قهرمان لیگ فقرا کیست؟

رسول بهروش

اساسا ارزیابی سنجه‌های کیفی کار راحتی نیست و به همین دلیل زشتی و زیبایی را به همین راحتی نمی‌توان قضاوت کرد. با این حال بدون پیچیدگی‌های فنی و فلسفی هم آشکار است که لیگ بیست‌ویکم فوتبال حرفه‌ای در ایران از سطح بالایی برخوردار نیست. حتی گروه زیادی از هواداران متعصب فوتبال، امسال از کیفیت تیم‌های محبوب‌شان راضی نیستند و غرولند از این بابت، به وجه مشترک بحث‌های هواداری بعد از پایان هر بازی تبدیل شده است. 13 هفته از لیگ21 گذشته و بهترین گلزن این مسابقات گادوین منشا فقط با 7گل زده است که تازه 5تایش را از روی نقطه پنالتی به‌ثمر رسانده! تنها همین گزاره به‌خوبی از حال نزار لیگ امسال پرده برمی‌دارد.
پرسپولیس، استقلال و سپاهان مثلث مدعیان لیگ امسال هستند و دشوار است که بتوان به عملکرد کیفی آنها نمره قبولی بی‌قید و شرط داد. هر یک از این 3 تیم فراز و فرودهایی داشته‌اند، اما به‌طور کلی از آنچه باید باشند فاصله دارند. یک بخش از داستان به خروج مستمر و بی‌پایان ستاره‌های مستعد از لیگ داخلی مربوط می‌شود. صدقه سر دلار 30هزار تومانی، هر کسی هر پیشنهادی داشته راه خروج از کشور را در پیش گرفته و امروز از پرتغال تا نروژ و از آذربایجان و تاجیکستان تا هند و بنگلادش لژیونر داریم. در نتیجه با احترام به همه بازیکنان حاضر در لیگ، چیزی که برای فوتبال باشگاهی ما باقی مانده در عمده موارد مصداق «ته بار» است.
به‌عنوان مثال پرسپولیس به‌عنوان قهرمان این سالیان فوتبال ایران به‌طور پیوسته ستاره‌هایی مثل علیرضا بیرانوند، شجاع خلیل‌زاده، محمدحسین کنعانی‌زادگان، صادق محرمی، رامین رضاییان، احمد نوراللهی، علی علیپور، مهدی طارمی و... را از دست داده و تازه نفراتی مثل جلال حسینی، وحید امیری و مهدی ترابی هم در یک مقطع جدا شده‌اند و باز برگشته‌اند. استقلال هم فراق مهره‌های کارآمدی همچون مجید حسینی، امید ابراهیمی، سرور جباروف، مامه تیام، کاوه رضایی، مهدی قائدی، صیادمنش، شیخ دیاباته و... را تحمل کرده است. روی کاغذ، سپاهان متمول‌ترین باشگاه ایرانی است و ظاهرا مشکل مالی ندارد، اما همین تیم هم در فصلی که به‌شدت مشتاق قهرمانی بود نتوانست امثال پیام نیازمند، احسان حاج‌صفی و محمد محبی را حفظ کند. تازه این بخش مربوط به بازیکنان است؛ اگرنه جای خالی مربیان خارجی باکیفیت هم حسابی حس می‌شود. آیا واقعا می‌توان نقش انقلاب‌گونه برانکو ایوانکوویچ در احیای پرسپولیس و بازگشت شخصیت باشکوه این تیم به کالبد سرخ‌ها را نادیده گرفت؟ حتی مربیانی مثل گابریل کالدرون، آندرا استراماچونی و وینفرد شفر هم ایده‌هایی داشتند که به غنای تاکتیکی فوتبال ایران کمک می‌کرد.
به هر حال قهرمان لیگ فقیر و ضعیف‌شده امسال، تیمی است که صرفا کمتر از دیگران اشتباه کند و بیشتر قدر فرصت‌ها را بداند. چنین تیمی (هر که می‌خواهد باشد) بیش از آنکه به توانایی‌های فنی‌اش بنازد، باید شکرگزار ضعف و ناتوانی رقبا باشد. از لیگی سخن می‌گوییم که تراکتورش را در خطر سقوط می‌بیند، استقلالش با وجود صدرنشینی سرجمع 3 بازی با کیفیت هم انجام نداده، سپاهانش تقریبا نیمی از بازی‌ها را باخته و پرسپولیس قهرمانش هم نشانه‌های زیادی از گذشته نزدیک و فاخرش ندارد. باید منتظر ماند و دید فاتح این رقابت کم‌جان کیست.