نگرانی جهانی درباره ریسک رمزارزها

ساسان شادمان‌منفرد، روزنامه‌نگار

به‌نظر می‌رسد که باید در انتظار پاسخ جهانی به ریسک‌های حوزه ارزهای دیجیتال باشیم. موضوعی که چند سالی می‌شود، دنیای فناوری و همچنین دنیای اقتصاد را درگیر خود کرده و کم‌کم جای خود را به‌عنوان یک فرهنگ در میان اقشار مختلف باز کرده است. این روزها، فرهنگ ارزهای دیجیتال را باید به‌عنوان یکی از امورات روزمره خود بپذیریم. در این میان، هیأت ثبات مالی (FSB) که یک رگولاتور ناظر درخصوص ریسک‌های مرتبط با اقتصادهای گروه20 (G20) است، می‌گوید که خطرات ناشی از بازار 2تریلیون‌و600میلیارد دلاری ارزهای دیجیتال می‌تواند به سرعت رشد کند و در این میان، رگولاتورها به اقدامات از پیش آماده‌شده برای بهبود این بخش به‌شدت نیاز دارند. به‌گزارش خبرگزاری رویترز، به‌گفته
FSB) Financial Stability Board)، درحالی‌که دارایی‌های دیجیتال مانند بیت‌کوین بخش کوچکی از سیستم مالی محسوب می‌شوند، شکاف‌های داده، ارزیابی استفاده کامل از آنها را دشوار می‌کند و بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌طور کامل نمی‌دانند چه چیزی را خریده یا می‌خرند. FSB در گزارشی اعلام کرد، امور مالی سنتی مانند بانک‌های بزرگ و صندوق‌های تامین، همراه با مشتقاتی که به دارایی‌های دیجیتال در استراتژی‌های سرمایه‌گذاری پیچیده اشاره می‌کنند، بیشتر درگیر موضوع می‌شوند.
این گزارش در تشدید بیانیه‌های قبلی FSB که ارزهای دیجیتال را تهدید کمی می‌دانست، می‌گوید خطرات ثبات مالی می‌تواند به سرعت تشدید شود و بر نیاز به ارزیابی بموقع و پیشگیرانه از پاسخ‌های احتمالی در سیاست‌هایشان تأکید کند. در این بیانیه آمده است: «اگر مسیر فعلی رشد در مقیاس و اتصال دارایی‌های دیجیتال به این مؤسسات ادامه یابد، این می‌تواند پیامدهایی برای ثبات مالی جهانی داشته باشد.» رگولاتورها به‌طور فزاینده‌ای نگران این هستند که چگونه سقوط در دارایی‌های مربوط به ارزهای دیجیتال که بازارهایی به‌شدت پرنوسان و همچنان مبهم هستند، به بخش مالی گسترده‌تر سرایت می‌کند. در ماه مه گذشته، پس از اینکه چین محدودیت‌های ارزهای دیجیتال را تشدید کرد، سقوط شدید بیت‌کوین و اتریوم باعث کاهش بازدهی اوراق قرضه دولتی ایالات متحده و آلمان شد، زیرا سرمایه‌گذاران توکن‌های دیجیتال را برای دارایی‌های امن درک می‌کردند. دولت چین با ممنوع‌کردن استخراج ارزهای دیجیتال، شوک سنگینی را به این بازار وارد آورد. به‌دلیل اینکه چنین موضوعی در چند مرحله انجام‌ گرفت، شوک‌ها نیز مرحله به مرحله بودند.
جان کانلیف، معاون بانک انگلستان در ماه اکتبر گذشته گفت که سقوط ارزهای دیجیتال یک «سناریوی قابل‌قبول» است. کانلیف گفت که خطرات ثبات مالی ناشی از استفاده از فناوری‌های رمزنگاری هم‌اکنون محدود است، اما تعدادی «دلایل بسیار خوب» وجود دارد که فکر می‌کنیم این ممکن است برای مدت طولانی‌تری صدق نکند.
کانلیف در سخنرانی خود در کنفرانس SIBOS که پیش‌تر با نام سوئیفت شناخته می‌شد، گفته بود: «قانونگذاران در سطح بین‌المللی و در بسیاری از حوزه‌های قضایی کار را در این مورد آغاز کرده‌اند.» او ادامه داد که دارایی‌های دیجیتال عمدتا تنظیم‌نشده، تاکنون ۲۰۰درصد رشد کرده‌اند و از کمتر از ۸۰۰میلیارد دلار به 2تریلیون‌و600میلیارد دلار رسیده‌اند که ۹۵درصد آنها، ازجمله بیت‌کوین، فاقد هرگونه دارایی هستند. کانلیف همچنین گفت: «اما همانطور که بحران مالی به ما نشان داد، لازم نیست بخش بزرگی از امور مالی را برای ایجاد مشکلات ثبات درنظر بگیرید.» امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، یک شاخه ارزهای دیجیتال نیز در دستور کار FSB قرار داد. آنها این امکان را به کاربران می‌دهند تا در ارزهای دیجیتال وام بدهند، وام بگیرند و پس‌انداز کنند؛ درحالی‌که چنین چیزی دروازه‌بان‌های سنتی امور مالی مانند بانک‌ها و صرافی‌ها را دور می‌زند. محبوبیت DeFi در طول همه‌گیری بیماری کووید-19 افزایش یافته است، زیرا نرخ‌های بهره پایین، سرمایه‌گذاران را به جست‌وجوی سود سوق می‌دهد. DeFi به آهنربایی برای کلاهبرداری و سایر جرایم تبدیل شده و به‌همین دلیل چالش‌های بیشتری را برای رگولاتورها ایجاد کرده است. در گزارش FSB آمده است: «بدون مقررات کافی و نظارت بر بازار، DeFi و پلتفرم‌های مرتبط ممکن است برای ثبات مالی خطراتی ایجاد کنند.»
رابرت اوفل، رئیس سازمان نظارت بر اوراق بهادار فرانسه AMF، هفته گذشته گفت که رگولاتورها پشت این منحنی هستند و FSB ممکن است در عرض چند ماه، نخستین چارچوب جهانی خود را برای ارائه‌دهندگان خدمات دارایی دیجیتال و استیبل کوین‌ها داشته باشد. FSB هیچ اختیاری برای اعمال قوانین الزام‌آور ندارد، اما اعضای آن متعهد هستند که اصول مورد توافق را به قوانین ملی تبدیل کنند. اتحادیه اروپا در تصویب قانون جدید خود برای تنظیم بازارهای مربوط به دارایی‌های دیجیتال جلوتر است، اما قانونگذاران می‌گویند با توجه به ماهیت فرامرزی این بخش، یک رویکرد جهانی نیز لازم است و نمی‌توان به‌تنهایی در این حوزه الزامات لازم را به‌عمل آورد.