خاکی که هنوز سرد نشده است

زمان ایستاده. تسلیم تکرار شده. هر صبح، هواپیما می‌خورد به قله. لاشه‌اش کشف می‌شود. مسافرانش وداع می‌کنند. هر صبح خبر می‌رسد که پیکرها اسیر کولاک و کوهستان‌اند. عده‌ای می‌روند؛ به پیشواز مسافران ابدی پرواز ٣٧٠٤. دنا امانشان را می‌برد. دست خالی بازمی‌گردند. پیکرها دوباره می‌مانند در خلوت ارتفاعات ٤هزارمتری. شب با ناامیدی و  به‌تلخی سحر می‌شود. فردا دوباره سقوط تکرار می‌شود؛ باز کشف لاشه، باز تداعی رفتن همه مسافران، جور برف، جور ارتفاع؛ دوباره دست‌های خالی کوهنوردان... و سرگردانی میان زمین و آسمان بازماندگان، دوباره تکرار می‌شود. پرونده پرواز تهران ـ یاسوج هنوز بسته نشده؛ دست‌کم برای بازمانده‌ها. هنوز اجساد خیلی از مسافران در آرامگاه ابدی آرام نگرفته است.

خانواده‌های چشم‌انتظار، هنوز و هر روز با خبر سقوط هواپیما بیدار می‌شوند، با سوگواری و پیگیری اخبار امداد زندگی می‌کنند و شب را با وحشت تکرار کابوس فردا می‌گذرانند.
یکی از داغدیده‌های این سانحه دلخراش هوایی به همشهری می‌گوید: «خودمان اینجاییم، دلمان سرگردان در کوه»؛ روایت بازماندگانی که چشم‌انتظار بازگشت پیکر مسافران پرواز٣٧٠٤ به دامنه کوهستان هستند این‌چنین است. ابوالحسن دانشی ادامه می‌دهد: «خاک، سرد است؛ حتی سردتر از برف و کوهستان. بلاتکلیفی نمی‌گذارد مصیبت از این شهر برود. تا آنها آنجایند، سوگ‌وماتم رهایمان نمی‌کند. نه اینکه نخواهیم، نمی‌شود. پیکرهای عزیزان‌مان هنوز آن‌بالاست. همه پیگیرند و چشم‌به‌راه. دل همه آشوب است. آنها آنجایند و ما این پایین،‌ کاری از دستمان برنمی‌آید. این رنج بزرگی‌است».

تراژدی سقوط پرواز تهران ـ یاسوج دل مردم ایران را به درد آورد؛ به‌ویژه قوم بویراحمدی را؛ «بویری‌ها مردمان بااحساس و پرعاطفه‌ای هستند؛ نه اینکه دلشان بخواهد برای ازمیان‌رفته‌ها همیشه خیمه عزا برپا باشد و همیشه به تعزیت بنشینند اما همدردان دلسوزی هستند. آنها برای ایلیا و طاها ـ کودکان جانباخته در پرواز٣٧٠٤ ـ جشن تولد گرفتند و برای همه قربانیان این سانحه هوایی، مراسم یادبود برگزار کردند. چیزی که ناراحت‌کننده است فضای حزن‌انگیزی‌است که بر شهر حاکم شده و هنوز مراسم‌ سوگواری و یادبود در جای‌جای یاسوج و شهرستان‌های اطراف برگزار می‌شود. داغدیده‌ها هر روز چشم دوخته‌اند به دنا. همه چشم‌انتظار مسافران‌اند. جو روانی سنگینی ایجاد شده و انگار این مصیبت، تمامی ندارد.»

آقای دانشی که در این سانحه هوایی ایلیا و طاها ـ برادر‌زاده‌ها ـ و همسر برادرش را از دست داده حالا به‌عنوان نماینده خانواده‌هایی که در این حادثه، عزیز یا عزیزان‌شان قربانی شده‌اند صحبت می‌کند. او با انتقاد از وضعیت پیش‌آمده و طولانی‌شدن روند انتقال اجساد به دامنه کوه می‌گوید: «ما در یک کشور حادثه‌خیز زندگی می‌کنیم. چند روزی‌است که استان کهگیلویه و بویراحمد کانون زلزله و پس‌لرزه شده و دیگر نقاط کشور هم درگیر حوادث طبیعی و غیرطبیعی مانند سقوط هواپیما هستند. این امر، عادی‌است و در تمام نقاط جهان رخ می‌دهد اما چیزی که در این میان اهمیت پیدا می‌‌کند مسئله امداد و مدیریت بحران است. وقتی ما برای پیداکردن یک لاشه هواپیمای سقوط‌کرده آن هم در نقطه و جغرافیای مشخص، ٣روز زمان می‌خواهیم، در برابر بحران‌ها و مصایب بزرگ‌تر، چطور واکنش نشان خواهیم داد؟».

آقای دانشی و دیگر بازماندگان در مورد مشکلات و سختی‌های امدادرسانی آگاهی کامل دارند و می‌دانند که امدادگران در شرایط سختی در حال تلاش برای انتقال اجساد هستند اما معتقدند که این حجم کار آن‌قدر بزرگ نیست که یگان امدادی کشور پس از گذشت ٢ماه و نیم نتواند بر آن فائق آید؛ «در این مدت ما شاهد برخی اظهارنظرهای غیرکارشناسی برخی مسئولان بودیم. مثلا گفته شد که اجساد در بهترین وضعیت ممکن در طبیعت فریز شده‌اند؛ درحالی‌که اصلا این‌طور نیست. هم‌اکنون تجزیه اجساد آغاز شده و این مسئله نگران‌کننده و غم‌انگیزی‌است.»

به گفته آقای دانشی پیکر ایلیا و طاها شناسایی شده اما خانواده آنها فعلا نمی‌توانند اقدام به خاکسپاری کودکان کنند؛ «الان نزدیک به 2هفته است که اجساد فرزندان برادرم شناسایی شده‌اند اما نمی‌توانیم آنها را تشییع کنیم. هنوز پیکر همسر برادرم (نرگس خوبانی) کشف و شناسایی نشده است. پیکر بچه‌ها در پزشکی قانونی در انتظار کشف پیکر مادر است. واقعا به لحاظ روانی و اثرات منفی قادر نیستیم در 2مرحله مراسم تشییع برپا کنیم. به انتظار نشسته‌ایم. چاره‌ای جز این هم نداریم.»

با توجه به اینکه هنوز تعداد بسیاری از بقایای اجساد قربانیان این سانحه هوایی در ارتفاعات دنا باقی‌ مانده و شرایط سخت آب‌وهوایی و همچنین صعب‌العبوری محل سقوط، امدادگران را با مشکلات جدی مواجه‌ کرده، این‌روزها برخی از بومیان منطقه به یاری امدادگران شتافته‌اند. دانشی در این باره می‌گوید: «برخی از مردم محلی با قربانیان حادثه نسبت دارند اما عده‌ای از آنها نیز نسبتی با جانباختگان این سانحه هوایی ندارند و تنها برای رضای خدا و تسلی خاطر بازماندگان به امدادگران پیوسته‌اند».