دانشنامه جوانمردی

مجموعه5جلدی دانشنامه جوانمردی اثری است از علی‌اکبر‌ولایتی که با همکاری جمعی از پژوهشگران گردآوری و تألیف شده است. در این مجموعه تلاش شده تا موضوعات مختلف پیرامون «فتوت» و «جوانمردی» مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد. در جلد اول به ریشه‌ها و خاستگاه فتوت در ذیل مباحثی از قرآن و حدیث و تاریخ پرداخته شده و تصویری کلان درباره فتوت و خاستگاه ایرانی-اسلامی آن ارائه می‌شود. همچنین کتاب نسبت بزرگانی مانند انبیا و اولیا و ائمه‌اطهار(ع) و به‌طور ویژه نسبت امام‌علی علیه‌السلام را با این فرهنگ غنی و کارآمد تبیین می‌کند. کتاب از ارتباط تشیع و فتوت و ارتباط تصوف و عرفان با فتوت و ارتباط نحله‌ها و مکاتب مختلف فکری مانند اخوان‌الصفا با فرهنگ فتوت از حیث تأثیر و تاثرات گوناگون سخن به میان آورده و علاوه بر این فرهنگ پهلوانی در ایران باستان را نیز به‌عنوان یکی از خاستگاه‌های ایرانی فتوت و جوانمردی معرفی می‌کند. گردآوری نظرات برخی از محدثان و مفسران بزرگ دینی درباره فتوت نیز ازجمله تلاش‌های مهم در این دانشنامه است. دیگر جلدهای این مجموعه به مباحثی همچون عیاری، فتوت در اجتماع و سیاست، جغرافیای فتوت، پهلوانی و لوطی‌گری، ادبیات فتوت و فتوت در ادبیات و هنر ورود کرده و مطالب درخور توجهی را برای مخاطبان علاقه‌مند فراهم آورده است. هرچند این مجموعه 5جلدی در مواردی دچار پراکندگی مطلب شده و ساختار منضبط مورد توقع را ندارد اما توانسته اطلاعات مهم و گسترده‌ای را گردآوری کند. کتاب توسط انتشارات امیرکبیر منتشر و عرضه شده است.