مهندسی روش ابلاغ ولایت‌

آیت‌الله جوادی آملی(حفظه‌الله): جریان غدیر خم یک امر توقیفی مسلم است؛ پیامبر خلیفه خداست و خلیفه کار مستخلف عنه را انجام می‌دهد، روی این مبنا وجود مبارک رسول گرامی درباره امیرمؤمنان(علیهما السلام) مکرر مسئله نصب ولایت و امامت و خلافت آن حضرت را بازگو کرد. از آغاز نبوت و رسالت این مسئله مطرح بود تا اواخر عمر مبارک حضرت.
اما ابتکاری که رسول گرامی(ص) انجام داد این بود که آن جریان بین‌المللی نصب ولایت را در یک زمان خاص و مکان مخصوص انجام داد تا احدی نتواند آن را انکار کند. خدا این کار را درباره توحید خودش نیز کرد، یعنی در یک صحنه‌ای که احدی نتواند انکار کند یعنی جریان ﴿أَلَسْتُ﴾ توحید خود را بیان کرد. لذا می‌بینید عبارت‌ها، لفظ‌ها و خصوصیت‌ها، میان جریان
 ﴿أَلَسْتُ﴾ و جریان غدیر همه شبیه‌اند. خدای سبحان در سوره مبارکه «اعراف» صحنه ﴿أَلَسْتُ﴾ را مطرح کرد، خدا از نخستین تا آخرین انسان را در یک مشهد و محضر، شاهد و حاضر کرد، در آن صحنه ذات اقدس الهی فرمود: ﴿أَلَسْتُ بِرَبِّکمْ﴾، آیا من خدای شما هستم؟ در آنجا جایی برای شک نبود تا کسی تأمل کند، چون دومی در کار نبود، لذا همه گفتند ﴿قَالُوا بَلَی﴾؛ تو رب هستی و ما مربوب هستیم. در جریان غدیر نیز کاری که خدا در جریان اقرارگیری بر توحید آن کار را انجام داد، رسول گرامی نیز در اقرارگیری به رسالت و خاتمیت خود آن کار را انجام داد، در حضور نخستین و آخرین زائران حج خطبه‌ای خواند... در نتیجه دیگر احدی نمی‌تواند این مسئله را انکار کند... [اما] بعضی انکار کردند... مثل همین مؤمنین‌اند که در آن صحنه ﴿أَلَسْتُ بِرَبِّکمْ﴾، ﴿قَالُوا بَلَی﴾ گفتند، بعد کفر، یا نفاق، یا شرک، یا الحاد ورزیدند.
منبع:  درس اخلاق معظم له، 8شهریور 1397