یوسف‌حسینعلی زاده- فعال محیط زیست
حدود 63 سال طول کشید تا متوجه شویم طرح‌های جنگلداری در عین مشروعیت قانونی و فنی،نسخه شفابخشی برای نجات جنگل‌های هیرکانی نبودند.جنگل‌های لوه گلستان در سال 1338 سرآغازی برای اجرای طرح‌های جنگلداری بودند.طرح‌های جنگلداری اگر چه با تکیه بردانش و تخصص جنگل‌شناسان ماهر تهیه می شد اما با مروری کوتاه بر نتایج حاصله معلوم می شود دراین طرح‌ها داده‌پردازی بر ثبت اطلاعات واقعی،آمال و اهداف مجریان و ناظران بر دستورالعمل‌ها، حفظ کمیت بر کیفیت جنگل، انتخاب ناظر ازبدنه مجری بر ناظران مستقل،ورود گونه‌های بیگانه بر حفظ گونه‌های بومی،اخذ مشاوره از شرکت‌های بهره‌بردار بر اخذ مشاوره از متخصصان متعهد،اهداف سیاسی و اجتماعی براهداف علم جنگلداری پیشی گرفته است تا جایی که حتی اطلاعات منطبق بر واقعیات لازم برای قضاوت منصفانه در اختیار نمی گذارند.
تناقض در آمار برداشت چوب
خسرو شهبازی، سرپرست وقت سازمان جنگل‌ها درسال 98 می‌گوید در6 دهه گذشته 6 میلیون مترمکعب چوب از جنگل‌های شمال برداشت شده در صورتی که عباسعلی نوبخت، معاون جنگل همین سازمان در سال 99 میزان برداشت چوب از جنگل‌های شمال را 25 میلیون مترمکعب یعنی سالانه 550 هزار مترمکعب تا قبل از اجرای طرح تنفس اعلام می‌کند.اختلاف 19 میلیون مترمکعبی در اظهارات 2 مقام مسئول از کجا ناشی می شود؟ آیا غیر از این است که مسئولان امروز وارث اطلاعات 6 دهه گذشته هستند؟
ناهمخوانی آمار مساحت جنگل
خسرو شهبازی کاهش سطح جنگل‌های شمال را از2 میلیون و 500 هزار هکتار در سال 1334 به یک میلیون و 800 هزار هکتار در دهه 70 اعلام می کند در صورتی که عباسعلی نوبخت مساحت همین جنگل‌ها را در سال 99دو‌میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار با احتساب تاج پوشش بیش از ۱۰ درصد اعلام کرده است.
در کمال ناباوری، ناصر مقدسی، رئیس شورای عالی جنگل سازمان جنگل‌ها ،مرجع رسمی تصویب فنی طرح‌های جنگلداری،در سال 94 می‌گوید،علاوه بر عوامل تخریب شناخته شده ، بهره برداری‌های قانونی خارج از توان و ظرفیت اکولوژیکی طی سال‌های گذشته موجب تحمیل فشار مضاعف بر جنگل‌های شمال کشور شده است.
بهره‌برداری قانونی چیزی جز طرح‌های جنگلداری نبوده‌اند. اختلاف فاحش بین وضعیت کمی و کیفی جنگل‌ها در گفته‌ها و شنیده‌ها با سیمای واقعی تخریب‌یافته آنها، سندی زنده برتقویت نظرات چندین ساله منتقدان فنی درون‌سازمانی و برون‌سازمانی و نهاهای نظارتی شد تا جایی که مسئولان مجبور به طراحی و اجرای طرح تنفس جنگل، برای اجرا از اوایل سال96 درسطح یک میلیون و ۱۰۰هزار هکتار از جنگل‌های هیرکانی اقدام کنند .
مسعود منصور، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در نهم اسفند 99 به خبرنگار روزنامه همشهری گفته : اجرای طرح تنفس جنگل ازسال96 در دستور کار سازمان جنگل‌ها قرار گرفت. طبق این قانون کنترل و مقابله سیستمی با قاچاق چوب آلات و بهره‌برداری از درختان جنگلی و غیرجنگلی واقع در اراضی ملی منابع طبیعی متوقف شده است. وی اعلام کرد که بر مبنای کارشناسی‌های انجام‌شده، استمرار توقف بهره‌برداری از جنگل‌ها ضرورتی اساسی است و باید این موضوع در برنامه هفتم توسعه لحاظ شود.
اگرچه این طرح با تمام کاستی‌هایش تا سال 96 تنها مانع قانونی در برابر قطع بی رویه درختان جنگلی بود اما این طرح هم مثل هر اقدام دیگر مخالفان و موافقانی پیدا کرد. عباس پاپی زاده پالنگان، نماینده مردم دزفول در مجلس گفته، مجلس شورای اسلامی ضمن تائید ضرورت تصویب و ابلاغ طرح تنفس می گوید اجرای این طرح در بسیاری از مناطق باعث تشدید قاچاق چوب شده است و این یعنی تخریب بیشتر جنگل‌ها. ما برای حفاظت و نظارت بر تخریب و تخلف خلأ قانونی نداریم، اما در اجرا، نظارت و بازرسی به دلیل کمبود نیرو‌های جنگلبان و محیط‌‌بان و عدم اعتبار در حوزه منابع طبیعی با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم.
درخواست تمدید طرح تنفس جنگل
مسعود منصور در25 اسفند1400 در گفت‌وگوبا خبرگزاری ایسنا،با اشاره به روند اجرایی طرح تنفس جنگل ، تاکید کرد قرار بود در کنار اجتناب از بهره برداری چوبی از جنگل‌های شمال،عملیات اجتناب‌ناپذیر را نیز اجرا کنیم. براین اساس شرح خدمات طرح فنی و حفاظتی جنگل‌ها تصویب شد و از اول فروردین ماه سال1401 انجام خواهد شد.
با اعلام اجرای عملیات اجتناب‌ناپذیربه هر شکلی،مجددا نگرانی‌های جدی در بین مدافعان سلامتی جنگل‌های شمال پا گرفته است برای اینکه کافیست جمع‌آوری و خروج درختان شکسته و افتاده ، آفت‌زده و امثالهم به عنوان بهداشت جنگل، بخشی از اقدامات عملیات اجتناب‌ناپذیرباشد در این صورت باوجود پا برجا بودن تمامی موانع و مشکلات فراروی دستگاه متولی به ویژه کمبود نیروی انسانی حفاظتی ، کارشناسی نظارتی و بازرسی ،استمرار فزآیند قاچاق چوب در اثر افزایش قیمت چوب در سایه تورم ، دسترسی سهل و آسان به منابع جنگلی ، نبود گفتمان جدی حفظ منابع طبیعی در جامعه، رجعت به طرح‌های جنگلداری بدون رفع آسیب‌های مخرب، چراغ سبزی باشند برای گسترش مجدد سوء‌استفاده از ظرفیت‌های قانونی و حرکت خزنده بساط فساد و سودجویی و رانت در این منابع حیاتی ، البته این بار با حرص و ولع بیشتر برای تاراج جنگل‌ها .لذا انتظار می رود آنچنان‌که وعده استمرار طرح تنفس در برنامه هفتم توسعه داده شده در دستور کار قرار گیرد تا دولت سیزدهم بتواند درحوزه جنگل نیز کارنامه قابل قبولی ارائه کرده و ارزیابی متقنی از اجرای طرح تنفس داشته باشد.
تناقض در حفاظت از‌جنگل
در همینه زمینه :