تکامل سریع و غیرقابل انتظار آبله میمونی

موارد ابتلا به آبله میمونی در جهان رو به رشد است و کارشناسان هشدار می‌دهند که این ویروس بیش از آنچه قبلا تصور می‌شد در حال جهش است. به گزارش فاکس نیوز، در مطالعه‌ای که در مجله Nature Medicine منتشر شد، گروهی از محققان پرتغالی دریافتند که به‌طور متوسط 50جهش در نمونه‌های سال 2022در مقایسه با سال‌های 2018و 2019وجود دارد. به‌گفته آنها میزان جهش که پس از بررسی 15توالی ویروسی آبله کشف شد، ممکن است نشانه سرعت در تکامل این ویروس باشد. تجزیه و تحلیل ژنتیک قبلا نشان داده بود که 2 سویه مجزا در آمریکا وجود دارد و این احتمال را افزایش می‌دهد که ویروس برای مدتی در این منطقه چرخیده باشد. این ویروس که از زمان شناسایی در خارج از آفریقا، بیش از 3500نفر را در 48کشور آلوده کرده است، ممکن است به‌دلیل ده‌ها جهش جدید مسری‌تر شده باشد.

تمایز ویروس آبله میمونی با نمونه‌های پیشین
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) اعلام کرده است که شیوع این بیماری به‌طور بالقوه بسیار بیشتر از تعداد موارد فعلی است. این آژانس تأیید کرد که شواهدی مبنی بر انتقال محلی آبله میمونی، علاوه بر مواردی که افراد آلوده به خارج از کشور سفر کرده بودند، وجود دارد. به همین دلیل آنها دسترسی به واکسن آبله میمونی را گسترش دادند.
دانشمندان معمولا انتظار ندارند ویروس‌هایی مانند آبله میمونی بیش از یک یا 2 جهش در سال به‌دست آورند. یک ارتوپاکس ویروس، از همان خانواده و جنس ویروس واریولا می‌آید که باعث آبله می‌شود و معمولا فراتر از غرب و مرکز آفریقا، جایی که بومی است، گسترش نمی‌یابد. با این حال، امسال نخستین شیوع گسترده این بیماری خارج از مرزهای آفریقا گسترش یافت و دانشمندان را شگفت‌زده کرد و سازمان بهداشت جهانی را وادار کرد تا طبقه بندی شیوع این بیماری را به‌عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشتی جهانی بررسی کند.

افزایش 12برابری جهش‌ها
آبله میمونی به‌عنوان یک ویروس DNA دو رشته‌ای بزرگ، نسبت به ویروس RNA مانند اچ‌آی‌وی قادر به تصحیح خطاهای تکثیر بسیار بیشتری است، به این معنا که سویه آبله میمونی کنونی از زمانی که برای نخستین‌بار در سال 2018شروع به گردش کرد، واقعا باید تعداد انگشت شماری جهش کرده باشد. محققان پس از جمع‌آوری DNA از 15نمونه ویروسی آبله میمون و بازسازی اطلاعات ژنتیک آنها، دریافتند که نرخ جهش واقعی 6تا 12برابر بیشتر از حد انتظار است.
داده‌ها سرنخ‌های بیشتری از تکامل ویروسی و سازگاری بالقوه انسان را نشان می‌دهد. از لحاظ تاریخی، آبله میمونی از طریق تماس نزدیک پوست با ضایعات پوستی باز، مایعات بدن، مواد آلوده یا قطرات تنفسی پخش شده با سرفه در هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. اما سرعت بی‌‌سابقه ابتلاهای جدید می‌تواند نشان دهد چیزی در مورد نحوه آلوده شدن میزبان توسط ویروس تغییر کرده و جهش‌های جدید می‌توانند علت احتمالی این موضوع باشند.
بسیاری از جهش‌های شناسایی شده توسط محققان همچنین سرنخ‌‌هایی دارد که نشان می‌‌دهد به‌دلیل تماس ویروس با سیستم ایمنی انسان، به‌ویژه خانواده‌ای از آنزیم‌های مبارزه‌‌کننده با ویروس به نام APOBEC3، پدید آمده باشند. این آنزیم‌ها به ویروس حمله کرده و آن را مجبور می‌کند هنگام تکثیر در کد ژنتیک خود اشتباه کند، عملی که معمولا باعث تجزیه ویروس و از بین رفتن آن می‌شود. با این حال، گاهی اوقات، ویروس در این مواجهه زنده می‌ماند و به سادگی چند جهش را در کد ژنتیک خود انجام می‌دهد. به‌گفته محققان، ممکن است این نوع نبردها بارها و بارها اتفاق افتاده باشد و باعث شود که ویروس در مدت زمان کوتاهی جهش‌های زیادی بکند.

وضعیت هنوز اضطراری نیست
سازمان بهداشت جهانی در جلسه کمیته اضطراری، شیوع آبله میمونی را یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی و نگرانی بین‌المللی ندانست. تدروس آدهانوم غبریسیوس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت در بیانیه‌ای گفت: به‌طور کلی، کمیته اضطراری توصیه کردند که هم‌اکنون این رویداد یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی در سطح بین‌المللی نیست، اما می‌دانیم که تشکیل کمیته خود نشان‌دهنده نگرانی فزاینده در مورد گسترش بین‌المللی آبله میمون است. 
تدروس قبلا خواستار تشدید نظارت بر آبله میمونی شد و هشدار داد خطر ابتلا به بیماری شدید برای افراد دارای نقص ایمنی، زنان باردار و کودکان نیز درصورت ابتلا به این بیماری وجود دارد. پرسنل درمانی نیز درصورت عدم‌استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مناسب در معرض خطر هستند. هفته گذشته، تدروس گفت: ویروس نسبت به گذشته رفتار غیرمعمولی دارد و از آنجایی که کشورهای بیشتری تحت‌تأثیر قرار گرفتند، یک واکنش هماهنگ ضروری است.