مسیر آسیا آسفالت شد

قاره آسیا در این دوره جام‌جهانی 6سهمیه دارد؛ اگر استرالیا را که از سال2006 به‌جای قاره اقیانوسیه از آسیا در مسابقات انتخابی شرکت می‌کند جزو قاره کهن به‌حساب بیاوریم. استرالیا برای راهیابی به قطر در مرحله پلی‌آف از سد تیم ملی پرو که در آمریکای جنوبی پنجم شده بود، گذشت. حالا این همه تیم آسیایی کم بود، از سال2026 یعنی دوره بعدی که به میزبانی مشترک آمریکا، مکزیک و کانادا برگزار می‌شود، قرار است 8 الی 9 ‌تیم از آسیا در مسابقات حضور داشته باشند. به‌عبارتی دیگر صعود به جام‌جهانی برای قدرت‌های فوتبال در این قاره به‌راحتی آب‌ خوردن خواهد بود. با توجه به اینکه تیم‌های حاضر در جام‌جهانی فوتبال از سال2026 به 48تیم افزایش می‌یابد، قاره آسیا در این مسابقات 8‌سهمیه مستقیم و یک‌سهمیه در مرحله پلی‌آف خواهد داشت.
سازوکار مسابقات انتخابی هم به این شکل است که برای صعود به جام‌جهانی2026 و همچنین جام‌ملت‌های 2027 آسیا، ابتدا 22تیم شامل تیم‌های رده 26 تا 47 قاره مطابق قرعه‌کشی به مصاف هم خواهند رفت تا 11تیم برنده پلی‌آف‌ها راهی مرحله دوم مقدماتی شوند. در دور دوم مقدماتی 36‌تیم شامل 25تیم نخست آسیا و 11تیم صعودکننده از دور اول مقدماتی، به 9گروه 4‌تیمی تقسیم می‌شوند و به‌صورت رفت و برگشت مقابل هم صف‌آرایی می‌کنند. 2‌تیم برتر هر گروه که مجموعا 18‌تیم خواهند شد، به مرحله انتخابی جام‌جهانی راه می‌یابند.
این 18‌تیم صعود خود به جام‌ملت‌های آسیا 2027 را قطعی خواهند کرد و برای مهم‌ترین تورنمنت قاره در مسابقه انتخابی دیگری حضور نخواهند یافت. برای انتخاب سایر تیم‌های حاضر در جام‌ملت‌ها بین 10‌تیم شکست خورده در دور نخست مقدماتی (به‌جز تیم بازنده‌ای که بهترین رده را در میان تیم‌های آسیایی دارد)، به‌صورت رفت و برگشت پلی‌آف برگزار می‌شود تا 5تیم دیگر راهی مرحله نهایی انتخابی شوند. مرحله پایانی انتخابی جام‌ملت‌های آسیا به این شکل است که 24‌تیم شامل بهترین تیم آسیا که از صعود به مرحله دوم مقدماتی ناکام مانده‌اند، 18تیم سوم و چهارم از هر گروه دور دوم و 5‌برنده مرحله پلی‌آف، در 6‌گروه 4‌تیمی با هم رقابت می‌‌کنند که تنها تیم اول هر گروه به جام‌ملت‌های آسیا صعود می‌کند.
بپردازیم به ادامه فرمول صعود تیم‌های آسیایی به جام‌جهانی2026؛ در مرحله نهایی انتخابی جام‌جهانی، 18تیم آسیایی راه‌یافته به این مرحله به 3‌گروه 6تیمی تقسیم می‌شوند تا به‌صورت رفت و برگشت با هم بازی کنند. از هر گروه 2‌تیم اول جواز مستقیم صعود به جام‌جهانی را به‌دست می‌آورند. تیم‌های سوم و چهارم هر گروه برای سهمیه‌های هشتم تا نهم در مرحله انتخابی به 2‌گروه 3‌تیمی تقسیم می‌شوند و 2‌تیم صدرنشین، به مسابقات جام‌جهانی صعود می‌کنند و تیم‌های رده دوم از هر گروه در پلی‌آف به مصاف هم می‌روند تا نماینده آسیا در پلی‌آف بین‌قاره‌ای مشخص شود.

آمریکای شمالی
فیفا سهمیه‌های جام‌جهانی2026 را بین قاره‌های کمتر سهمیه‌دار حاتم‌بخشی کرده است. سهمیه یوفا تنها 16تیم خواهد بود؛ یعنی فقط 3‌سهمیه به اروپا اضافه شده. از آمریکای شمالی غیر از کانادا و آمریکا و مکزیک که به‌دلیل میزبانی سهمیه مستقیم دارند، 3‌تیم دیگر هم راهی جام‌جهانی خواهند شد؛ یعنی مسابقات آنقدر بی‌کیفیت می‌شود که از بین کاستاریکا، هندوراس، ترینیداد و توباگو، هاییتی و چند کشور این‌چنینی، 3‌تیم در جام‌جهانی حاضر خواهند بود.

اقیانوسیه
استرالیا که خرجش را از قاره اقیانوسیه جدا کرده و به کنفدراسیون فوتبال آسیا پیوسته. می‌ماند تیم‌هایی نظیر نیوزیلند، جزایر سلیمان، تاهیتی و چند کشور زیر پونز نقشه جغرافیا که از میان آنها یک‌تیم که احتمالا نیوزیلند است، سهمیه مستقیم می‌گیرد و یک تیم به پلی‌آف قاره‌ای می‌رود. چه‌کسی می‌خواهد بازی‌های نماینده اقیانوسیه در جام‌جهانی2026را تماشا کند؟

آمریکای جنوبی
برای راهیابی به جام‌جهانی از منطقه آمریکای جنوبی فقط کافی است از نظر جغرافیایی کشوری در این منطقه نیمکره‌جنوبی باشید. کونمبل تنها 10‌تیم دارد که از میان آنها 6تیم به‌صورت مستقیم و یک تیم از طریق پلی‌آف به جام‌جهانی می‌رود.

آفریقا
سهمیه آفریقا هم از 5کشور به 9+1 کشور افزایش یافته. سهمیه همه قاره‌ها به‌صورت قابل ملاحظه بالا رفته غیر از قاره اصلی و پرطرفدار یعنی اروپا. شاید در دوره بعدی هم یک تیم محبوب مثل ایتالیا یا هلند یا فرانسه طبق ادوار گذشته از رقابت‌ها جا بمانند و با حسرت به تماشای بازی تیم‌هایی مثل نیوزیلند، تاهیتی، هندوراس، ونزوئلا و آنگولا بنشینند!

پلی‌آف بین‌قاره‌ای
2‌سهمیه باقیمانده صعود به جام‌جهانی، کار سختی برای رسیدن به این مسابقات خواهندداشت. از هر قاره به‌جز اروپا، یک تیم به همراه یکی از میزبان‌ها در یک تورنمنت ۶‌تیمی حاضر می‌شوند و 2‌تیم برتر غیر از میزبان جواز حضور در جام‌جهانی را به‌دست می‌آورند تا ظرفیت ۴۸‌تیمی تکمیل شود.

80مسابقه
در قرعه‌کشی مرحله گروهی جام‌جهانی، ۴۸‌تیم راه‌یافته به این مسابقات در 3‌سید دسته‌بندی خواهند شد. بازی‌ها در قالب ۱۶گروه ۳‌تیمی برگزار می‌شود. در هر گروه، ۳‌تیم از ۳‌سید مختلف جای می‌گیرند و در پایان بازی‌های گروهی، ۲‌تیم به مرحله یک‌شانزدهم نهایی راه پیدا خواهند کرد و از هر گروه تنها یک تیم و در مجموع 16تیم از دور رقابت‌ها حذف می‌‌شوند. ۳۲تیم باقیمانده به‌صورت حذفی با هم بازی می‌کنند تا 16تیم حاضر در مرحله یک‌هشتم مشخص شوند. همانند اکثر جام‌های جهانی قبلی، جام‌جهانی۲۰۲۶ نیز به‌مدت ۳۲‌روز به طول خواهد انجامید اما تعداد مسابقات به 80بازی افزایش خواهد یافت.