«نان و آرد را گران نکنید.» این پیشنهاد رسمی احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد به دولت است؛ آنهم در شرایطی که قیمت آرد به روایت فعالان صنعت آرد و نان جهش پیدا کرده و روایتهایی از قاچاق گندم و آرد به کشورهای همسایه شنیده میشود. نشانهای از اینکه توزیع آرد با قیمتهای یارانهای دچار اختلال شده و کیسههای آرد چه بهصورت مستقیم و چه از روشهای دیگری ازجمله تبدیل به ماکارونی از بازار دیگر کشورها سر درآورده است. چاره چیست؟
وزارت اقتصاد به دولت پیشنهاد داده تا قیمت گندم و آرد برای مصرفکننده افزایش نیابد و به جای آن مصرف نان در کشور اصلاح و جلوی قاچاق گندم به کشورهای همسایه گرفته شود. این پیشنهاد که روز گذشته در ستاد اقتصادی دولت به ریاست رئیسجمهور بررسی شد، در نهایت به این جمعبندی رسیده که با توجه به اهتمام دولت بر کنترل قیمت نان و جلوگیری از افزایش بهای آن، جوانب گوناگون این طرح در دستگاههای مسئول بررسی و نتیجه برای تصمیمگیری به جلسات آینده ستاد ارائه شود.
به گزارش همشهری، حالا باید منتظر تصمیم نهایی دولت در جلسه آینده ستاد اقتصادی کابینه سیدابراهیم رئیسی ماند آنهم در شرایطی که گزارشها از افزایش قیمت آرد منتشر شده و محمد رضا مرتضوی، رئیس انجمن آردسازان با انتقاد از افزایش ناگهانی قیمت آرد میگوید: وزیر جهادکشاورزی باید متصدیان مربوط را بازخواست کند و این افراد باید پاسخگو باشند که چرا این چنین بیبرنامه عمل کردند. او توضیح میدهد شرکت بازرگانی دولتی 3نوع آرد را در اختیار نانوایان قرار میدهد که قیمت یک نوع آرد، همچنان ثابت و کیلویی ۶۵٠تومان است و نوع دوم آردی است که در اختیار نانواییهای آزادپز (شامل نانهای صنعتی، فانتزی و حجیم) قرار میگیرد که قیمت این آرد نیز کیلویی ٩٠٠تومان و ثابت مانده است. مرتضوی اضافهکرد: نوع سوم آردی است که در اختیار کارخانههای ماکارونیسازی، کیک، کلوچه، نشاسته و رشته پزی قرار میگیرد که قیمت آن از کیلویی ٢۵٠٠تومان به ١٢هزار تومان افزایش یافته است. بهگفته رئیس انجمن آردسازان، ١٠روز پیش به کارخانهها ابلاغ شده که قیمت آرد برای تولیدکنندگان ماکارونی، کیک، کلوچه، نشاسته و رشتهپزی ۵ برابر شده است.
نان گران میشود؟
این فعال صنفی درپاسخ به این پرسش که آیا قرار است قیمت نان ثابت بماند، میگوید: با توجه به افزایش حقوق کارگران و نرخ سوخت، قیمت نان نیز افزایش مییابد اما هنوز رسما این اتفاق نیفتاده اما قاعدتا باید این کار انجام شود. مرتضوی تأیید میکند: اگر هماکنون برخی نانواییها قیمت نان را گران کردهاند بهدلیل افزایش دستمزد و نرخ سوخت است. رئیس انجمن آردسازان ایران، کمبود آرد در برخی از استانهای کشور را تأیید نمیکند و میافزاید: درباره آرد نانواییها هیچ مشکلی وجود ندارد و توزیع آن به روال سابق در حال انجام است. اما از آنجا که قیمت آرد ماکارونی 5برابر شده، هنوز شرکتها برای خرید با قیمت جدید مراجعه نکردهاند و به همین دلیل وقفه ١۵روزهای در تولیدات صنف و صنعت رخ میدهد.
مخالفت دولت با گرانی نان
رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران اما میگوید: قیمت فعلی نان متناسب با افزایش هزینههای تولید نیست. از وزارت صمت درخواست کردهایم قیمت نان را افزایش دهد، ولی هنوز پاسخی دریافت نکردهایم. بیژن نوروزی مقدم میافزاید: ماده اولیه نانواییها گندم و آرد است اما عواملی که در قیمت نان اثر میگذارد تنها این دو مورد نیست. ۹۰درصد هزینههای نانواییها دستمزد، آب، برق، بیمه و خمیرمایه و... است و ۱۰درصد باقی مانده را آرد تشکیل میدهد و با توجه به افزایش هزینههای تولید چه قیمت آرد و گندم زیاد شود چه نشود باید قیمت نان تغییر کند.
او تأکید میکند: اگر قرار باشد همه عوامل تولید با افزایش قیمت همراه شوند باید قیمت نان هم تغییر کند. پیشنهاد ما این بود که هر سال با توجه به افزایش هزینهها به قیمت نان هم اضافه شود که هم دولت زیر بار مالی اضافه نرود و هم به مردم فشار نیاید. از طرفی نانوایان هم بتوانند از پس هزینههای نانوایی برآیند.
معمای قیمت آرد
علینقی ایمانی، عضو شورایعالی قیمتگذاری گندم هم تأیید کرده است: نرخ آرد در بازار تغییر محسوسی کرده و این وظیفه دستگاههای نظارتی است که در این زمینه اقدام کنند زیرا هنوز گندمی که کیلویی 11هزارو500تومان از گندمکاران خریداری شده به آرد تبدیل نشده است، از اینرو نباید شاهد افزایش قیمت آرد در بازار باشیم.
او یادآوری میکند: دولت بعد از افزایش نرخ تضمینی گندم به این نتیجه رسید که تولیدکنندگان ماکارونی گندم کیلویی 2هزارو700تومان خریداری و به صادرات آن اقدام میکنند؛ بهعبارت دیگر صنف و صنعت از دولت یارانه میگیرد و به صادرات محصول اقدام میکند اما از یارانهای که پرداخت میکنند چیزی عاید دولت و مردم نمیشود از اینرو شورایعالی قیمتگذاری گندم تصمیم گرفت این صنف را از شمول دریافت یارانه گندم خارج کند. بهگفته ایمانی؛ 300هزار تن ماکارونی با آرد یارانهای صادر میشود باید بگویم که سود حاصل از صادرات این محصول عاید عدهای خاص میشود.
این عضو شورایعالی قیمتگذاری گندم میگوید: تنها راه اصلاح این سیستم و پایان دادن به رانت این است که یارانه نان مستقیم به مردم داده شود و اگر دولت از تولیدکنندگان حمایت نکند چالشهایی جهانی چون جنگ روسیه و اوکراین ما را در تامین نیاز با دشواریهای جدی مواجه میکند. ایمانی در پاسخ به این پرسش که آیا تغییر نرخ آرد صنف و صنعت اعمال شده است؟ افزود: این تغییر نرخ در شورایعالی قیمتگذاری با ریاست وزیر کشاورزی تصویب شده و دولت برای اجرای آن اصرار دارد اما هنوز ابلاغ نشده است.
پیشنهاد وزیر اقتصاد برای اصلاح بازار نان و آرد
وزارت اقتصاد به دولت پیشنهاد داده تا قیمت گندم و آرد برای مصرفکننده افزایش نیابد و به جای آن الگوی مصرف نان اصلاح و جلوی قاچاق گندم به کشورهای همسایه گرفته شود
در همینه زمینه :