روایت یک نسل‌کشی کانادایی

یک‌سال از زمان کشف بقایای اجساد 200کودک بومی کانادا در محوطه مدرسه شبانه‌روزی سرخپوستان کملوپس می‌گذرد، اما هنوز تحقیقات نتیجه‌بخشی درباره ابعاد واقعی این فاجعه نژادی انجام نگرفته است. جوامع بومی کانادا ده‌ها سال بود که از مرگ‌ومیرهای مدارس شبانه‌روزی آگاه بودند؛ مراکزی که بین سال‌های 1890 تا 1990 بیش از 150هزار کودک بومی از اقوام اینویت و متیس مجبور به حضور در آنها شدند. طی سال گذشته، در کمتر از چندماه پس از کشف اجساد در مدرسه کملوپس گورهای دیگری در استان‌های بریتیش‌کلمبیا، ساسکاچوان و آلبرتا کشف شدند. همزمان بومیان کانادا تلاش برای یافتن اجساد بیشتر را آغاز کردند.
در این مدت، کلیسا‌هایی که گرداننده این مراکز بودند، به‌ویژه کلیسای کاتولیک رومی، برای انتشار اسناد و مدارک مرتبط با این مدارس و پاسخگویی درمورد نقش خود در فاجعه‌ای که رخ داده و دلایل آن تحت فشار قرار گرفته‌اند. با این‌همه، تمام این تلاش‌ها و درخواست‌ها هنوز به نتیجه مشخصی نرسیده و کسی تاکنون پاسخگوی جنایاتی که در طول بیش از یک قرن نسل‌کشی در مدارس سرخپوستان در کانادا رخ داده، نبوده است.

گورهای بی‌نام و نشان 
در نیمه‌های سال گذشته میلادی، بقایای بیش از هزارجسد، که بیشتر آنها کودک بودند‌، در محوطه 3مدرسه شبانه‌روزی سرخپوستان در چند استان مختلف کانادا کشف شدند. ابتدا اجساد 215کودک بومی در مدرسه کملوپس استان بریتیش‌کلمبیا و پس از آن به فاصله یک‌ماه اجساد 751کودک بومی در محوطه مدرسه شبانه‌روزی ماریوال واقع در استان ساسکاچوآن کشف شدند. ابتدا تعداد اجساد مدرسه کملوپس 215نفر اعلام شد، اما پس از انجام تحقیقات بیشتر روی بقایا، تعداد آنها به 200نفر کاهش پیدا کرد. همگی این مدارس بخشی از سیستمی استثماری بودند که طی 100سال هدفشان ادغام بومیان کانادا در فرهنگ به‌اصطلاح مدرن استعمارگران بود. مسئولان این مدارس اما در این مسیر از انجام هیچ خشونتی فروگذار نکرده‌اند.
با کشف اجساد دانش‌آموزان سرخپوست و برملا شدن فاجعه، تعدادی از جوامع بومی تحقیقات خود را آغاز کرده‌اند و در تعداد بسیار کمی از این تحقیقات هم پلیس کانادا همکاری دارد. از اواخر سال گذشته میلادی 3قبیله در استان بریتیش‌کلمبیا تحقیق درباره مرگ و ناپدید شدن کودکان در مدرسه پل را آغاز کردند. پلیس و ثبت‌احوال اونتاریوی کانادا هم درخواست‌هایی برای همکاری در انجام تحقیقات جنایی درباره مدرسه موهاک دریافت کرده است؛ مدرسه‌ای که گفته می‌شود 54دانش‌‌آموز آن جان خود را از دست داده‌اند. رهبران قبایل در این منطقه اعلام کرده‌اند که در دهه1980 بقایای انسانی از محوطه مدرسه موهاک کشف شده اما بدون انجام تحقیقات رسمی دوباره دفن شده‌اند.

نژادپرستی سیستماتیک در مدارس کانادا
مشابه تمام داستان‌های استعمارگری در جهان، دولت کانادا طرحی حساب‌شده برای به حاشیه راندن بومیان این کشور و تصرف سرزمین‌های آنها به اجرا گذاشت. در اواخر قرن 19میلادی، کانادا با استفاده از معاهده‌هایی سؤال‌برانگیز زمین‌هایی را در اختیار بومیان قرار داد و در بخش‌هایی از کانادا به‌ویژه در بریتیش‌کلمبیا سرزمین متعلق به آنها را تصرف کرد. اما بعد جدیدی از استثمارگری دولت کانادا در سال1883 پدیدار شد و برای 113سال ادامه یافت؛ زمانی که هزاران کودک بومی به اجبار به مدارس شبانه‌روزی مخصوص سرخپوستان فرستاده شدند تا زبان و فرهنگ خود را فراموش کرده و زندگی با زبان، مذهب و فرهنگ استعمارگران را بیاموزند. این مدارس معمولا فاصله زیادی با جوامع سرخپوستان داشتند و بیشتر آنها تحت مدیریت کلیساها اداره می‌شدند. استفاده از زبان بومی یا پایبندی به رسومات فرهنگی بومی در تمام مدارس ممنوع بود و این ممنوعیت عموما با استفاده از زور به اجرا گذاشته می‌شد. بازماندگان این مدارس به رسانه‌ها گفته‌اند که انواع سوءاستفاده‌های جنسی، فیزیکی و احساسی از کودکان بومی و بیماری‌های مختلف رواج داشت. براساس گزارشی که کمیسیون ملی حقیقت و مصالحه کانادا پس از مصاحبه با 6هزار و750شاهد و بازمانده از این سیستم استثمارگری در سال2015 منتشر کرد، سیستم مدارس شبانه‌روزی کانادا شکلی از نسل‌کشی فرهنگی بوده است. این کمیسیون همچنین به‌خاطر نقش کلیسای کاتولیک روم و کشیشان این کلیسا در فجایع رخ داده از پاپ خواسته عذرخواهی کند. بسیاری از دانش‌آموزان به شهادت شاهدان زنده به‌دلیل ابتلا به بیماری، آتش‌سوزی و یا تلاش برای فرار جان خود را از دست داده‌اند. حتی گزارش‌هایی وجود دارند که نشان می‌دهند کودکان برای رهایی از زجر حضور در مدارس شبانه‌روزی، زهر می‌نوشیده‌اند. گزارش این کمیسیون نشان می‌دهد زمانی که یکی از دانش‌آموزان در این مدارس جان می‌دادند، مقامات مدرسه توضیحاتی مبهم درباره مرگ آنها می‌دادند یا به راحتی کودک را فراری اعلام می‌کردند. زمانی هم که مدرسه‌ای مرگ دانش‌آموزی را آشکارا تأیید می‌کرد، معمولا جسد کودک به خانواده‌ها تحویل داده نمی‌شد، مگر اینکه هزینه ارسال جسد با قطار کمتر از هزینه دفن جسد می‌شد. براساس این گزارش، دست‌کم 4100دانش‌آموز در مدارس شبانه‌روزی کانادا جان خود را از دست داده و یا ناپدید شده‌اند و دولت کانادا مسئول مستقیم این رویدادها بوده است. با این‌ همه هنوز رقم دقیق کودکان ناپدید شده مشخص نشده است. نیویورک‌تایمز به نقل از ماری سینکلیر، رئیس کمیسیون گزارش می‌کند که در نهایت ممکن است آمار مفقود‌شدگان این سیستم به بیش از 10هزار نفر برسد.