فریاد مردم سکوت دولتهای عربی
در نبود موضعگیری رسمی دولتهای عربی، مردم این کشورها در شبکههای اجتماعی به وقایع غزه واکنش نشان دادند
حوادث خونبار روز دوشنبه در غزه و سایر مناطق فلسطین، اگرچه هیچ واکنش چشمگیری در میان دولتهای عربی به همراه نداشت، اما زلزله بزرگی در رسانهها و شبکههای اجتماعی جهان عرب به راه انداخت. موج متاثر از حوادث غزه که از سوی سازمان عفو بینالملل با عنوان «جنایت جنگی» توصیف شده به حدی بود که حتی رسانههای دولتی عربستان، مصر، امارات و بحرین هم که معمولا از اتخاذ مواضع تند علیه رژیم اسرائیل خودداری میکنند پس از گذشت چند ساعت، محافظهکاری را کنار گذاشته و به انعکاس حوادث غزه، ازجمله آمار کشتهها و مجروحین پرداختند.روز دوشنبه همزمان با انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس نظامیان اسرائیلی با شلیک گلوله به سمت فلسطینیهایی که در مرز غزه به نشانه اعتراض جمع شده بودند، بیش از 60 نفر را به شهادت رساندند.
یکی از نکات رسانهای جالب درباره حوادث روز دوشنبه در غزه و بهطور کلی فلسطین، نحوه تعامل رسانههای اخوانی با این حوادث بود؛ رسانههایی که دستکم یک سال است تعارف را نسبت به عربستان و امارات کنار گذاشته و نقش ویژهای در تخریب چهره رهبران این کشورها نزد افکار عمومی جهان عرب دارند. روز دوشنبه رسانههایی نظیر الجزیره، العربی الجدید و... که از مهمترین پایگاههای رسانهای اخوانالمسلمین و البته سرتاسر جهان عرب به شمار میآیند در کنار پوشش گسترده حوادث غزه بهطور مرتب از مواضع سازشکارانه عربستان و امارات نسبت به اسرائیل سخن گفته و به نوعی رهبران این کشورها را شریک جنایات رخ داده در غزه معرفی میکردند. امری که بهنظر میرسد تا حد زیادی از سوی بدنه جوامع عربی پذیرفته شده و بازتاب گستردهای در واکنشهای کاربران شبکههای اجتماعی عربی هم داشت. بهگونهای که انتقادات اصلی، به جای اسرائیل متوجه عربستان و امارات و رهبران این دو کشور بود.
جمال خاشقجی، نویسنده سعودی که بهدلیل مخالفت با سیاستهای ولیعهد عربستان ناچار به ترک این کشور شده در صفحه توییتر خود نوشت: در دوران جنگ 6روزه تنها یک کودک بودم اما درد و شکست آن را در چهره پدرم دیدم وقتی که از همسایه خود پرسید آیا درست است که قدس سقوط کرده؟ ما آن روز شکست خوردیم اما شکست را نپذیرفتیم، درحالیکه امروز همهچیز فروریخته، نظامهای عربی و روشنفکران، همه با هم! حتی خیانت دیگر خیانت نیست و بعضی از ما با منطق دشمن سخن میگوییم. با گذشت چند ساعت از آرام شدن خیابانهای کرانه غربی و نوار مرزی غزه، بهتدریج واکنشهای اولیه عربستان و امارات به موج منفی شکل گرفته در شبکههای اجتماعی شروع شد. در این زمینه وزارت بهداشت امارات اعلام کرد: امسال علاوه بر ارسال وعدههای غذایی برای روزهداران در غزه کمکهای پزشکی نیز به این منطقه ارسال خواهد شد. از سوی دیگر سخنگوی دولت عربستان نیز اعلام کرد: انتقال سفارت آمریکا به قدس امری غیرقابل پذیرش است. اقداماتی که البته واکنش تندتر افکار عمومی خشمگین عربی را بهدنبال داشت بهطوریکه هشتگ تحریم کمکهای غذایی و بهداشتی امارات به غزه با فاصله کمی از اظهارات وزیر بهداشت این کشور در توییتر ترند شد.
در میان قربانیان حوادث دوشنبه غزه که روز گذشته از مرز 60نفر عبور کردند، فادی ابوصلاح و لیلی انور الغندور بیش از دیگران توجه رسانهها را بهخود جلب کردند. فادی یکی از ساکنین غزه بود که در اثر حملات هوایی اسرائیل در سال2014 هر دو پای خود را از دست داده بود و همواره تصاویر وی درحالیکه سوار بر ویلچر به مقاومت علیه نیروهای اسرائیلی میپرداخت بازتاب گستردهای در رسانههای جهانی داشت. از سوی دیگر لیلی انور الغندور نوزادی 8ماهه بود که بر اثر استنشاق گاز اشکآور در غزه جان باخت. این در حالی است که سازمان عفو بینالملل روز گذشته برای چندمین بار به رژیم اسرائیل درباره استفاده نامتعارف از گازهای اشکآور و ناشناس برای حمله به معترضان فلسطینی هشدار داد.
اخراج سفیر اسرائیل
دولت ترکیه در اعتراض به کشتار فلسطینیها سفیر اسرائیل را موقتا از کشورش اخراج کرد. این کشور همچنین سفرای خود را از آمریکا و تلآویو فراخواند. آفریقای جنوبی دیگر کشوری بود که در اعتراض به کشتار فلسطینیها سفیر خود را ازسرزمینهای اشغالی فراخواند.