حلقه طلایی توانمندسازی معلولان

مهدی صالحی؛ شهردار منطقه2 تهران

یکی از مبتلابه‌ترین موارد تبعیض نسبت به افراد دارای معلولیت، اجحاف در بهره‌مندی آنان از مفهوم «حق بر شهر و حقوق شهروندی» است. اگرچه بحث مناسب‌سازی‌ اماکن شهری برای معلولان مقوله‌ای است که قدمتی چندین ساله دارد و با تصویب آن توسط شورای دوم شهر تهران در سال1384 الزامی شد اما با وجود گذشت 17سال از زمان این مصوبه، هنوز بخش عمده‌ای از فضاهای شهری برای گروه‌های هدف ایمن و مناسب نیستند.
 در این راستا مدیریت شهری با اعتقاد بر ضرورت ایجاد عدالت اجتماعی در دسترسی‌پذیری همه شهروندان به فضاهای شهری، طرح مناسب‌سازی‌ را در برنامه 5ساله خود پیش‌بینی و برنامه‌ریزی کرده است. شهرداری منطقه2 تهران نیز پیرو این سیاست مدیریت شهری به‌دنبال آن بوده است تا فضاهای شهری را به‌گونه‌ای مهیا کند تا معلولان بتوانند از یک زندگی مستقل که ناشی از دسترسی به همه سطوح خدمات می‌شود برخوردار باشند چراکه بر این باور است دسترسی‌پذیری و فراهم شدن آن حلقه طلایی توانمندسازی معلولان و گام نخست خدمت‌رسانی به آنان در برخورداری از حقوق شهری است.
بر این اساس تاکنون ۴۰۳هزار مترمربع از معابر منطقه مناسب‌سازی‌ شده و طبق برنامه پیش‌بینی‌شده مناسب‌سازی‌ 8450مترمربع نیز تا مهرماه1401 در دستورکار قرار دارد؛ چراکه دسترسی‌پذیری فضاهای شهر اعم از مراکز اداری و فرهنگی و ورزشی ازجمله حقوق شهروندی افراد کم‌توان است. بنابراین طبق برنامه، اصلاح 28ساختمان(شامل 12ساختمان اداری و 16سرای‌محله) انجام می‌شود که تاکنون ۶مجموعه فرهنگی و ورزشی به‌صورت کامل برای افراد نابینا، ناشنوا و کم‌توان جسمی و حرکتی مناسب‌سازی شده و در 22مجموعه نیز عملیات اجرایی با 50درصد پیشرفت، در حال انجام است.
اقداماتی همچون نصب دستگاه‌های ویلچربر و عمود بالابر لیفتراکی و نفربر، نصب هندریل در محل راه‌پله‌ها و رمپ‌ها و پرتگاه‌ها، نوار بساوایی، اجرای رمپ استاندارد، ترمز و شبرنگ پله و استانداردسازی‌ سرویس بهداشتی معلولان، ساختمان‌های اداری و فرهنگی منطقه برای تسهیل دسترسی افراد کم‌توان مناسب‌سازی‌ شده است.
 البته با وجود اینکه طی سال‌های اخیر، کار‌هایی در حوزه دسترسی‌پذیری مبلمان شهری انجام شده، اما این اقدامات پاسخگوی نیازهای معلولان نیست. در این راستا در منطقه2 به‌عنوان یکی از مناطق شمالی تهران، طبق برنامه باید 11بوستان برای افراد دارای شرایط خاص مناسب‌سازی‌ شود که تاکنون ۵بوستان(کودک، نیما، صدف، عزیزی و زرافشان) برای این افراد آماده شده است و بوستان‌های ستارخان، پرند، شاهین، جانبازان، شهرآرا و پرواز نیز با پیشرفت فیزیکی 50تا70درصد در حال مناسب‌سازی‌ هستند.