نقشه راه آمریکایی برای بازگشت تحریمها
دونالد ترامپ با امضای فرمانی، دستور بازگشت تحریمهایی را که در چارچوب برجام لغو شده بودند صادر کرد
برجام بار دیگر از ایستگاه دولت آمریکا گذشت اما این بار دونالد ترامپ از آن پیاده شد. ترامپ هم کشورش را از یک توافق چندجانبه بینالمللی خارج کرد و هم یک لیست بلندبالا از تحریمهای اقتصادی را بار دیگر علیه ایران اعمال کرد.
به گفته خودش، او تصمیم گرفته «شدیدترین نوع تحریمهای اقتصادی» را علیه ایران اعمال کند. شامگاه سهشنبه او برخلاف خواسته متحدان اروپاییاش با امضای یک فرمان اجرایی چنین کرد. اقدام ترامپ بر خلاف مفاد برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل بود، اما او بدون آنکه ابایی داشته باشد اعلام کرد که آنچه انجام داده به معنای «خروج از توافق هستهای با ایران» است.
فرمان اجرایی ترامپ شرکتهای خارجی را نیز که با ایران وارد همکاریهای جدید اقتصادی شوند تحریم میکند. این فرمان همچنین طی 2 دوره 90 و 180 روزه، به شرکتهایی که در حال همکاری با ایران هستند فرصت میدهد روابط خود را با ایران قطع کنند، در غیر اینصورت باید منتظر اقدامات تنبیهی آمریکاییها باشند.
لغو تحریمهای ایران در قالب توافق هستهای ایران با قدرتهای بزرگ طی یک سال و نیم حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید همیشه مورد اعتراض او بوده است. او طی این مدت دائما رئیسجمهور پیشین آمریکا یعنی باراک اوباما را به خاطر به سرانجام رساندن توافق هسته ایران مورد سرزنش قرار میداد و میگفت که به زودی برای لغو این «توافق بد» اقدام خواهد کرد. او 16 ماه پس از آنکه کرسی ریاستجمهوری را از اوباما تحویل گرفت بالاخره خواستهاش را اجرا و با خارج کردن آمریکا از این توافق، زمینه را برای بازگشت تحریمها فراهم کرد.
سهشنبه او با استفاده از اختیاراتش فرمانی صادر کرد که براساس آن وزیر خارجه و وزیر خزانهداری آمریکا مکلف شدهاند فورا تمامی تحریمهای وضع شده علیه ایران را که در چارچوب برجام لغو شده بودند بازگردانند. ترامپ یک بازه زمانی 180 روزه را برای بازگرداندن کامل تحریمها مشخص کرده است که بر اساس آن وزارت خزانهداری آمریکا سازوکار زمانی 90 روزه و 180 روزه را برای بازگرداندن تحریمها و قطع رابطه شرکتها با ایران طراحی کرده است. شرکتها موظف شدهاند در این دو بازه زمانی طی یک روند که اصطلاحا دوره «کاهش» یا wind-down نامیده شده، روابط خود با ایران را رفتهرفته کم کرده و در نهایت ارتباط خود را قطع کنند. دفتر کنترل داراییهای خارجی آمریکا (OFAC) که زیرمجموعه وزارت خزانهداری این کشور است نیز موظف شده نسبت به اجرایی شدن تمامی تحریمهای هستهای ایران اطمینان حاصل کند.
تحریمها پس از طی دوره 90 روزه
طبق اعلام وزارت خزانهداری آمریکا، تحریمهای زیر، بار دیگر وضع خواهند شد و شرکتهایی که در این حوزهها با ایران در حال همکاری هستند، باید طی مدت 90 روز یعنی تا 15 مرداد 1397 (6 آگوست 2018) فعالیت خود با ایران را قطع کنند.
تحریمهای خرید یا نگهداری دلار آمریکا از سوی دولت ایران
تحریمهای تجارت ایران با استفاده از طلا و فلزات گرانبها
تحریم فروش، تأمین و انتقال فولاد، زغالسنگ و نرمافزارهای تولیدات صنعتی به ایران یا از مبدأ ایران
تبادلات مالی مربوط به خرید و فروش ریال ایران یا نگهداری مبالغ قابل توجه از ریال ایران در حسابهای ریالی در بانکهای خارج از ایران.
تحریمهای خرید یا صدور اوراق قرضه ایران
تحریمهای صنایع خودروسازی ایران
دولت آمریکا همچنین موارد زیر را که بر اساس برجام مجاز شناخته شدهاند پس از طی دوره زمانی 90 روز لغو خواهد کرد:
صادرات فرش و موادغذایی ایرانی به آمریکا
صدور مجوز برای صادرات یا صادرات مجدد هواپیماهای مسافربری و باری و همچنین قطعات متعلق به آنها
تحریمها پس از طی دوره 180 روزه
بر اساس فرمان دونالد ترامپ، تحریمهای زیر نیز مجددا وضع خواهند شد و شرکتهایی که در این حوزهها با ایران در حال همکاری هستند، باید طی مدت 180 روز یعنی تا 14آبان 1397 (5 نوامبر 2018) فعالیت خود با ایران را قطع کنند:
تحریمهای بنادر، خطوط کشتیرانی و کشتیسازی شامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL) و شرکت کشتیرانی جنوب خط ایران و همچنین شرکتهای زیرمجموعه آنها
تحریمهای نفتی شامل شرکت ملی نفت ایران، شرکت بازرگانی نفت ایران و شرکت ملی نفتکش. خرید نفت، محصولات نفتی و پتروشیمی از ایران نیز شامل این تحریمها خواهد شد
تحریم تبادلات مالی موسسات مالی خارجی با بانک مرکزی ایران
تحریم ارائه خدمات مربوط به سیستم تبادل اطلاعات مالی محرمانه به بانک مرکزی ایران
تحریمهای مربوط به خدمات کارگزاری و بیمه
تحریم بخش انرژی ایران