در رثای سیمرغ

زهرا کریمی

همه دیوارهای اتاق پوشیده از تابلوی نقاشی است که هر کدام از آنها دوره‌ای از تاریخ ایران را روایت می‌کند و آنچه در نگاه اول نظر هر بیننده‌ای را به‌خود جلب می‌کند، داستان زندگی و رشادت‌های شهید حاج قاسم سلیمانی است. اینجا 20تابلوی نقاشی در قطع‌های 2 در 2.5 کنار هم به‌ترتیب تاریخ چیده شده‌اند که در 4 پرده شکل گرفته‌اند و در همه آنها رنگ سرخ شهادت به‌عنوان سمبل اصلی موضوع خودنمایی می‌کند. کارگاه نقاشی، نظم خاصی ندارد و در هر گوشه از میز قوطی‌های رنگ، بوم و ابزار نقاشی دیده می‌شود. اینجا از یک سال پیش تا به امروز کارگاه که نه، بلکه مأمن استاد حبیب‌الله صادقی بوده است؛ تا سرانجام طی این مدت با به تصویر کشیدن تاریخ ایران، تابلویی 100متری آماده شده که قرار است در حرم امام‌خمینی(ره) نصب شود.

ادای دین نقاشی روایتگرانه به حاج‌قاسم
این تابلو قرار است که با عنوان «در رثای سیمرغ» به مناسبت دومین سالگرد بزرگداشت شهادت حاج قاسم سلیمانی رونمایی شود. به‌گفته این نقاش زبردست، «ما فرزندان ایران پهناوری هستیم که طی سال‌های مختلف چشم طمع دشمنان در دوره‌های مختلف آن را به چند تکه تقسیم کرد و اکنون آنچه از آن باقی مانده ثمره رشادت سربازان وطنی همچون حاج قاسم‌هاست.» حبیب‌الله صادقی، عضو هیأت علمی دانشکده هنرهای زیبا و شاهد با علاقه‌ای که به تاریخ ایران دارد، سعی کرده است آن را به زبان هنر نقاشی بیان کند و نگاه متفاوت او به تاریخ بهانه‌ای شد تا گفت‌وگویی با او در این‌باره داشته باشیم.

تاریخ 43ساله ایران در نقاشی 100متری
حبیب‌الله صادقی درباره موضوعات هر بخش از نقاشی می‌گوید: «43سال تاریخی که به ایران گذشته، در این تابلو روایت شده است. در واقع برای انجام این اثر، در همه مراحل پژوهش درباره تاریخ، تحقیق و مطالعه صورت گرفته و در واقع یک تجربه هنری تاریخی است که در هر گوشه آن نماد و نشانه‌هایی از تاریخ در دوران مختلف را آورده‌ایم. به‌طوری‌که از دوره آرش کمانگیر، پیروزی انقلاب اسلامی، شهادت غواصان، کربلای4، سلمان رشدی، طالبان، داعش تا شهادت سردار سلیمانی در نقاشی نمایان است. سعی بر این بود تا اثری شعارگونه نباشد بلکه با پژوهش و تفحص باشد که بیننده از تماشای روایت‌ها به نتیجه دست یابد. ارائه اثری تاریخی برایم مهم‌تر بود و اینکه این تجربه از تجربه‌های ارزشمندم در این سال‌ها بوده که موفق شدن تاریخ را از زبان هنر بازگو کنم.»

آرام گرفتن نقاشی‌ها در حرم روح‌الله
این هنرمند، با ارزشی که برای این هنر تاریخی قائل است درباره جانمایی این اثر هنری می‌گوید: «باتوجه به موضوعی که اثر دارد باید توجه خاصی به مکان آن برای نصب شود؛ به‌طوری‌که خوشبختانه برای نصب تابلو چند پیشنهاد عنوان شد. چون محور اصلی دفاع از وطن و جنگ‌های طول تاریخ ایران در آن آورده شده؛ به همین منظور یکی از پیشنهادها، نمایش آن در موزه دفاع‌ مقدس و انقلاب اسلامی در محدوده گردشگری عباس‌آباد بود، اما با صحبت‌هایی که با حسن خمینی شده بود تمایل داشتند تا تابلو در حرم امام‌خمینی(ره) به‌نمایش گذاشته شود، اما در‌باره نصب آن در جایی مشخص چند منطق از نگاه مسئولان دنبال می‌شود و براساس همان منطق قرار بر این شد تا برای معرفی اثر به مخاطبان تا قبل از 22بهمن در فرهنگستان هنر به‌صورت نمایشگاهی اکران شود. به این ترتیب مقرر شد ابتدا نقاشی در دومین سالگرد حاج قاسم سلیمانی در حسینیه بیت رهبری، سپس در فرهنگستان هنر به نمایش گذاشته شود و بعد از آن در ایام‌الله دهه فجر به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب در روز 22بهمن در حرم حضرت امام‌خمینی(ره) نصب شود.»

بلندترین نقاشی روایتگری تاریخ در ایران
علیرضا نادعلی، نایب‌رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران در جریان بازدیدی که از این تابلو و کارگاه داشته، چنین می‌گوید: «چنین تصاویری که هنر سنتی نقالی و پرده‌خوانی در آن دیده می‌شود و به نوعی اندیشه‌های انقلابی دارد، جایشان روی دیوارهای شهر خالی است و چهره شهر را می‌توان با این آثار تغییر داد.» همچنین در این‌باره سیدمحمد موسوی، شهردار منطقه11 درباره حمایت از هنرمندان با موضوعات انقلاب اسلامی نیز می‌گوید: «در راستای تشکیل ستاد بزرگداشت دومین سالگرد شهادت شهید حاج قاسم سلیمانی در شهرداری تهران، بلندترین نقاشی روایتگری تاریخ توسط استاد حبیب‌الله صادقی از هنرمندان مطرح کشور در منطقه11 خلق شده است. به همین منظور مدیریت شهری ضمن حمایت از هنر اجتماعی با موضوعات انقلاب اسلامی، درنظر دارد با همکاری سازمان زیبا‌سازی‌ تمهیدات لازم را برای اکران عمومی در مسیر برنامه‌های بزرگداشت دومین سالگرد شهادت شهید حاج قاسم سلیمانی و بازدید شهروندان انجام دهد.» این نقاشی با عنوان «در رثای سیمرغ» به روایتگری داستان زندگی شهید گرانقدر حاج قاسم سلیمانی می‌پردازد؛ در 4 پرده و 20 قطعه 2.5متر در ۲متر، مجموعا ۱۰۰مترمربع را شامل می‌شود و به‌مدت یک‌سال روی آن کار شده است.