کاهش تقاضای موتورسیکلت به یک سوم

علی ابراهیمی - روزنامه‌نگار

با افزایش قیمت خودرو انتظار می‌رفت تقاضا برای سایر وسایل حمل‌ونقل، مانند موتورسیکلت افزایش یابد اما گرانی موتورسیکلت موجب افت تیراژ تولید و تقاضای این وسیله نقلیه شده است؛ اگرچه هنوز هم موتورسیکلت‌های لاکچری بیش از 500میلیون تومان مشتریان خاص خود را دارد. با محمدرضا خادم منصوری، رئیس اتحادیه فروشندگان دوچرخه، موتورسیکلت و لوازم یدکی مربوط گفت‌وگو کرده‌ایم.

تأثیر افزایش قیمت خودرو بر وضعیت تقاضا در بازار موتورسیکلت چگونه بوده است؟
فارغ از گرانی یا ارزانی، هر سال در دی و بهمن، بازار موتورسیکلت با افت تقاضا مواجه می‌شود اما از اواخر بهمن معمولا بازار دوباره رونق می‌گیرد. زیرا تغییر مدل موتورسیکلت‌ها در ماه‌های دی و بهمن هر سال موجب می‌شود مشتریان با صبر بیشتر، موتورسیکلت‌های مدل1401 را خریداری کنند. در مورد تأثیر افزایش قیمت‌ها بر تقاضا نیز طبیعی است وقتی کالایی گران می‌شود، میزان تقاضا برای آن کمتر می‌شود. در بازار موتورسیکلت نیز با کاهش قیمت دلار، طبیعی است که مردم منتظر روشن شدن روند باشند و سپس به خرید اقدام کنند.

میزان تولید داخل و نیاز بازار موتورسیکلت چقدر است؟
تولید موتورسیکلت در داخل به مونتاژ آن محدود می‌شود. تنها موتورسیکلت تولید داخل، هوندا 125سی‌جی‌ای است که قطعات بدنه آن در داخل کشور تولید می‌شود اما بقیه موتورسیکلت‌های موجود در بازار از طریق واردات قطعات و مونتاژ وارد بازار می‌شود. البته تولید بدنه حتی برای موتورسیکلت‌های مدرن و به روز برای شرکت‌های داخلی کار چندان دشواری نیست، همانطور که هم‌اکنون امکان واردات قطعات بدنه موتورسیکلت‌های وارداتی از هند به‌دلیل تحریم آمریکا، وجود ندارد و درداخل تولید می‌شود اما، تولید برخی قطعات بدنه مانند باک موتورسیکلت آپاچی یا‌ ام اس‌هم فعلا توجیه اقتصادی ندارد. در مورد تقاضا نیز؛ قبلا 500هزار دستگاه موتورسیکلت در کشور تولید می‌شد که 300هزار دستگاه آن به‌فروش می‌رسید و بقیه نیز در فروشگاه‌ها باقی می‌ماند اما اکنون تولید و تقاضای موتورسیکلت به یک سوم کاهش یافته و به محدوده 230 تا 240هزار دستگاه رسیده که از این بین فقط 110 تا 120هزار دستگاه آن به فروش می‌رسد.

سهم واردات چین از بازار موتورسیکلت ایران چند درصد است؟
عمده واردات و بخشی از سهم بازار موتورسیکلت ایران متعلق به چین است. البته چون فرهنگ استفاده از موتورسیکلت تغییر کرده، اگر محصولات کره‌ای یا اروپایی هم وارد شود، مردم نیز بهتر خرید می‌کنند اما تجار ایرانی به این نتیجه رسیده‌اند که فعلا موتورسیکلت‌های با کیفیت چینی را وارد کنند، زیرا مردم دیگر موتورسیکلت‌های بی‌کیفیت را نمی‌خرند. اکنون70 تا 80درصد نیاز بازار موتورسیکلت از طریق واردات از چین و بقیه با مونتاژ تامین می‌شود.

 برخی موتورسیکلت‌های لاکچری اروپایی چگونه وارد می‌شود؟
واردات موتورسیکلت با حجم موتور بیش از 249سی‌سی به ایران ممنوع است و موتورسیکلت‌های با حجم سیلندر بالاتر اصلا شماره‌گذاری نمی‌شود. درصورتی که حجم موتور مجاز برای واردات موتورسیکلت، مثلا تا 400سی‌سی افزایش یابد، به بهبود شرایط بازار کمک می‌کند اما اکنون محدودیت قیمت برای واردات موتور نداریم. همچنین برخی موتورسیکلت‌های سنگین به‌صورت فدراسیونی یا با مجوزهای خاص برای ورزش یا استفاده پلیس وارد می‌شود. بیشتر موتورسیکلت‌های وارداتی از چین وارد و در داخل مونتاژ می‌شود.

وضع قیمت انواع موتورسیکلت‌های معمولی و لاکچری در بازار چگونه است؟
موتورسیکلت‌های با قیمت بیش از 500میلیون تومان را نیز در بازار داریم حتی قطعات موتورهای ژاپنی، مانند یاماها نیز وارد ایران شده و پس از مونتاژ با قیمت حدود 100میلیون تومان به فروش می‌رسد. البته در مورد نحوه واردات برخی موتورسیکلت‌های لوکس و لاکچری اروپایی اطلاعی ندارم ولی گفته می‌شود موتورسیکلت‌های 500میلیون تومانی در برخی موارد از کشورهایی مانند ایتالیا وارد می‌شود اما من مدارک واردات اینگونه موتورسیکلت‌ها را ندیده‌ام، فقط شنیده‌ام برخی موتورسیکلت‌های لوکس از ایتالیا وارد می‌شود اما اطلاع دقیقی از این موضوع ندارم. با این حال موتورسیکلت‌های با کیفیتی مانند بنلی از طریق چین یا حتی موتورهای ژاپنی از طریق برخی کشورهای واسطه وارد می‌شود. متوسط قیمت موتورسیکلت‌های مونتاژ داخلی از حدود 30 تا 40میلیون و حداکثر 105 تا 110میلیون تومان است اما موتورهای خاص و لاکچری 400 تا 500میلیون تومانی نیز مانند برخی خودروهای لوکس در بازار وجود دارد.

موتورسیکلت‌های لوکس با حجم موتور بالا چگونه وارد می‌شود؟
برخی از این موتورسیکلت‌های لوکس از طریق واردات قاچاق قطعات وارد و سپس در داخل مونتاژ می‌شود اگرچه پلیس مجوز شماره‌گذاری این نوع موتورها را نمی‌دهد اما برخی افراد از آن استفاده می‌کنند اما اینگونه موتورسیکلت‌ها کالای قاچاق محسوب می‌شود. امکان فروش اینگونه موتورسیکلت‌های قاچاق در فروشگاه‌های رسمی وجود ندارد چون اداره آگاهی اینگونه موتورها را مصادره می‌کند. کارخانه‌های داخلی فقط مجوز مونتاژ موتورسیکلت‌ها تا حجم موتور 249سی‌سی را دارند و مجوز شماره‌گذاری موتورسیکلت‌ها بیش از این حجم موتور نیز داده نمی‌شود اما با وجود ممنوعیت، برخی افراد از اینگونه موتورسیکلت‌های خاص استفاده می‌کنند.