مذاکره طالبان و آمریکا بر سر داراییهای افغانستان
نمایندگان طالبان و آمریکا در مذاکرات تاشکند بر سر چگونگی انتقال پولهای بلوکه شده افغانستان دچار اختلافنظر شدهاند
مقامهای طالبان و آمریکا درباره آزادسازی میلیاردها دلار از ذخایر بانک مرکزی افغانستان مذاکره کردند. سه منبع آگاه از این مذاکرات به خبرگزاری رویترز گفتهاند که گفتوگوها گرچه پیشرفتهایی داشته اما دو طرف بر سر پارهای از موارد اساسی، اختلافات جدی دارند.
بنابراین گزارش، یکی از موارد اختلاف، مخالفت طالبان با تغییر مقامهای ارشد بانک مرکزی افغانستان است. نام یکی از این افراد که جزو رهبران ارشد طالبان است در فهرست تحریمهای آمریکا دیده میشود. در این مذاکرات که در تاشکند، پایتخت ازبکستان، برگزار شده نماینده وزارت خزانهداری آمریکا نیز حضور داشته است. گفته شده، آمریکا در این مذاکرات بهدنبال ایجاد صندوق امانی بازسازی افغانستان با مدیریت بانک جهانی است. طالبان و آمریکا همچنین بر سر تعیین مسئولان این صندوق و هیأت نظارتی اختلافنظر دارند.
بهگفته منابع آمریکایی، این صندوق برای دریافت کمکهای توسعهای خارجی به افغانستان ایجاد خواهد شد. براساس این طرح، با ایجاد صندوق امانی، یک هیأت بر کمکهای خارجی به افغانستان و نحوه استفاده از پولهای بلوکه شده افغانستان که قرار است به این صندوق منتقل شود، نظارت خواهد کرد. گفتنی است که با ایجاد این صندوق، پولهای بلوکه شده افغانستان در آمریکا نیز به این صندوق منتقل خواهد شد. حدود9میلیارد دلار از ذخایر مالی افغانستان در خارج از این کشور نگهداری میشود که 7میلیارد دلار آن در آمریکا است.
وزارت خارجه آمریکا و دولت سوئیس از اظهارنظر در اینباره خودداری کردهاند. بانک مرکزی افغانستان نیز به درخواستها برای اظهارنظر پاسخ نداده است. این در حالی است که یک مقام طالبان که خواسته نامش فاش نشود گفته طالبان ایجاد چنین صندوقی را رد نمیکند اما با پیشنهاد آمریکا برای نظارت طرف سوم بر آن مخالف است.
بهگفته کارشناسان، آزادسازی ذخایر بلوکه شده افغانستان شاید نتواند تمام مشکلات اقتصادی را که دولت طالبان هماکنون با آن روبهرو است حل کند، اما میتواند روند کمکرسانی خارجی به این کشور را تسهیل بخشد. افغانستان که با خشکسالی گستردهای روبهرو است ماه گذشته زلزله مرگباری را نیز پشت سر گذاشت که بیش از هزار کشته داشته است. همچنین بنا بر آمارهای اعلام شده، میلیونها افغانستانی با قحطی و گرسنگی روبهرو هستند.
شاه محرابی اقتصاددان افغانستانی ـآمریکایی که عضو شورایعالی بانک مرکزی افغانستان است، درباره مذاکرات گفته: «هنوز توافقی حاصل نشده اما از آنجایی که طالبان پیشنهاد تشکیل صندوق را رد نکرده، میتوان گفت که گام مثبت رو به جلویی برداشته شده است.»
به نوشته خبرگزاری رویترز، طالبان در این مذاکرات اعلام کرده که حاضر است تا به کارشناسان نظارتی اجازه دهد که برای نظارت بر قوانین مبارزه با پولشویی به افغانستان سفر کنند. طالبان در عین حال تأکید کردهاند که نگران هستند ایده آمریکا برای تشکیل صندوق امانی به تشکیل یک ساختار موازی با بانک مرکزی افغانستان منجر شود. طالبان همچنین با برکناری نور احمدآقا از معاونت ریاست بانک مرکزی افغانستان نیز مخالفت کرده است. نور احمدآقا در فهرست تحریمهای آمریکا قرار دارد. رویترز نوشته، تمرکز مذاکرات بر آزادسازی اولیه 3.5میلیارد دلار از داراییهای افغانستان است که دولت آمریکا برای کمک به مردم افغانستان پس از زلزله ماه گذشته کنار گذاشته است.
پس به قدرت رسیدن طالبان در سال گذشته، بخش بانکداری افغانستان تقریبا از کار افتاده است اما آنچه بحران انسانی در این کشور را تشدید کرده، بیکاری گسترده و افزایش سرسامآور قیمت موادغذایی است که خود ناشی از خشکسالی، بحران کرونا و جنگ اوکراین بوده است.