یادداشت
مدیریت شهری، پیشتاز دانش‌بنیان شدن در کشور باشد
سیدمحسن طباطبایی مزد‌آبادی؛ دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران
فضای اقتصادی و تولیدی کشورها در جهان پرتلاطم امروز بیش از هر چیز به تاب‌آوری نیاز دارد؛ به‌نحوی‌که بتواند همگام و همزمان با تحولات فزاینده و شوک‌های پیش‌بینی‌نشده از خود انعطاف‌پذیری لازم را نشان دهد و روبه‌جلو حرکت کند. در بُعد شهری نیز دانش فردی و جمعی اساس پیشرفت، رفاه و تاب‌آوری شهرهای فردا به شمار می‌رود. در قرن21، تولید فعال و انتقال و شبکه‌سازی دانش جایگاه ویژه‌ای در تمامی عرصه‌های همزیستی بشری دارد.
آموزش، پژوهش و یادگیری مادام‌العمر، ساختار جامعه دانشی را تعریف می‌کند. بر همین اساس و با چنین درکی از شرایط جهانی منطقه‌ای و ملی است که رهبری فرزانه انقلاب در راستای تأکیدات مکررشان درخصوص اقتصاد دانش‌بنیان، شعار امسال را نیز تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین تعیین کردند. دولت و شهرداری نیز از واپسین لحظات آغاز سال، تلاش خود را به عینیت بخشیدن به این شعار معطوف کرده است. یکی از مجموعه‌های مدیریتی کشور که می‌تواند پیشران تولید دانش‌بنیان در کشور باشد، مدیریت شهری است. شهرداران، شورای شهر و دیگر مجموعه‌های مرتبط باید نگرش خود را به سمت‌وسوی شهر دانش‌بنیان هدایت و تغییر دهند. اما شهر دانش‌بنیان یک مختصات و چارچوبی دارد. تمرکز بر ادغام فناوری و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی و نگاه به دانش به‌عنوان عامل توسعه اساس این حرکت است. دانش در مقایسه با دارایی‌های مشهود ارزش و اهمیت بالاتری دارد؛ چراکه دانش تنها کالایی است که پس از استفاده ارزش آن نه‌تنها کمتر نمی‌شود، بلکه افزایش می‌یابد.
توسعه صنعت دانش در یک شهر، آن شهر را رقابتی می‌کند، استعدادها و سرمایه‌گذاری‌ها را جذب و بسیاری از صنایع مرتبط و خدمات وابسته به آنها را گردهم جمع می‌کند. در فضای مدیریت شهری کشور اغلب شهر دانش‌بنیان ساده‌سازی شده و شناخت مبهمی از آن وجود دارد؛ درواقع مدیران شهری نمی‌دانند که فاکتورهای اساسی تحقق یک شهر دانش‌بنیان و نهایتا فواید و نتایج ملموس آن چیست. در این راستا مدیران شهری در درجه اول باید دارایی دانش شهر خود را بشناسند و بر‌آن آگاهی و اشراف داشته باشند.
در برخی شهرهای کشور مشاهده می‌شود که دانشگاه، پژوهشگاه، شرکت دانش‌بنیان، پارک فناوری و سایر مراکز علمی متعدد وجود دارد، همزمان شهرک‌های صنعتی و پهنه‌های تولیدی بزرگ نیز وجود دارند، اما این دو عرصه پیوند و ارتباط جامع منسجمی با هم ندارند و به‌نوعی این دو نیز هیچ پیوندی با مدیریت شهری ندارند. در توسعه شهری دانش‌بنیان و دانش‌محور مدیریت شهری و شهرداران باید عامل این اتصال و پیوند باشند.
