نگاه
هدیه به رگ‌های تو
فاطمه عباسی - روزنامه‌نگار
به هر کدام از 3پسر بچه، قول یک سکه طلا داده بودند. پاپ اینوسنت هشتم در حال مرگ بود و پزشکان علت بیماری را کم خونی می‌دانستند. خون 3پسر بچه گرفته شد و آن را در یک جام طلایی به پاپ خوراندند. پاپ و هر 3پسر بچه مردند. سال 1492بود. هنوز هیچ‌کس نمی‌دانست خون چگونه گردش می‌کند.
تا قرن هفدهم که ویلیام هاروی دوباره سیستم گردش خون را کشف کرد (البته دانشمند مسلمان، ابن نفیسی نخستین بار آن را کشف کرده بود)، هیچ‌کس از روش قدیمی انتقال خون استفاده نمی‌کرد اما با کشف مسیر حرکت خون، تلاش برای انتقال خون شروع شد. از همان سال‌ها پزشکان شروع کردند به تزریق خون هر نوع حیوان خانگی به انسان. نخستین بار خون بره‌ای به یک پسر بچه تزریق شد و بعد خون یک گوساله به یک مرد. مدتی بعد حتی شیر را جای خون به بیماران تزریق کردند تا اینکه باز کلیسا به یاد از دست دادن پاپ خود افتاد و انتقال خون تا 150سال ممنوع شد.
اوایل قرن نوزدهم برای نخستین بار، انتقال خون موفقیت آمیزی از یک انسان به انسانی دیگر توسط پزشکان انگلیسی گزارش شد. آقایی حاضر شده بود خونش را به همسر در حال مرگش تزریق کنند و زن نجات پیدا کرده بود. بنابراین مدت‌ها طول کشید تا روش‌های جدید اهدای خون در کانتینرهای کنار خیابان ارائه شود. تا قبل از آن حتی گاهی پزشکان مجبور می‌شدند برای جلوگیری از لخته شدن خون، رگ‌دهنده را به رگ گیرنده وصل کنند، طوری که عفونت‌ها به جای کم خونی باعث مرگ می‌شدند. اما حالا خیلی راحت دراز می‌کشید و یک ست استریل خونتان را به یک کیسه مخصوص که خوشحال روی یک دستگاه تاب می‌خورد، منتقل می‌کند تا سر فرصت از فریزر خارج و به بیمار تزریق شود.
اهدای خون بسیاری از افراد را از مرگ حتی نجات می‌دهد و برای همین شعار سازمان انتقال خون «اهدای خون، اهدای زندگی» است. با اینکه هر چند وقت یک‌بار و در مواقع خاص مثل ماه رمضان یا همین ایام کرونا، اهدای خون در کشور ما کاهش پیدا می‌کند و مردم کمتر برای خون دادن سراغ مراکز اهدای خون می‌روند، اما با همه این احوال، باز هم مردم دست از این کار خیر برنمی‌دارند و مراکز انتقال خون همواره مملو از جمعیت است. شاید جالب باشد که بدانید در بیشتر نقاط دنیا افراد برای اهدای خون خود، وجهی دریافت می‌کنند و خون خود را می‌فروشند، اما در ایران مردم داوطلبانه برای اهدای خون مراجعه کرده و بدون چشمداشت، این کار را انجام می‌دهند. حالا دیگر ایران، نه‌تنها در منطقه، بلکه در مقایسه با بسیاری از کشورهای توسعه یافته به‌عنوان یکی از کشورهای پیشرو در حوزه اهدای خون معرفی شده و همواره مورد تقدیر قرار گرفته است. سازمان انتقال خون ایران با رعایت کامل دستورالعمل‌ها و استانداردهای جهانی و بین‌المللی، همواره سالم‌ترین خون و فراورده‌های خونی را با بهترین کیفیت برای مراکز درمانی سراسر کشور و بیماران تامین کرده است و به تأیید سازمان‌های بین‌المللی متولی امر سلامت، کیفیت و سلامت خون و فراورده‌های خونی کشورمان مطابق با بالاترین استانداردهای کشورهای اتحادیه اروپاست.
پزشکان معتقدند اهدای خون علاوه بر اینکه جان گیرنده را نجات می‌دهد، می‌تواند برای اهداکننده هم مفید باشد. امروز روز جهانی اهدای خون است. حالا که این کار انقدر سریع و راحت انجام می‌شود، بد نیست سری به مراکز انتقال خون بزنید و با اهدای خون اجازه ندهید هیچ بیماری دغدغه و نگرانی کمبود خون و فراورده‌های خونی را در مراکز درمانی کشور داشته باشد.
