تغییر ذائقه در بازار آرد

براساس آمار شرکت بازرگانی دولتی ایران، میزان فروش سامانه گندم صنف و صنعت در اردیبهشت‌ماه امسال 60هزار تن کاهش یافته و به ۸۵هزارو۲۳۵تن رسیده؛ درحالی‌که اردیبهشت۱۴۰۰ این میزان ۱۴۶هزارو۲۹۸تن بود و مقایسه 2رقم از کاهش ۴۲درصدی مصرف حکایت دارد؛ کاهشی که در اطلاعیه شرکت بازرگانی دولتی با عنوان صرفه‌جویی از آن یادشده است.
 قیمت آرد برای صنایع تا سال قبل کیلویی 2700تومان اعلام شده بود که تا پایان سال تا 5هزار تومان نیز افزایش یافت، اما از اردیبهشت امسال در پی اعلام نرخ جدید خرید تضمینی گندم، قیمت این محصول برای صنف و صنعت با هدف پیشگیری از خروج آرد از سامانه توزیع اصلاح شد و به کیلویی 15 تا 16هزارو900تومان افزایش یافت. در پی این تغییرات، قیمت محصولات صنایع وابسته به آرد ازجمله ماکارونی و تولیدات صنایع بیسکوئیت و شیرینی نیز رسما افزایش یافت و میزان تقاضا در بازار دستخوش تغییراتی شد. 
به‌اعتقاد فعالان بازار، اغلب محصولات صنایع غذایی در 2ماه اخیر با کاهش تقاضا مواجه بوده‌اند که بخش زیادی از آن به رشد قیمت کالاها برمی‌گردد و گرچه در بخش‌هایی مثل مصرف نان می‌توان صرفه‌جویی و کاهش هدررفت را تابعی مثبت از رشد قیمت دانست یا در نگاه به صنایع آردبر، کاهش قاچاق را مورد توجه قرار داد، اما نمی‌توان از کنار اثرات کاهش تقاضا و به تبع آن کاهش تولید صنایع آردبر به آسانی گذشت.

بازار شیرینی و بیسکوئیت کوچک شده است
دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکوئیت، شیرینی و شکلات در گفت‌وگو با همشهری میزان مصرف آرد این صنعت را در شرایط عادی 700هزار تن در سال اعلام کرد و افزود: پس از تغییر و تحولات 2ماه اخیر شامل افزایش قیمت آرد و تغییر نرخ ارز که منجر به افزایش قیمت روغن و شکر برای صنایع شد، بازار ما چه در داخل و چه در بخش صادرات به‌شدت کوچک شده و طبیعتا میزان مصرف آرد نیز به همین نسبت کاهش یافته است. جمشید مغازه‌ای افزود: هنوز آمار دقیقی از تولید فعلی صنایع احصا نشده و به همین دلیل نمی‌توان برآورد دقیقی از میزان آرد موردنیاز صنعت پس از تغییرات اخیر داشت؛ چون کار به جایی رسیده که کارخانه‌ها براساس سفارش‌های موجود تولید انجام می‌دهند و نه براساس برنامه‌ریزی‌های مبتنی بر تامین بازار و صادرات؛ بر همین اساس زمان می‌برد تا مشخص شود کل نیاز صنعت چه میزان است و این کاهش تولید چه اثراتی خواهد داشت؟ از کل تولیدات صنایع بیسکوئیت و شیرینی 60درصد محصولات مبتنی بر آرد هستند. 
به‌گفته دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکوئیت، شیرینی و شکلات کشور، بیشترین مقدار تولیدات این صنایع چه در داخل کشور و چه محصولاتی که بازار صادراتی دارند، کالاهایی مثل بیسکوئیت، انواع ویفر و انواع کیک‌ها هستند که آرد ماده اولیه آنها به‌حساب می‌آید و اگر میزان تولید سال گذشته را ملاک قرار دهیم، از مجموع یک‌میلیون‌و800هزار تن تولید، 60درصد مربوط به محصولات آردی بوده است. او با اشاره به حذف مزیت قیمت در صادرات از کاهش استقبال از خرید محصولات ایران به‌دلیل رشد قیمت خبر داد و افزود: رشد قیمت مواداولیه در بهای تولیدات ما اثر گذاشته و امکان رقابت را برای تولیدکنندگان کاهش می‌دهد. 
به‌گفته مغازه‌ای، از بهمن ماه سال گذشته این صنعت با مشکلات زیادی در زمینه تامین روغن و شکر مواجه بوده و از اردیبهشت نیز بعد از اصلاح نرخ ارز ترجیحی، هزینه‌های صنایع با افزایش چندبرابری قیمت مواداولیه بسیار بالا رفت؛ به‌طور مثال روغن 215هزار تومانی به یک‌میلیون و 200هزار تومان رسید. این نیاز به نقدینگی فراوانی دارد که در توان خیلی از کارخانه‌ها نیست و باید سرمایه‌ در گردش واحدهای تولیدی افزایش یابد.

 نان فانتزی؛ 50درصد کاهش تولید 
نان‌های فانتزی با تغییر نرخ آرد از دریافت آرد یارانه‌ای محروم شدند. این در حالی بود افزایش تولید و مصرف نان‌های صنعتی در برنامه‌های توسعه کشور مورد توجه قرار گرفته بود. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان نان‌های فانتزی حجیم و نیمه‌حجیم تهران در گفت‌وگو با همشهری، از کاهش تولید نان فانتزی خبر داد و گفت: تقاضا برای نان‌های حجیم در یک‌ماه‌ونیم اخیر به‌دلیل افزایش قیمت به‌شدت کاهش یافته و بسیاری از اغذیه‌فروشی‌ها به مصرف نان سنتی به‌ویژه نان لواش روی آورده‌اند.
 محمدجواد کرمی ضمن مثبت خواندن اصلاحات نرخ ارز و هدفمندی یارانه، یکسان نبودن رفتار با نانوایی‌های فانتزی در تغییرات اخیر را آسیب‌زا دانست و افزود: مستثنا شدن فانتزی‌پز‌ها از دریافت آرد یارانه‌ای در حالی است که کل مصرف آرد این بخش 500هزار تن در سال است که در مقایسه با مصرف 7.5میلیون تنی نان سنتی ناچیز است. به‌گفته کرمی، تولید نان حجیم و نیمه‌حجیم صنعتی در یک ماه گذشته به نصف رسیده است.