جیمز وب در موقعیت رصد
تلسکوپ فضایی جیمز وب سرانجام پس از سفری یکماهه به لاگرانژ2 در ۱.۵میلیون کیلومتری زمین رسید و کنترل زمینی کار راهاندازی آن را آغاز کرده است
ساسان شادمان منفرد- روزنامهنگار
30 روز پس از پرتاب، تلسکوپ جیمز وب به موقعیتی در فضا رسیده است که در آن کیهان را رصد خواهد کرد. به گزارش بیبیسی، نقطه لاگرانژ2، همانطور که شناخته شده است، نزدیک به یک میلیون مایل (5/1میلیون کیلومتر) از زمین در سمت شب خود فاصله دارد. وب در نهایت به لطف یک رانش کوتاه پنج دقیقهای به مداری در اطراف این مکان هدایت شد. کنترلکنندههای روی زمین اکنون ماههای آینده را صرف تنظیم تلسکوپ خواهند کرد تا آن را برای کاوشهای علم آماده کنند. وظایف کلیدی شامل روشن کردن چهار ابزار رصدخانه و همچنین متمرکز کردن آینههای آن، بهویژه بازتابنده اولیه تقسیم شده با عرض 5/6متر است. چارلی اتکینسون، مهندس ارشد نورثروپ گرومن، شرکت هوافضای آمریکایی که توسعه تلسکوپ را با آژانس فضایی ایالات متحده (ناسا) مدیریت کرد، در این خصوص توضیح داد: «تلاش بسیار فشردهای برای برداشتن همه آن 18بخش از وضعیت فعلیشان و واداشتن آنها به عمل کردن بهعنوان یک آینه بزرگ و همچنین برای رساندن آینه ثانویه به وضعیت بهینهشدهاش وجود دارد.»
او ادامه داد: «ما این کار را با استفاده از تصاویر علمی انجام میدهیم. به همین دلیل است که باید ابزارهای علمی را فعال کنیم و با برخی کارها، کالیبراسیون اولیه بررسی کنیم.»
وب که بهعنوان جانشین تلسکوپ فضایی معروف هابل شناخته میشود، در روز 25دسامبر توسط یک فروند موشک آریان-5از گویان فرانسه به فضا پرتاب شد. هدف کلی آن گرفتن عکس از نخستین ستارگانی است که در کیهان میدرخشند. همچنین این تلسکوپ، سیارات دور را کاوش میکند تا ببیند آیا آنها ممکن است قابل سکونت باشند یا خیر. نقطه لاگرانژ2(L2) یکی از پنج «نقطه شیرین» گرانشی در اطراف خورشید و زمین است که در آن ماهوارهها میتوانند موقعیت خود را با تنظیمات مداری کمی حفظ کرده و در نتیجه در مصرف سوخت صرفهجویی کنند. مزیت دیگر این است که وب در L2نوسانات بزرگ دما و نور را که توسط تلسکوپهای فضایی نزدیکتر به زمین تحمل میشود، تجربه نخواهد کرد. این برای ماموریت بسیار حیاتی است. وب برای مشاهده کیهان در نور مادون قرمز طراحی شده است و بنابراین باید شرایط فوقالعاده سرد را برای سختافزار خود حفظ کند. ژان پل پینو که مهندسان نورثروپ را مدیریت میکند و کارشان نگه داشتن وب در مسیر خود است، میگوید: «L2شبهپایدار است. تیم عملیات پرواز در حال آمادهسازی معمول ایستگاه نگهبانی است. آنها این کار را هر 20روز یا بیشتر با محاسبات مسیر ارائهشده توسط تیم دینامیک پرواز ما انجام میدهند. ما آنها را به روشی مشابه تنظیم میکنیم و سپس موتور را روشن میکنیم، اما این کار بسیار کوچک خواهد بود.» اپتیک و ابزار وب که در پشت یک آفتابگیر بزرگ پنهان شدهاند، بهزودی تا دمای منفی 230درجه سانتیگراد خنک میشوند. هنگامی که این اتفاق بیفتد، کنترلکنندهها دوربین مادون قرمز نزدیک وب (NIRCam) را روشن میکنند تا از یک ستاره آزمایشی عکس بگیرند تا روند ترازکردن آینه بزرگ، آغاز شود. تمرکز شامل راندن محرکهای کوچک یا موتورها در پشت 18بخش آینه اولیه برای هماهنگکردن انحنای آنهاست. تاکنون، ماموریت جیمز وب در هیچ گامی اشتباه نکرده و پرتاب و سفر به L2بدون حادثه انجام شده است.