فصل ساماندهی کودکان زبالهگرد
کارگروهی برای مقابله با کار کودکان در حوزه پسماند شهر تهران تشکیل و ۸پهنه جمعآوری زباله و استفاده از یک پیمانکار مشترک در این پهنهها تعریف شد
محمود مولایی-روزنامهنگار
امروز، روز توجه و آگاهیبخشی برای مبارزه با کار کودکان است. هر سال در 22خردادماه روز جهانی مبارزه با کار کودکان قلمداد میشود؛ روزی که موضوع «کودکان کار» در رسانههای مختلف در سرتاسر جهان مخابره میشود تا مقابله جدی با کار کودکان صورت بگیرد. البته نه اینکه کودکان کار آسیب ببیند، بلکه به کودکی آنها توجه شود که نباید در سنین پایین وقت خود را صرف کار کنند. با این حال، هر روز در جای جای شهرهای دنیا کودکان کار رویت میشوند که به جای تحصیل و بازی مشغول کار هستند. در کلانشهر تهران فعالیت کودکان کار یک معضل محسوب میشود؛ بهویژه در بحث زبالهگردی. چنانکه استفاده از فناوریهای نوین و هوشمندسازی، تجمیع پیمانکاران، تعریف ۸پهنه جمعآوری و توجه به کودکان زبالهگرد از مهمترین اهداف شهرداری تهران در حوزه پسماند در این دوره از مدیریت شهری است.
شهرداری تهران بهعنوان یکی از متولیان اصلی حوزه پسماند در شهر تهران در این دوره، پسماند و حل معضلات و استفاده از فرصتهای آن را در سرفصل اقدامات و یکی از اولویتهای خود قرار داده است. شهردار تهران نیز در صحبتهای خود معمولا به حوزه پسماند و مسئله زبالهگردی اشاره میکند؛ زیرا ۱۳میلیون نفر جمعیت روزانه تهران است و مدیریت پسماند آن با مشکلاتی روبهروست. اینکه این طلای سیاه به بلای جان شهروندان تهرانی تبدیل شده حکایت از این دارد که نیازمند یک طریق درست و اراده صحیح برای عبور از مشکلات است.
شهردار تهران در این رابطه گفت: «رویه جمعآوری پسماند در حال تغییر است و پرونده آن جمع خواهد شد. 8پهنه ایجاد شده و مسیر مشخصی را دنبال میکنیم که امکان کار برای کودکان خیابانی جمع خواهد شد.»
علیرضا زاکانی همچنین از تشکیل یک کارگروه برای کودکان پسماند خبر داد و اینکه برای برطرف کردن این معضل نیاز به ایجاد نوآوری پسماند است. شهرداری تهران درصدد همکاری با معاونت علمی و فناوری رئیسجمهوری برای ایجاد مرکز نوآوری پسماند است. در عین حال، تفاهمنامه بین شهرداری تهران و شهرداری گوانجوی چین به مدیریت پسماند نیز ارتباط دارد و همچنین در دیدار شهردار تهران با سفیر ایتالیا درباره مشارکت، سرمایهگذاری و انتقال دانش و تجربه شرکتهای ایتالیایی در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر و مدیریت پسماند مذاکراتی انجام شده است؛ چنانکه سفیر ایتالیا نیز در این دیدار عنوان کرد شرکتهای ایتالیایی میتوانند در زمینه مدیریت پسماند هم با شرکتهای ایرانی در تهران همکاری کنند.
علیرضا زاکانی در دیدار با آیکاوا کازوتوشی، سفیر ژاپن در ایران نیز بر استفاده تهران از تجارب ژاپن در حوزه حملونقل، محیطزیست، «پسماند»، ساخت و ساز، ابنیه، تکنولوژی و حوزههای مختلف تأکید کرد.
تفکیک زباله از مبداء
روزانه ۶۷درصد زباله تهران، معادل ۵هزار و ۵۰۰تن پسماند در شهر تهران دفن میشود. دفن پسماند سالیان متمادی است که در شهر تهران انجام میشود. شهرداری تهران درصدد است تا این عدد را به زیر ۱۰درصد کاهش دهد. البته این اتفاق قرار است با همکاری شهرداری تهران و وزارت نفت صورت بگیرد. پسماند موجود در شهر تهران بیش از ۴هزار میلیارد تومان قیمت دارد. شهرداری تهران نیز هزار و ۲۰۰میلیارد تومان هزینه میکند تا ۶۷درصد زباله را به آرادکوه منتقل و دفن کند. در این میان ۶۴پیمانکار در ۱۲۳ ناحیه و ۲۲پیمانکار برای پسماند خشک در ۲۲منطقه تهران وجود دارد که در مجموع با فعالیت آنها، ۵هزار و ۵۰۰تن زباله روزانه به آرادکوه منتقل میشود.
بدینترتیب، قرار است تجمیع و انتقال پسماند به 8حوزه پهنهای تبدیل شود که هر حوزه پهنهای، 2 تا 3منطقه را شامل میشود. تفکیک از درون خانه از طریق فرهنگسازی، پیمانکار، مشارکت و سرمایهگذاری با فناوریهای نوین در هر پهنه شکل میگیرد تا انتقال زباله به آرادکوه حدود ۵ تا ۱۰درصد از ۶۷درصد کاهش یابد.
مکث
۸ پهنه جمعآوری پسماند
7500تن زباله روزانه در تهران جمعآوری شده و 5000تا 5500تن آن به مرکز تجمع و پردازش آرادکوه منتقل میشود.
۸مرکز MRF تجهیز شده و با بهرهمندی از فناوری این ۵۵۰۰تن به ۳۵۰تن و به زیر ۵درصد میرسد. (بهزودی نخستین قرارداد بسته شده و نوع جمعآوری زباله بر مبنای فناوری از درون خانه تا آرادکوه به یک مدیریت واحد خواهد رسید.)
۶۴مجموعه در نواحی پسماندهای شهر تهران را جمعآوری کرده و ۲۲مجموعه نیز در مناطق زبالههای خشک را تفکیک میکنند و در ۸مجموعه جمعآوری و به آرادکوه منتقل میشود.
۸مرکز هرکدام با ۸۰۰میلیارد تومان سرمایهگذاری، زباله دریافتی را به انرژی، کمپوست و موارد قابل بازیافت تبدیل خواهند کرد.
۳۰درصد پسماندی که براساس طرح پیشین قرار بود به آرادکوه منتقل شود، با کارخانههای M.R.F به ۵درصد میرسد. (در اجرای این طرح شرایط بهگونهای درنظر گرفته شده که پیمانکار پسماند از محل تولید زباله در خانه تا کارخانه یک نفر باشد و درواقع این ۸پهنه پیمانکاران متفاوتی نداشته باشند.)