ابهام در ادامه فعالیت سامانه یکپارچه فروش خودرو

درحالی که حدود یک‌ماه از نخستین دور ثبت‌نام و قرعه‌کشی در سامانه یکپارچه تخصیص خودروی وزارت صمت می‌گذرد این سامانه به‌دلیل نداشتن «صلاحیت فنی و امنیتی» تعطیل و فعالیت آن متوقف شد. روز گذشته سیدمهدی نیازی، معاون هماهنگی و محیط کسب‌وکار وزارت صمت در نامه‌ای به منوچهر منطقی، معاون حمل‌ونقل این وزارتخانه اعلام کرد دفتر فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی وزارتخانه با توجه به شرایط فعلی، امکان پذیرش مسئولیت درخصوص تأیید و نظارت بر حسن اجرای این سامانه را ندارد و برای برگزاری قرعه‌کشی‌های آینده باید ایرادات امنیتی سامانه مذکور برطرف شود.
در نامه مذکور با اشاره به ابهام در شرایط انتخاب پیمانکار، ایراداتی از قبیل عدم عقد قرارداد با وزارتخانه، عدم‌مالکیت سامانه و همچنین عدم‌ورود دفتر فناوری اطلاعات و امنیت وزارت صمت در تحلیل فرایند تخصیص، به این سامانه وارد شده و سامانه مذکور به دلایل فوق فاقد ایمنی لازم برای ادامه کار دانسته شده است.

اصلاح سامانه نیازمند تامین اعتبار است
نکته قابل توجه دیگری که در نامه مذکور مورد اشاره قرار گرفته هزینه‌بر بودن تغییراتی است که قرار است به ارتقای امنیت سامانه منجر شود؛ تغییراتی که به‌نظر می‌رسد زمانبر هم باشد و عملا دور دوم قرعه‌کشی را (اگر قرعه‌کشی دیگری درکار باشد) به ماه‌ها بعد موکول کند. در بخشی از این نامه آمده است: از طرفی با توجه به حساسیت و اهمیت این سامانه، زیرساخت‌های ارتباطی، سخت‌افزاری ، نرم‌افزاری و امنیتی مناسبی می‌بایست تدارک شود که تأمین آنها اعتبار متناسب خود را نیاز دارد که می‌بایستی در چارچوب ردیف‌های مرتبط طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای سال‌جاری پیش‌بینی شود و تخصیص پیدا کند.
وزارت صمت سامانه یکپارچه تخصیص خودرو را در اردیبهشت ماه برای تجمیع قرعه‌کشی‌های شرکت‌های خودروساز و افزایش شفافیت در فرایند واگذاری، ایجاد کرد و با آغاز فعالیت آن انجام پیش‌فروش از سوی شرکت‌های خودروساز ممنوع اعلام شد اما مشکلات ایجاد شده در اعلام اسامی برندگان اصلی و ذخیره خودرو از همان دور اول حاشیه‌هایی را برای این سامانه ایجاد کرد.

فعالیت سامانه متوقف نمی‌شود
ساعتی پس از انتشار خبر توقف فعالیت سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، سخنگوی وزارت صمت مسائل مطرح شده در این خصوص را شایعه خواند و اعلام کرد: هیچ ابهام و اشکالی در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو وجود ندارد و آنچه در مورد این سامانه مطرح شده مراحلی است که باید طی شود تا مسئولیت انجام قرعه‌کشی به وزارت صمت واگذار شود. امید قالیباف ضمن گلایه از رسانه‌ای شدن مکاتبات کارشناسی و مرسوم وزارت صمت، تأکید کرد: وزارت صنعت، معدن و تجارت با دقت، سلامت و شفافیت سامانه یکپارچه تخصیص خودرو را زیرنظر دارد و نامه منتشر شده این دغدغه را ثابت می‌کند. محمد شیرازیان، مدیر سامانه جامع تجارت نیز با تأکید بر اینکه قرعه‌کشی خودرو در سامانه یکپارچه تعطیل نمی‌شود، گفت: ما اصلا نگفتیم قرعه‌کشی متوقف شود و طبق سیاست‌های وزارت صمت بنایی بر تعطیلی سامانه وجود ندارد.
همزمان وزارت صمت در اطلاعیه‌ای در توضیح ماجرای نامه‌نگاری دو معاون وزیر نوشت: این نامه به‌هیچ‌عنوان ناظر بر توقف سامانه تخصیص خودرو و امنیت نداشتن سامانه نبوده، بلکه توصیه‌شده استعلامات و ملاحظات مرکز افتا ریاست‌جمهوری دریافت و عملیاتی شود؛ ازاین‌رو نه حذف سامانه یکپارچه مطرح است و نه ابهامی در قرعه‌کشی نوبت نخست وجود دارد. در این نامه همچنین بازخوردهای دور نخست قرعه‌کشی «بسیار مثبت» ارزیابی و تأکید شد: با روند افزایشی تولید و عرضه خودرو در ماه‌های اخیر (نزدیک به 4 برابرشدن تولید خودروهای کامل و قابل ‌عرضه در خودروسازان داخلی نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته) و شفاف‌سازی عرضه از طریق سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، روند حذف قرعه‌کشی خودرو که اکنون آغاز شده است در ماه‌های آتی نیز تداوم خواهد یافت.

حاشیه‌های سامانه یکپارچه فروش و بازار خودرو
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران در گفت‌وگو با همشهری در پاسخ به این پرسش که خبر توقف فعالیت سامانه یکپارچه فروش خودرو چه تأثیری بر بازار خواهد گذاشت، گفت: فعالیت این سامانه نیز مثل پیش‌فروش‌هایی که خود خودروسازان انجام می‌دادند تأثیری بر بازار ندارد و با توقف فعالیت آن نیز بازار شرایط متفاوتی نخواهد داشت. سعید موتمنی افزود: مشکل بازار خودرو محدودیت عرضه است و هدف از راه‌اندازی این سامانه شفاف‌سازی واگذاری‌ها با توجه به محدودیت تولید و عرضه بوده است. او اضافه کرد: باید به جای چنین طرح‌هایی، نیاز بازار سنجیده شود و براساس این نیاز خودرو تولید یا وارد شود، در غیراین‌صورت و بدون تنظیم بازار، چه این سامانه و چه هر سامانه دیگری تغییری در شرایط بازار ایجاد نخواهد کرد و نابسامانی و آشفتگی کنونی ادامه خواهد داشت.

انتظار بازار خودرو برای جزئیات طرح واردات 
موتمنی اضافه کرد: در سال96 با اینکه واردات خودرو آزاد بود تولید خودرو در داخل نیز یک میلیون و 550هزار دستگاه بود و این آمار عرضه باعث شده بود فاصله قیمتی محصولات کارخانه تا بازار بین 5 تا 10درصد باشد درحالی‌که اکنون این فاصله به 100درصد رسیده است. او با تأکید بر ضرورت افزایش تیراژ تولید کارخانه‌های داخلی، افزود: طی یک ‌ماه گذشته با اینکه قیمت ارز افزایش داشته بازار خودرو واکنش چندانی نداشته و قیمت‌ها ثابت بوده و بازار منتظر جزئیات طرح واردات خودرو است و تا این جزئیات مشخص نشود شرایط در بازار تغییر چندانی نخواهد داشت.