دوئل دوم بر سر الیزه

دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه به پایان رسید؛ با نتیجه‌ای که نظرسنجی‌ها به‌درستی تشخیص داده بودند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور کنونی فرانسه و مارین لوپن، نامزد راست افراطی با اختلافی ناچیز توانستند خود را به دور دوم برسانند. میزان آرای مکرون نسبت به آرای او در دور اول انتخابات2017 بالاتر است. مشخص است که تلاش‌های او در ساعات پایانی رای‌گیری نتیجه‌بخش بوده است. او در آخرین لحظات به رای‌دهندگان در مورد خطر روی کار آمدن راست‌های افراطی در فرانسه و همچنین از دست رفتن جایگاه فرانسه در صحنه دیپلماتیک بین‌الملل در بحبوحه جنگ اوکراین هشداری جدی داد. گفته می‌شود فرانسوی‌ها در دور اول انتخابات با قلب‌شان رأی می‌دهند و در دور دوم با عقل‌شان. شاید به‌دلیل وجود همین روحیه در فرانسوی‌ها باشد که بیشتر نامزد‌های حذف شده در دور اول، اکنون در تلاشند با هشدار نسبت به عواقب روی کار آمدن نامزد راست افراطی از ورود مارین لوپن به کاخ الیزه جلوگیری کنند. اگرچه براساس نظرسنجی‌ها، احتمال وقوع چنین رویدادی بسیار پایین خواهد بود؛ به‌ویژه اگر طرح‌های اقتصادی مکرون در نظر رای‌دهندگان قوی‌تر از لوپن باشد.

مکرون یا لوپن؟
انتخاب میان رأی دادن به یکی از 2نامزد باقی‌مانده یا رأی ندادن و در خانه نشستن، می‌تواند سرنوشت این دور از انتخابات را متحول سازد. در همین راستا طی 2هفته آینده «موج جمهوریخواهی» برای افزایش آرای مکرون به‌منظور متوقف کردن ورود جریان راست افراطی به کاخ الیزه آغاز خواهد شد. این عبارت در دورانی خلق شد که راست‌گرایی افراطی نقش کمی در سیاست فرانسه داشت، اما به مرور و با تلاش‌های لوپن برای اصلاح وجهه حزبش (حزب اجماع ملی)، این تفکر در سیاست فرانسه برای خود جایگاهی یافت. اکنون جریان راست افراطی مانند دور پیشین انتخابات، رقیب اصلی مکرون میانه‌رو به شمار می‌رود؛ ازاین‌رو جلب اعتماد رای‌دهندگانی که نامزد مورد حمایتشان در دور اول حذف شده و قانع کردن آنها برای مشارکت در دور دوم انتخابات، ‌می‌تواند برای دوطرف حیاتی باشد.
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مکرون با کسب 52درصد از آرا در نهایت برنده دور دوم انتخابات فرانسه خواهد شد. با این همه طی روزهای آینده، لوپن و مکرون به تلاش خود برای جذب بیشترین تعداد طرفداران نامزد‌های حذف شده ادامه خواهند داد. حیاتی‌ترین لحظات کارزار انتخاباتی 2نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات فرانسه، مناظره‌‌ای است که به‌زودی میان مکرون 44ساله و لوپن 53ساله برگزار خواهد شد.
اکثر نامزد‌های حذف شده روز یکشنبه تکلیف بخش زیادی از طرفداران خود را با اعلام حمایت غیرمستقیم از مکرون روشن کردند. ژان لوک ملانشن، نامزد چپ‌ها، با فاصله‌ای بسیار کم رقابت را به لوپن واگذار کرده و خطاب به هوادارانش گفت: «هیچ‌یک از ما نباید حتی یک رأی به نفع خانم لوپن بدهیم.» والری پکرس، نامزد طیف راست میانه هم از طرفدارانش درخواست کرده اگر می‌خواهند به کسی غیر از مکرون رأی بدهند، پیش از رأی دادن ‌خوب در مورد تصمیمشان فکر کنند. او به طرفدارانش گفت که تفکرات مارین لوپن، فرانسه را به سمت آشفتگی سوق خواهد داد.
مؤسسه نظرسنجی هریس اینترکتیو در جدیدترین بررسی‌های خود دریافته که حدود 34درصد از طرفداران ملانشن در دور دوم به مکرون و 21درصد به لوپن رأی خواهند داد. همچنین از میان طرفداران پکرس و هیدالگو به‌ترتیب 46درصد و 53درصد به مکرون و 33درصد و 16درصد هم به لوپن رأی خواهند داد. تنها نامزدی که در این انتخابات از لوپن حمایت کرده‌ اریک زمور راستگراست. 8درصد از طرفداران او از مکرون و 84درصد از آنها از لوپن طرفداری کرده‌اند. زمور روز یکشنبه از طرفدارانش درخواست کرد با وجود تمامی تفاوت‌هایی که میان او و لوپن وجود دارد، به لوپن رأی دهند.

اقتصاد، برگ برنده نامزدها
لوپن هم مانند مکرون نه‌تنها نسبت به دور اول سال2017 امتیاز بالاتری به‌دست آورده، بلکه فاصله امتیاز او با مکرون هم تاحدودی کاهش یافته است. مکرون در دور اول انتخابات امسال 27.6درصد آرا و لوپن 23.4درصد آرا را به‌دست آورده‌اند. در دور قبل هریک از این دو به‌ترتیب 24 و 21درصد از آرا را کسب کرده بودند. نظرسنجی‌های پیش از آغاز انتخابات هم نشان می‌داد میزان گرایش رای‌دهندگان نسبت به لوپن درحال افزایش است. لوپن این موفقیت نسبی را مدیون بحران اقتصادی است که این روزها به نگرانی اصلی شهروندان فرانسوی تبدیل شده است؛ از این‌رو نوع رویکرد نامزدهای انتخاباتی به وضعیت کنونی اقتصاد فرانسه، می‌تواند تعیین‌کننده اصلی برنده انتخابات ریاست‌جمهوری باشد.
حمله روسیه به اوکراین در فرانسه تبعات اقتصادی بی‌شماری داشته است؛‌ از افزایش بی‌سابقه قیمت غذا و انرژی گرفته تا بالارفتن نرخ تورم تا 7.4درصد، که بالاترین نرخ تورم فرانسه طی 4دهه اخیر است؛ از این‌رو است که موضوع افزایش هزینه زندگی به تمرکز اصلی کارزارهای انتخاباتی فرانسه تبدیل شده است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد کاهش قابل توجه توان خرید در فرانسه، ‌پیش از موضوع مهاجرت و امنیت، اصلی‌ترین موضوعی است که رای‌دهندگان به آن اهمیت می‌دهند.
در دورانی که مکرون درگیر رسیدگی به امور امنیت اروپا و مدیریت بحران اوکراین بود، ‌مارین لوپن از مشغولیت مکرون نهایت بهره را برد تا در کارزار انتخاباتی‌اش نگرانی طبقه متوسط فرانسه نسبت به وضعیت اقتصادی کشور را به برگ برنده‌ای برای افزایش محبوبیتش تبدیل کند. او در سخنرانی‌هایش بی‌وقفه در مورد افزایش هزینه زندگی برای شهروندان طبقه متوسط و طبقه کارگر صحبت کرد. اکنون با ورود به دور دوم انتخابات، طرح خانم لوپن همچنان حول محور اقتصاد می‌چرخد: افزایش کمک‌هزینه زندگی برای خانواده‌های فقیر، افزایش 10درصدی حداقل دستمزد ماهانه، کاهش مالیات بر فروش سوخت، نفت، ‌گاز و برق از 20درصد به 5.5درصد و تعدیل بودجه فرانسه به واسطه حذف کردن میلیاردها یوروی مخارجی که صرف «خارجی‌ها» می‌شود. لوپن همچنین وعده داده که کارگران زیر 30سال را از پرداخت مالیات بر درآمد معاف کند و روند اشتغالزایی را ‌افزایش دهد.
مکرون پس از اینکه از سوی مردم متهم به بی‌توجهی به شرایط اقتصادی فرانسه شد، ‌وعده داد نخستین اقدامش در دور جدید کمک به بهبود استاندارد زندگی مردم فرانسه باشد. تا پیش از آغاز حمله روسیه به اوکراین، اقتصاد فرانسه با قدرت درحال بهبود یافتن از آسیب‌های ناشی از همه‌گیری کرونا بود. اقتصاد با نرخ ثابت 7درصد درحال رشد بود و نرخ بیکاری به پایین‌ترین میزان خود طی 10سال گذشته رسیده بود، اما این روند در پی جنگ اوکراین مختلف شد و بالارفتن قیمت سوخت و غذا و افزایش نرخ تورم، نگرانی‌های اقتصادی فرانسوی‌ها را افزایش داد و به نگرانی‌های موجود طبقه متوسط نسبت به نابرابری توزیع ثروت دامن زد. مکرون برای پاسخ دادن به این نگرانی‌ها و در رقابت با طرح‌های لوپن در ماه‌های اخیر اقدامات قابل توجهی انجام داده است. او میلیاردها یورو صرف جبران هزینه‌های در حال افزایش زندگی خانواده‌های فرانسوی کرده است و همزمان به‌دنبال اجرای سیاست‌هایی است که به‌گفته او برای رقابتی نگه داشتن اقتصاد فرانسه الزامی هستند. او همچنین وعده داده قیمت گاز و برق را ثابت نگه خواهد داشت و از تابستان سال‌جاری میزان حقوق بازنشستگی را براساس نرخ تورم تعیین خواهد کرد. 

مکث

دوراهی تاریخی چپ‌ها
ژان لوک ملانشن، نامزد چپ افراطی در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه حدود 500هزار رأی کمتر از مارین لوپن، نامزد راست افراطی به دست آورد و همین یعنی چپ‌ها امسال هم جایی در دور دوم رقابت بر سر کرسی ریاست‌جمهوری ندارند. چپ‌های فرانسه اکنون یا باید در خانه بنشینند و با کابوس راه یافتن یک رئیس‌جمهور راست‌گرا به کاخ الیزه سر کنند یا پای صندوق‌ها حاضر شوند و به یک رئیس‌جمهور هوادار سرمایه‌داری رأی دهند. هر دو برای آنها تلخ است. آنها روز یکشنبه تا دقایق پایانی انتخابات هم امیدوار بودند بتوانند جایگاه دوم را کسب کنند، اما ملانشن در نهایت آنها را ناامید کرد. ملانشن پس از 3دوره حضور در انتخابات، موفق نشد به دور دوم برود، اما با پشت سر گذاشتن دیگر جریان‌های چپ، یعنی سبزها، سوسیالیست‌ها و کمونیست‌ها، جایگاه خود را به‌عنوان رهبر چپ‌ها در فرانسه تثبیت کرده است.