عیسی محمدی
البته هر کسی نظری دارد، قاعدتا؛ ولی قطعا باید زیباترین جاده بهاری ایران را، همین جاده اسالم به خلخال دانست. اصلا زیباییهای آن یک چیز دیگر است؛ انگار که خداوند نظر خاصی داشته برای خلق چنین طبیعتی. اما میدانی که چرا این جاده، زیباترین است؟ چون سختترین زمستانها را پشت سر گذاشته. بارندگیهای زمستانه و پاییزه در این مسیر و این منطقه، در نوع خودش بینظیر است و زمستانها و پاییزهای سختی را به این منطقه تحمیل میکند. طوری که تصور میکنی چنین زمینهایی، از زیر بار چنین سرما و بارشی، به سلامت بیرون نخواهد آمد. اما نهتنها به سلامت بیرون میآید، که چشمنوازترین و زیباترین هم میشود. بهار برای من، همیشه تذکر این نکته بزرگ است که: زیباترینها، از دل سختترین بیرون میآید؛ چراکه زیباترینهای بهار، غالبا از جاهایی سر بر میآورد که سختترین و پررنجترینها بودهاند. اینجاست که یاد حافظ میافتم که سروده: «مقام عیش میسر نمیشود بیرنج / بلی به حکم بلا بستهاند عهد الست...» نمیخواهم با چنین استدلالی، رنجبردن را تئوریزه کنم؛ اما رنج، همزاد زندگی است و چارهای نیست. ولی نکتهای که نباید نادیده بماند، این است که زیباترینها، از دل سختترین و پررنجترینها بیرون میآید. و هر گاه به چنین چیزی شک کردی، خوب چشم باز کن و بهارهای جاده و شهر و دشت و صحرا و جنگلزده را خوب تماشا کن...
بهار، سرانجام رنجها...
در همینه زمینه :