19برنامه برای 128گونه در حال انقراض

زهرا رفیعی- روزنامه‌نگار

تنوع‌زیستی به‌دلیل تخریب اکوسیستم‌ها و از بین ‌رفتن یکپارچگی زیستگاه‌ها و از همه مهم‌تر تغییر اقلیم و خشکسالی مستمر آسیب زیادی دیده است. به اعتقاد برخی متخصصان در سازمان حفاظت محیط‌زیست، آسیب جدی که به تنوع زیستی در کشور وارد شده، بیشتر ناشی از نگاه نادرست به منابع طبیعی و روش‌های ناصحیح توسعه در کشور است. تنوع‌زیستی در 3بخش ژن، گونه و اکوسیستم قابل بررسی است، ولی بیشتر در بخش تنوع گونه‌ها به آن پرداخته شده است. تنوع زیستی بر کیفیت حیات در زمین مؤثر است. از مهم‌ترین کارکرد‌های تنوع زیستی می‌توان به حفاظت از منابع آب، تشکیل و حفاظت خاک، ذخیره‌سازی و بازیافت مواد مغذی، تجزیه و جذب آلودگی، کمک به ثبات آب و هوا، نگهداری از اکوسیستم‌ها و ترمیم اکوسیستم‌ها پس از حوادث غیرقابل پیش‌بینی اشاره کرد. به‌گفته حسن اکبری، معاون محیط طبیعی به جرأت می‌توان گفت امروزه در مناطق آزاد چیزی به اسم زیستگاه نداریم و به‌طور مثال زیستگاه مناسب گونه شاخص آهو دیگر در کشور وجود ندارد؛ چراکه جاده‌سازی زیاد باعث شده است زیستگاه دشتی مناسب برای این‌گونه دیگر وجود نداشته باشد. البته این به‌معنای خوب بودن مناطق چهارگانه نیست، ولی سازمان از 128گونه‌ جانوری که در معرض انقراض‌اند برای 19گونه برنامه عمل طراحی کرده است. پیشرفت این برنامه‌ها عمدتا کمتر از ۱۰ درصد است؛ چراکه مشکل اصلی «اعتبار» است. عمده اعتبارات به‌موقع پرداخت نمی‌شود. تنوع زیستی را نمی‌توان منتظر بودجه قرار داد. در اینفوگرافی زیر نگاهی به‌گونه‌های شاخص و وضعیت تنوع زیستی خواهیم داشت که براساس آمارهای سازمان حفاظت محیط‌زیست به‌دست آمده است.