طعم غذاهای بومی در شهر جهانی

مینا شوهانی| خبرنگار -یزد  

غذاهای سنتی یکی از جاذبه‌های مورد توجه گردشگران هستند. یزد هم غذاهای سنتی دارد که ازجمله آن می‌توان به شولی یزدی، قیمه یزدی، ‌آش انار، اشکنه، مشتک، سورک، کله‌جوش و ‌آش ماش اشاره کرد.
بررسی‌ها نشان داده است شهر جهانی یزد در کنار پیشینه تاریخی و فرهنگی، بیش از 80 نوع غذای مختص خود دارد که باعث می‌شود گردشگران در کنار لذت بردن از تاریخ و فرهنگ این شهر، مزه تاریخ را هم بچشند.
امروزه، بسیاری از غذاهای سنتی از سفره یزدی‌ها حذف شده‌اند، اما برخی از آنها از‌جمله شولی یزدی و قیمه یزدی همچنان طرفدار دارند.

گام‌های موثری برای احیای غذاهای سنتی برداشته شده که ازجمله آنها می‌توان به برگزاری جشنواره فرهنگی «دستپخت بانوی یزدی» طی 4 سال گذشته در بافت تاریخی اشاره کرد. این اقدام که همواره مورد استقبال شهروندان یزدی قرار دارد، گامی مثبت برای معرفی غذاهای سنتی و آموزش طبخ آن به نسل جدید است.


پذیرایی از گردشگران با غذاهای سنتی

یک راهنمای گردشگری می‌گوید: تنوع غذایی بالایی در یزد وجود دارد، اما در منو رستوران‌ها و مراکز پذیرایی، اسامی غذاهای سنتی یزد کمتر به چشم می‌آید و تنها از شولی نام برده می‌شود؛ در حالی که در استان، نه‌تنها برای غذاها، حتی برای چاشنی‌ها هم تنوع داریم.«مرجان عزیزاللهی» می‌افزاید: برگزاری جشنواره «دستپخت غذای بانوی یزدی» از سوی اداره کل میراث فرهنگی و پایگاه پژوهشی میراث جهانی یزد، اقدامی موثر است، اما هنوز غذاهای سنتی و بومی ناشناخته مانده‌اند؛ هرچند این جشنواره برای احیای غذاهای سنتی در بافت تاریخی یزد برگزار می‌شود.

وی از جانمایی مکان مناسب در بافت تاریخی برای معرفی فرهنگ غذایی و تنوع غذاهای سنتی یزد خبر می‌دهد و می‌افزاید: اگر این کار شروع شود، در معرفی این غذاها به نسل جدید و همچنین فرهنگ غذایی یزدی‌ها به گردشگران تاثیرگذار خواهد بود.


برگزاری جشنواره‌ برای احیای سنت‌های فراموش‌شده 

دبیر اجرایی جشنواره «دستپخت بانوی یزدی» که هر سال اسفند در بافت تاریخی برگزار می‌شود، می‌گوید: هر سال این جشنواره را با هدف احیای تکنیک‌ها و سنت‌های فراموش‌شده در بافت تاریخی، به همت پایگاه پژوهشی میراث جهانی و اداره کل میراث فرهنگی برگزار می‌کنیم و با توجه به گذشت 4 سال از این جشنواره، اتفاقات خوبی در حال وقوع است.

«نجمه نادری» که خود کارشناس پایگاه پژوهشی میراث جهانی است، بیان می‌کند: شرکت‌کنندگانی که در این جشنواره حضور داشتند، اکنون در حال رصد غذاهای قدیمی و فراموش‌شده هستند. یکی از این بانوان در حال گردآوری اسامی غذاهای سنتی در قالب یک کتاب برای معرفی بهتر فرهنگ غذایی استان است.وی ادامه می‌دهد: در نظر داریم رستوران‌های بافت تاریخی تنها غذاهای سنتی و بومی را در منو غذایی خود عرضه کنند تا گردشگران در کنار آشنایی با تاریخ و تمدن، با فرهنگ جامعه محلی آشنا شوند که غذای سنتی هم نمونه‌هایی از این فرهنگ است.

به گفته وی، در بررسی انجام‌شده، 80 نوع غذای سنتی در شهر تاریخی یزد وجود دارد که ازجمله آنها می‌توان به شولی، قیمه یزدی، قیمه نخود یزدی،‌ آش گندم و انواع کوفته، اشکنه و ... اشاره کرد.
نادری ادامه می‌دهد: برای احیای غذاهای سنتی اقدامی نشده است؛ در حالی که نمونه‌ای از تاریخ و فرهنگ است و باید برای معرفی آن بیشتر برنامه‌ریزی شود. برای حفظ کالبد بنای تاریخی و فرهنگی برنامه‌ریزی شده است، ولی در حفظ غذای سنتی متولی نداریم.


پذیرایی از گردشگران با غذاهای بومی و محلی

مدیر یکی از مراکز اقامتی و پذیرایی سنتی می‌گوید: در رستوران این هتل سنتی در کنار غذاهای جدید، شولی و کوفته یزدی هم ارائه می‌شود تا گردشگران با غذاهای یزدی  نیز آشنا شوند.
«اصغر نبیل» می‌افزاید: غذای سنتی یزد رو به فراموشی است و حتی خانواده‌های یزدی هم کمتر از آنها استقبال می‌کنند. اداره کل میراث فرهنگی استان باید برای احیای این غذاهای سنتی گام بردارد.
وی ادامه می‌دهد: غذاهای ویژه کویر، با توجه به اینکه با شرایط اقلیمی نیز سازگاری دارند، جاذبه خوبی برای گردشگران هستند و از این غذاها استقبال خواهد شد؛ از این رو بهتر است که در مراکز پذیرایی، به‌ویژه در بافت تاریخی، شاهد عرضه غذاهای سنتی باشیم.