توسعه مترو روی کمربند جنوبی

مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار


متروی تهران هم‌اکنون 7خط فعال دارد و طبق طرح جامع حمل‌ونقل ریلی، باید 4خط جدید دیگر به آن افزوده شود تا این شبکه انبوه‌بر زیرزمینی تمام پایتخت را برای جابه‌جایی شهروندان پوشش دهد. خطوط 8، 9، 10و 11این 4خط هستند که از میان عملیات اجرایی خط 10شروع شده و خبر خوب اینکه توافقات لازم میان شهرداری و مپنا برای صفر تا صد احداث خط11 نیز حاصل شده است؛ خطی که با 28کیلومتر طول، غرب تهران را به جنوب شرق پایتخت متصل می‌کند. یعنی درست نقاطی از شهر که به لحاظ دسترسی به مترو، کم‌برخوردار محسوب می‌شوند. این توافق، سبب می‌شود تا هیچ حرف و حدیثی هم برای موضوعات تامین منابع مالی پروژه باقی نماند.
به گزارش همشهری، خط 11مترو از محدوده چیتگر تا سه‌راه تقی‌آباد است. فاز نخست این خط شامل ایستگاه چیتگر تا عبدل‌آباد می‌شود که با تفاهمنامه امضا شده میان شهرداری تهران و گروه صنعتی مپنا، اکنون مقدمات  شروع ساخت آن به جریان افتاده است. این خط ۵ ایستگاه تبادلی با خطوط هفتگانه فعلی مترو دارد. طی نشستی که با حضور علیرضا زاکانی شهردار تهران، مدیرعامل گروه صنعتی مپنا، مسعود درستی، مدیرعامل شرکت مترو تهران و تنی چند از مدیران و دست‌اندرکاران اجرایی پروژه‌های مترویی برگزار شد، تفاهمنامه‌ای برای همکاری درخصوص مهندسی، تدارک، اجرا و تامین مالی بخش حدفاصل ایستگاه چیتگر تا ایستگاه عبدل آباد از خط ۱۱ مترو به طول تقریبی ۱۷کیلومتر و با جانمایی در این مسیر 10ایستگاه به امضای طرفین رسید. براساس مفاد این تفاهمنامه، قرار است ظرف 3ماه آینده درباره احداث بخش نخست از خط۱۱ و همچنین مدل تامین منابع مالی آن جمع‌بندی صورت گرفته و عملیات اجرایی پروژه پس از توافقات نهایی در سال‌جاری آغاز شود. احداث پارکینگ و دپو خط 6مترو تهران و ساخت ۲۱۰دستگاه واگن مترو ازجمله دیگر تعهدات پیمانکار پروژه است که در تفاهمنامه به آنها اشاره شده است. این خط محدوده‌های جنوبی و جنوب غرب شهر تهران را پوشش می‌دهد و به طول ۲۶کیلومتر و با ۱۷ایستگاه، از ایستگاه مترو چیتگر آغاز شده از مناطق ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ عبور می‌کند. یکی دیگر از ویژگی‌های مهم خط 11این است که محله‌های پرجمعیت و پرتردد تهرانسر، خلیج و یافت‌آباد در غرب و جنوب غرب تهران را به شبکه مترو تهران متصل می‌کند.

شروع کار در سال 1401
مسعود درستی، مدیرعامل شرکت مترو تهران درباره این تفاهمنامه و جزئیات بیشتر آن به روزنامه همشهری می‌گوید:«تفاهمنامه‌ای با گروه صنعتی مپنا امضا شده است مبنی بر اینکه طی 3ماه آینده روش‌های تامین مالی و سرمایه‌گذاری مثل روش‌های تهاتری و بارگذاری‌های ساختمانی را بررسی کنیم و پیش ببریم و بتوانیم بخشی از سرمایه‌های بخش خصوصی و آورده‌های شهرداری تهران را به یک شکل و مدل منطقی ادغام کنیم و بخش غربی خط 11را در قالب یک طرح مشترک به گروه صنعتی مپنا واگذار کنیم. این کلیت موضوع است و از هفته آینده درجلسات راهبردی که برگزار می‌شود، طی 2تا 3ماه آینده جزئیات مربوط به آن نیز مشخص خواهد شد. در این زمینه برای طراحی، ساخت و تامین منابع مالی خط 11مترو با گروه صنعتی مپنا به توافق رسیده‌ایم. کار ساخت یک پایانه در خط 6و نیز تامین 210دستگاه واگن هم در توافقنامه آمده است که ان شاء‌الله ظرف 3ماه آینده درباره جزئیات آن نیز به توافق خواهیم رسید. تلاش می‌کنیم تا این پروژه در سال‌جاری آغاز شود و انتظار می‌رود در اواخر نیمه اول یا اوایل نیمه دوم سال 1401کارهای مربوط به آن شروع شود. البته کارشناسان شرکت مترو از حدود 2سال قبل مطالعه روی این خط را آغاز کرده‌اند، اما برای اطلاع‌رسانی دقیق درباره جزئیات بیشتر آن یک مقدار زود است و باید کمی صبر کرد.»

 خلأ مترو در جنوب تهران پرمی‌شود
درستی با اشاره به اهمیت و تأثیر‌گذاری راه‌اندازی خط 11مترو در جابه‌جایی مسافران خطوط ریلی شهر تهران می‌گوید:«خط 11مترو بخش‌ها و محله‌هایی را پوشش می‌دهد که حضور فعلی شبکه مترو در آن بخش‌ها چندان پر رنگ نیست. خط 11از ایستگاه چیتگر در تقاطع با خط 5 مترو کار شروع می‌شود. یعنی آن بخش از مسافرانی که از شهر کرج به تهران می‌آیند و می‌خواهند به سمت جنوب شهر بروند، می‌توانند از این خط استفاده کنند. این خط در قطعه اول به ایستگاه عبدل آباد در خط 3مترو متصل می‌شود. به‌عبارت دیگر ابتدا و انتهای این خط 2 ایستگاه تبادل مسافر است. خط 11تا حدود زیادی خلأ ایستگاه‌های مترو در این بخش از شهر تهران را پر می‌کند. در مجموع ما در جنوب شرق به آن صورت ایستگاه مترو نداریم. منطقه 21تنها منطقه تهران است که ایستگاه مترو ندارد که با تکمیل خط 11این منطقه هم دارای ایستگاه مترو شده و به خطوط ناوگان ریلی شهر تهران متصل می‌شود.»