عملکرد بخش‌های خدمات شهری باید شفاف شود

فاطمه محمودی| کارشناس امور شهری :

دلایل بسیاری برای پیشرفت یک سازمان دولتی یا غیردولتی در اجرای وظایف وجود دارد. یکی از دلایل موفقیت سازمان‌ها به نوع ساختار سازمانی بستگی دارد و در بهترین حالت ساختار سازمانی، شرح وظایف تمام کارکنان مشخص است. اگر ساختار سازمانی از پایین‌ترین رده تا بالاترین رده تعریف شده باشد، خروجی آن سازمان در ابعاد مختلف مطلوب خواهد بود و ارباب رجوع نیز از اول تا پایان وقت اداری با بوروکراسی ایجادشده از اتاقی به اتاق دیگر کشیده نمی‌شود. 

به منظور اصلاح ساختار سازمان‌های شهرداری تبریز، در روزهای اخیر مباحث زیادی در شورای شهر در زمینه اختیارات و عملکرد سازمان‌ها در ادارۀ شهر و همچنین تنظیم بودجه این سازمان‌ها صورت گرفته است. برخی از اعضای شورای اسلامی شهر تبریز از نامشخص بودن دامنه اختیارات سازمان‌های تابع و اعلام نکردن بودجه این سازمان‌ها و درآمد آن‌ها انتقاداتی دارند. هر کدام از سازمان‌های شهرداری‌های کشور بر اساس عنوانی که از گذشته داشته‌اند، نام‌گذاری شده‌اند؛ برای مثال در تبریز وادی‌ رحمت به جای آرامستان به کار برده می‌شود. 

حال آن‌که در شهر تهران این مجموعه بهشت ‌زهرا نامگذاری شده است. در 15 سال اخیر شهردارانی که بر سر کار آمده‌اند، بر اساس سلیقه شخصی، ساختار شرکت و سازمان‌های شهرداری را تشکیل داده‌اند؛ برای مثال در شهرداری تبریز سازمانی به نام توسعه و عمران عون ابن علی وجود دارد. در حالی که نام عون بن علی برای شهروندان تبریزی مفهوم دارد و برای اهالی شهرهای دیگر که شناختی از تبریز ندارند، عنوان و فعالیت این سازمان در تبریز مفهوم ندارد. 

تصمیمات محلی موجب تشکیل این سازمان‌ها شده است. سازمان‌ توسعه و عمران عون ابن علی شهرداری تبریز و پارک‌ها و فضای سبز این شهرداری در زمینه فضای سبز فعالیت می‌کنند؛ یعنی برای یک فعالیت، دو سازمان در تبریز وجود دارد. بخشی از دستاورهای اجرای نمودار سازمانی مورد نظر شورای اسلامی می‌تواند حذف سازمان‌های موازی و چابک‌سازی شهرداری باشد که در نهایت بدنه سازمان‌ها کوچک و تعریف کار و نمودار سازمان این اداره‌ها آسان‌تر می‌شود. برخی کارکنان شهرداری تبریز نگران از دست دادن کار خود با اجرای این نمودار جدید هستند، هر چند با توجه به نحوۀ اجرای نمودار سازمانی مورد نظر اعضای شورا، کاهش نیرو صورت نمی‌گیرد.

در روند حذف سازمان‌های موازی، کارکنانی که دارای وظایف موازی بودند، حذف نمی‌شوند، بلکه در بخش دیگر و به فعالیت دیگری مشغول خواهند شد. همچنین با اجرای اساسنامه جدید در سازمان‌های شهرداری این شهر، نیروهای شاغل، تعدیل نخواهند شد بلکه در این بخش‌ها سازماندهی صورت خواهد گرفت.  با توجه به ایرادات فرمانداری که اعلام کرده بود بودجه سازمان‌ها نمی‌تواند جداگانه مصوب شود و باید براساس مصوبه یک جا به صورت متمرکز و طبق نمودار سازمانی به مرحلۀ اجرا برسد، با تصویب در شورای شهر تبریز ایرادات قانونی فرمانداری نیز می‌تواند رفع شود.