ایران؛ الگویی جذاب برای ملتهای منطقه
هادی محمدی-کارشناس مسائل غرب آسیا
رهبرمعظمانقلاب در سخنان اخیر خویش درجمع کارگزاران نظام، به موضوع بسیار مهمی درباره تبدیلشدن جمهوریاسلامی ایران به الگویی برای ملتها اشاره کردند؛ موضوعی که واکاوی آن دربرگیرنده نکات بسیار ارزشمندی است که زمینهساز تبدیل کشورمان به چنین الگویی در سالهای اخیر شدهاست.
حضرت آیتالله خامنهای در این سخنان تأکید کردند که منظومه قدرت جمهوری اسلامی و دستاوردهای گوناگون آن در بخشهای مختلف، ایران را به الگویی جذاب برای ملتها تبدیل کرده؛ موفقیتی که یکی از پایههای آن گسترش عمق راهبردی و نفوذ معنوی ایران در منطقه بودهاست.
برای بهدستآوردن درکی صحیح از پیشزمینههای حصول چنین موفقیتی باید نگاه دقیقی به محیط پیرامونی کشورمان داشته باشیم؛ اینکه چه دلایلی سبب شده اکنون جمهوریاسلامی ایران به الگویی جذاب برای ملتها، بهویژه در منطقه خاورمیانه و خلیجفارس تبدیل شود. براین اساس باید به این موضوع پرداخت که ملتهای منطقه، اعم از عربی – اسلامی یا همسایگان ایران، غالبا با چالشها و مشکلاتی مواجه هستند که رنجها و کمبودهای زیادی را برای آنان بههمراه داشتهاست و پیشرفتهای ایران در دهههای اخیر سبب شده اکنون کشورمان به الگوی جذاب و مورد مطالبه آنان تبدیل شود.
در این راستا باید مدنظر داشت که عدم بهرهمندی ملتهای منطقه از دولتهای دموکراتیک و موثرنبودن اراده ملی بر ساختار قدرت حاکمیتی این کشورها، سبب شده امروز مردم منطقه بیشاز هر زمان دیگری با خلأ دولتهای مردمسالار مواجه شوند و چنین موضوعی را میتوان یکی از مهمترین پایههای جذابیت ویژگیهای حاکمیتی جمهوریاسلامی ایران برای آنان دانست. ازسوی دیگر وجود حاکمیتهای استعمارزده و نادیده گرفتن حقوق و اراده مردمی در اداره کشورها از دیگر کمبودهایی است که در سالهای اخیر مردم منطقه را رنج داده و مقاومت جمهوریاسلامی در برابر استعمار و استکبارجهانی، محبوبیت روزافزون کشورمان درمیان ملتهای منطقه را بههمراه داشتهاست.
امروزه وجود دولتمردان دستنشانده بر مسند حکومت در برخی کشورهای منطقه، ملتها را در تنگنای زائدالوصفی قرار دادهاست. اکنون آنها بعینه مشاهده میکنند که ثروتهایشان ازسوی قدرتهای جهانی و فرامنطقهای درحال غارتشدن است و هیأتهای حاکمه اجازه، توان و اراده مقابله با چنین روند شومی را ندارند و نمیتوانند دربرابر غارتشدن ملتهایشان ایستادگی کنند و درمقابل مستکبران و استعمارگران جهانی از خود ارادهای ندارند، چراکه غالبا دستنشانده قدرتهای خارجی هستند.
چنین روندی سببشده ملتها و بهویژه مردم منطقه اکنون با این واقعیت مواجه شوند که دین، ارزشها، آداب و رسوم، سنتها و علائقشان درحال رنگباختن است و دولتها از توان و قدرت کافی برای مقابله با چنین فرایندی برخوردار نیستند و نمیتوانند دراین عرصه عرضاندام کنند. این درحالیاست که میبینند جمهوریاسلامی ایران نهتنها همچنان به این قواعد پایبند است، بلکه با قدرت روزافزون از این ارزشها و هنجارهای مردمی دفاع میکند و اجازه استحالهشدن آنها ازسوی قدرتهای غربی را نمیدهد و توانسته بهخوبی در این عرصه الگوسازی کند.
علاوه بر اینها، در شرایط کنونی زمینههای فراوانی سبب شده که جمهوریاسلامی بیشاز پیش به الگویی جذاب برای ملتها تبدیل و از نفوذ معنوی قابلتوجهی درمیان مردم منطقه برخوردار شود. حراست از استقلال، حاکمیت ملی و عزت مردم، از موضوعهایی بهشمار میرود که اکنون بیشاز هر زمان دیگری درمعرض دید ملتها قرار گرفته و آنها بهخوبی مشاهده میکنند که جمهوریاسلامی با همه قدرت و توان خویش، درحال حفاظت از ارزشها و هنجارهای مردمسالارانه خویش است.
از سوی دیگر ایستادگی جمهوریاسلامی ایران در برابر زیادهخواهیهای بزرگترین قدرتهای جهانی، نمود دیگری از محبوبیت و جذابیت کشورمان برای ملتهای تحت ستم درجهان و منطقه است. این درحالیاست که ما درعین حال موفق شدهایم در عرصههای مختلف به ارتقای توانمندیهای خود همت بگماریم. موضوعی که ایران امروز را بهعنوان الگویی مورد پذیرش ملتهای مظلوم جهان تبدیل میکند، این است که علاوه بر پیشرفت در حوزههای دانش و فناوری، توانستهایم با افزایش توانمندیهای نظامی و دفاعی خود در سطحی قابلتوجه، به مرزهای موثر بازدارندگی برسیم؛ تا جایی که اکنون دیگر هرگونه جسارت به منافعملی ما، تبعات جبرانناپذیری برای دشمنان بههمراه خواهد داشت و این موضوع سبب شده که آنها پیشاز هر اقدامی، به هزینههای فراوان آن بیندیشند.
مجموعه چنین ویژگیهایی سبب شدهاست جمهوریاسلامی ایران به الگویی امیدبخش برای ملتها تبدیل شود. امروز مردم منطقه به این نتیجه روشن رسیدهاند که میتوانند روی پای خود بایستند، قدرتسازی کنند و نفوذ معنوی بهدست آورند؛ نتیجهای که میتوان آنرا ماحصل موفقیتها و الگوسازی موثر جمهوریاسلامی دانست.
چنین حاکمیتی که با بهرهگیری از توانمندیهای داخلی، توانسته گامهای موثری برای ارتقای قدرت ملی بردارد، جایگاه ویژه و بلندی در قلوب ملتهای منطقه خواهد داشت؛ جایگاهی که اکنون جمهوریاسلامی ایران در آن قرار گرفته است.