شرط تشکیل مدینه فاضله

 آیت‌الله جوادی آملی (حفظه‌الله) - سخنرانی عمومی در تاریخ 17/1/1379: مستحضرید که فرد فرد مردم یک مملکت اگر واجد شرایط - مدینه- فاضله بودند می‌توانند مدینه فاضله تشکیل بدهند وگرنه آن توان را نخواهند داشت. وجود مبارک رسول‌اکرم(ص) مردم را به - وحدت و برادری دعوت کردند و بین آنها عقد اخوت بستند فرمودند: «تَآخَواْ فِی‌الله اَخَوَینَ اَخَوینَ»؛ هر دو به دو برادر هم باشید؛ وقتی عقد اخوت بستید آن اختلافات اوس و خزرج‌ها رخت بربست و آن اختلافات داخلی سپری شد، آنگاه توان آن را دارید که کشورتان، شهرتان و دیارتان را بسازید.
پس یک کشور را مردمی می‌سازند و مدینه فاضله در آن مستقر می‌کنند که با هم متحد باشند، این چیز روشنی است، آنچه پیچیده است و نیاز به بحث دارد آن است که ما چه کنیم که با هم متحد باشیم (این در بخش وحدت). در جریان امنیت هم همینطور است؛ وقتی امنیت عمومی تأمین می‌شود که هر فردی در قلمرو مسئولیت خود امین باشد و امین‌الله الگوی زندگی او باشد، این هم یک چیز روشن است؛ اما آنچه پیچیده است آن است که ما چه کنیم که در محدوده خود امین باشیم نه یعنی در محل کار نه یعنی در اموال مردم، حقوق مردم، آرای مردم، بلکه در داخله زندگی خصوصی خود امین باشیم. ما تا درباره خود امین نباشیم هرگز نسبت به مسائل دیگر امین نخواهیم بود و هرگز توان تأمین امنیت ملی را نخواهیم داشت، چه اینکه در داخله خود با خودمان اگر متحد نباشیم هرگز توان آن را نداریم که با برادرمان با همسایه‌مان با همکارمان متحد باشیم تا بتوانیم این وحدت‌ها و اتحادهای مقطعی و موسمی را زمینه قرار بدهیم برای تأمین وحدت محلی.
هر کدام از ما باید با خودمان متحد بشویم اولاً، هر کدام از ما در قلمرو خودی خود باید امین باشیم ثانیاً، تا تک تک ما که با خود متحد بودیم و در محدوده خود امین بودیم با برادران و همکارانمان متحد و امین باشیم تا بعد بتوانیم شهر یا استان یا کشور واحد و امینی داشته باشیم.