آمریکا در حمایت از اوکراین تا کجا پیش میرود؟
تورم، بالارفتن قیمت سوخت و اختلافات سیاسی تردیدها درباره ادامه حمایت دولت آمریکا از اوکراین را بیشتر کرده است
رئیسجمهوری آمریکا، بارها تعهد داده که از اوکراین در جنگ با روسیه، هر چقدر که طول بکشد، حمایت کند. دولت جو بایدن اما تاکنون فقط حدود 8میلیارد دلار کمک مستقیم نظامی در اختیار کییف قرار داده است. همچنین نزدیک 2ماه پیش بود که کنگره آمریکا با هدف کمک به اوکراین و مقابله با پیامدهای جهانی جنگ، بودجه تکمیلی 40میلیارد دلاری را تصویب کرد؛ رقمی که بیشتر از بودجه دفاعی سالانه اغلب متحدان اروپایی واشنگتن بود. اما واقعیت این است که این جنگ با چشمانداز تیره و تارش، حتی نزدیکترین متحدان آمریکا را نسبت به ادامه تعهدات واشنگتن در قبال کییف دچار تردید کرده است. اکنون این پرسش مطرح است که واشنگتن با توجه به مشکلات داخلی و بینالمللی، تا کجا در حمایت از اوکراین پیش خواهد رفت؟
میزان محبوبیت بایدن در آمریکا بهطور چشمگیری کاهش یافته، تورم و افزایش بهای سوخت، قدرت خرید آمریکاییها را کاهش داده و نظرسنجیها هم حاکی از آن است که جمهوریخواهان بیشترین کرسیها را در انتخابات پیشروی میاندورهای از آن خود خواهند کرد. آنها احتمالا اکثریت مجلس نمایندگان و حتی سنا را بهدست خواهند گرفت. گفته شده، کمک آمریکا به اوکراین قرار است تا پایان سال مالی جاری (30سپتامبر) نهایی شود اما سیاستمداران انگشتشماری در واشنگتن نسبت به کمکهای بعدی آمریکا خوشبین هستند. برخی معتقدند که ممکن است یکی دو بسته حمایتی دیگر تا پیش از انتخابات میاندورهای تصویب شود، اما اغلب بر این باورند که تصویب چنین طرحهایی بعد از انتخابات، بسیار دشوار خواهد بود.
هفتهنامه اکونومیست در گزارشی نوشته که با توجه به فضای دوقطبی آمریکا، جای تعجبی ندارد که جمهوریخواهان نسبت به سرانجام جنگ نیابتی با روسیه که دولت دمکرات بایدن به راه انداخته تردید داشته باشند. شمار آمریکاییهایی که در ابتدای جنگ حاضر بودند هزینه اقتصادی حمایت از اوکراین را بپردازند، چندان زیاد نبود اما حالا فشارها باعث شده تا از تعداد همان حامیان اندک هم کاسته شود. نظرسنجی دانشگاه مریلند نشان میدهد که شکاف میان دمکراتها و جمهوریخواهان درباره این مسئله در حال بیشترشدن است. این نظرسنجی نشان داده که 78درصد دمکراتها حاضرند بهخاطر اوکراین هزینه بیشتری برای تهیه سوخت بپردازند؛ این رقم درباره تورم 72درصد است. این در حالی است که تنها 43درصد از جمهوریخواهان گفتهاند که حاضرند در حمایت از اوکراین سوخت گرانتری بخرند و فقط 39درصد از آنان گفتهاند که حاضرند تورم بیشتری را تحمل کنند.
دلایل کاهش احتمالی حمایت آمریکا از اوکراین
ناظران سیاسی بر این باورند که 3عامل بر میزان حمایت آمریکا از اوکراین تأثیر خواهد گذاشت. نخست، ترکیب کنگره پس از انتخابات میاندورهای است. اگر جمهوریخواهان یکی از دو مجلس (نمایندگان یا سنا) و یا هر دو را در اختیار بگیرند، اینکه کدام طیف از آنها دست بالا داشته باشند، مهم است؛ جمهوریخواهانی چون میچ مککانل، رهبر اقلیت سنا که چند ماه قبل در حمایت از ولودیمیر زلنسکی راهی کییف شد یا حامیان دونالد ترامپ با شعار «اول آمریکا». هنوز بخش زیادی از بدنه حزب جمهوریخواه، حامی ترامپ است. او درباره آخرین بسته حمایتی برای اوکراین گفته: «دمکراتها قرار است 40میلیارد دلار دیگر برای اوکراین بفرستند؛ آنهم در شرایطی که پدر و مادرهای آمریکایی نمیتوانند شکم فرزندانشان را سیر کنند.» موضعگیریهای او علیه حمایت آمریکا از اوکراین احتمالا در هفتههای آینده و اعلام کاندیداتوریاش برای انتخابات ریاستجمهوری 2024 تندتر هم خواهد شد. روبن گالگو، عضو دمکرات مجلس نمایندگان، میگوید: «حقیقت این است که اگر جمهوریخواهان اکثریت کرسیهای مجلس نمایندگان را بهدست بگیرند، حمایت واشنگتن از اوکراین را متوقف خواهند کرد.» گالگو پیشبینی کرده که رهبران حزب جمهوریخواه قادر نخواهند بود که در مقابل جریان ترامپیسم و مخالفت آنان با ادامه حمایت آمریکا از اوکراین را بگیرند.
دومین عاملی که بر حمایت آمریکا از اوکراین تأثیر خواهد گذاشت، تمایل متحدان آمریکا برای ادامه کمک به اوکراین در مقابله با روسیه است. در اینجا پرسش مهم برای آمریکاییها این است که متحدان اروپایی واشنگتن تا کجا در حمایت از اوکراین پیش خواهند رفت؟ مسئله این است که تهدید نظامی روسیه به کشورهای اروپایی بسیار نزدیکتر از آمریکاست و اینکه اغلب کشورهای اروپایی، وابسته به نفت و گاز روسیه هستند؛ همچنین موج گستردهای از آوارگان اوکراینی روانه این کشورها شدهاند که با ادامه وضع موجود چالشهای جدی را برای دولتهای اروپایی بهوجود خواهند آورد. اما عامل مهم دیگری نیز وجود دارد؛ پیشرفت در میدان جنگ. اکونومیست نوشته: «اگر دولت بایدن میتوانست نشان دهد که اوکراینیها به جای گرفتارشدن در یک جنگ بیپایان، پیشرفتهایی هم در میدان نبرد دارند، شاید کارش برای جلب حمایت گروههای سیاسی داخلی راحتتر بود.» دولت بایدن اکنون مدتی است که دیگر از کمک به پیروزی اوکراین حرف نمیزند، بلکه میگوید هدفش جلوگیری از شکست این کشور در جنگ است. شاید نگرانی اصلی دولت آمریکا جلوگیری از درگیری مستقیم میان ناتو و روسیه هستهای باشد اما در آمریکا طیف سیاسی وجود دارد که معتقد است دولت آمریکا باید حمایتها از اوکراین برای پیروزی این کشور در جنگ را افزایش دهد و در مقابل گروههایی وجود دارند که معتقدند این جنگ را پایانی نیست و دولت بایدن باید هرچه سریعتر راهحلی دیپلماتیک برای این جنگ که پیروزی در آن ممکن نیست پیدا کند.