دستاوردهای یک جهاد

عمادالدین قاسمی‌پناه- خبر‌نگار

  نمایشگاه دستاوردهای جهاد دانشگاهی که از پنجم دی‌ماه آغاز به‌کار کرده، فردا به‌کار خود پایان می‌دهد. در این نمایشگاه بازدیدکنندگان با دستاوردهای حوزه‌های فرهنگ، آموزش و کارآفرینی، پژوهش و فناوری و همچنین تجاری‌سازی‌ فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان آشنا می‌شوند. یکی از بخش‌های نمایشگاه اختصاص به پارک‌های علم و فناوری داشت که ازجمله آنها پارک‌های استان‌های البرز، کرمانشاه و همچنین پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی حضور داشتند. در این نمایشگاه همچنین بخش‌های فنی مهندسی و علوم‌پایه، پزشکی و سلامت، کشاورزی و منابع طبیعی، حضور دارند.

پارک ملی صنایع خلاق فرهنگی
این پارک در دانشگاه علم و فرهنگ شکل گرفته و با همکاری معاونت علمـی و فنــاوری ریاست‌جمهوری، به‌عنوان نخستین و تخصصی‌ترین پارک در اقتصاد فرهنگ، محیطی مناسب برای استقرار، رشد، توسعه و شکوفایی مؤسسات و شرکت‌ها را فراهم می‌آورد.
صنایع خلاق فرهنگی شامل موارد متنوعی است. صنایع خلاق فرهنگی شامل طراحی مد، طراحی گرافیک، طراحی داخلی، کتاب، روزنامه و مجلات، هنرهای نمایشی، فستیوال‌ها، موسیقی، فیلم، ویدئو، انیمیشن، پادکست، بازی‌های ویدئویی، هنرهای زیبا، صنایع‌دستی، عکاسی، موزه‌ها، مکان‌های باستانی و تاریخی است.
از دستاوردهای این پارک می‌توان به تفاهمنامه پارک شارجه، خانه صادرات صنایع فرهنگی، صندوق پژوهش و فناوری صنایع خلاق، باشگاه صنایع خلاق فرهنگی، راه‌اندازی شعب استانی، راه‌اندازی فن‌بازارهای صنایع خلاق فرهنگی، شهرک صنایع خلاق فرهنگی و راه‌اندازی پارک مجازی اشاره کرد.

فنی مهندسی و علوم پایه
در این بخش محصولات و تولیدات متنوعی عرضه شده است. ازجمله این محصولات می‌توان به یک دکل حفاری برای چاه‌های نفت اشاره کرد که با قدرت 2هزار اسب بخار می‌تواند تا 20هزار فوت را حفر کند. همچنین یک سیستم برق و کنترل دکل‌های حفاری عرضه شده که در واقع کاربرد آن در اتاق کنترل برق دکل‌های حفاری است. در این بخش همچنین می‌توان مته دندانه‌ای سه‌کاجی و مته حفاری PDC را مشاهده کرد که آنها هم در حفاری چاه‌های نفت کاربرد دارند.
یکی از مشکلات صنعت نفت تشکیل رسوب در کف مخازن نفتی است. به همین دلیل یک سامانه پیشگیری از تشکیل رسوب عرضه شده که در واقع یک جت غوطه‌ور چرخان است.
علاوه بر این، در این نمایشگاه یو‌پی‌‌اس و شارژ صنعتی ارائه شده است. کاربرد چنین یوپی‌اسی در پروژه‌های نیروگاهی، ریلی، مخابراتی، صنایع مس، فولاد، ذوب‌آهن، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است. همچنین یوپی‌اس‌های اداری هم عرضه شده که در سیستم هوشمند مدیریت، نظارت و تست باتری، حفاظت در برابر اتصال کوتاه و کنترل دستی و اتوماتیک برای جایگزینی با برق شبکه شهری کاربرد دارد.
پکیج نمک‌زدایی الکترواستاتیکی نفت خام هم یکی دیگر از دستاوردهای واحد علم و صنعت جهاد دانشگاهی است که ظرفیت آن تا 55هزار بشکه در روز است.
همچنین دستگاهی به نام «رکتیفایر پست ترکشن» مترو در این نمایشگاه عرضه شده که کاربرد آن برای سیستم تغذیه برق قطارهای مترو است.
در این نمایشگاه همچنین با فرستنده‌های رادیویی آشنا می‌شوید که 2نمونه از آن شامل «فرستنده رادیویی 6 برنامه 200 و 500وات ماژولار» و فرستنده رادیویی موج متوسط(MW) با توان یک مگاوات است.
اما یکی از جذاب‌ترین دستاوردهای این نمایشگاه به سیستم رانش و سامانه کنترل و نظارت قطار مترو اختصاص دارد. این سیستم در صنعت حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری و برون‌شهری(مسافری و باری)، صنایع کشتی‌سازی‌ و حمل‌ونقل سنگین جاده‌ای کاربرد دارد.
یک موتور گیربکس 12هزار دور خورشیدی هم در نمایشگاه عرضه شده که دارای 2کلاچ مغناطیسی و کلاچ چند صفحه‌ای موتور DC است با ولتاژ 27ولت و جریان 30آمپر است که در صنایع نظامی کاربرد دارد.
سرامیک‌های ویژه نسوز، دستگاه بازیابی فلزات گرانبها از پسماندهای الکترونیکی، تور پرورش ماهی در دریا، پارچه دیرسوز لباس کار پنبه‌ای و سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی از دیگر دستاوردهای بخش فنی مهندسی و علوم پایه است.

پزشکی و سلامت
در بخش پزشکی و سلامت هم شاهد دستاوردهای متنوع دانشمندان کشور هستیم. در این بخش محصولات کاربردی در حوزه ناباروری و تولید مثل، بانک سلول‌های انسانی و جانوری، بانک مولکولی، بانک خون بند ناف، بانک سلول‌های بنیادی، بانک تخمدان انسانی و بانک میکرو ارگانیسم‌ها ارائه شده است.
در این بخش همچنین محصولات فناورانه، تجهیزات و مواد مصرفی تشخیصی و درمانی سرطان پستان عرضه شده است.
یکی از افتخارات که امروز بسیار کاربرد دارد، تولید کیت تشخیص مولکولی کووید-19 است. پژوهشکده سرطان معتمد جهاد دانشگاهی با تولید بیش از 3میلیون کیت تشخیصی و توزیع آنها در عرضه این کیت‌ها موفق بوده است. این کیت که با نام تجاری COVITECH عرضه شده با استفاده از فناوری‌های روز طراحی و تولید شده است.

زخم‌پوش‌های بیولوژیک
یکی دیگر از محصولات این بخش، زخم‌پوش‌ها یا پانسمان‌هایی است که به دلایلی ازجمله تحریم‌ها، طی سال‌های اخیر با مشکل واردات روبه‌رو بوده‌اند. تولید زخم‌پوش‌های رایج و پیشرفته نیازمند همکاری دانشمندان علوم پایه و مهندسی و همچنین پزشکی است که این اتفاق در پژوهشکده‌ها و پژوهشگاه‌های جهاد دانشگاهی رخ داده است. 2نوع پانسمان با عنوان «پیشرفته» و «بیولوژیک» عرضه شده است. نکته جالب این است که پانسمان‌های بیولوژیک دارای پرده‌های آمنیوتیک و حاوی سلول‌های بنیادی هستند.
در همین ارتباط، احسان فیض آبادی، مدیرعامل شرکت پارس پژوهان سلامت یارا که تجاری‌سازی‌ پروژه این زخم‌پوش‌ها را به‌عهده دارد، در گفت‌وگو با همشهری یکی از موضوعات مهم در مورد بیماران مبتلا به زخم‌های مزمن را مسئله مدیریت اینگونه زخم‌ها می‌داند.
به‌گفته فیض‌آبادی، یکی از ابزارهای مدیریت کردن زخم، پانسمان‌هایی است که ویژگی جذب‌پذیری بالا دارند که بتوانند زخم را تازه نگه دارند.
او با اشاره به اینکه تازه نگه داشتن زخم به فرایند ترمیم زخم می‌کند، می‌گوید: «پانسمان‌هایی که در این نمایشگاه عرضه شده شامل پانسمان‌های فوم، هیدروفایبر و آلژینات است که به همت جهادگران و پژوهشگران جهاد دانشگاهی توسعه پیدا کرده است.»
فیض‌آبادی از دریافت موافقت اصولی تولید این پانسمان‌ها و ورود آنها به بازار طی 3 تا 4‌ماه دیگر خبر می‌دهد.
او همچنین به محصولات مشابه وارداتی اشاره می‌کند و می‌گوید: در سال98 رقمی حدود 20میلیون دلار برای واردات پکیج محصولات مرتبط با درمان زخم، ارز از کشور خارج شده است.
او در پاسخ به این پرسش که با تولید این پانسمان‌ها چه میزان صرفه‌جویی ارزی خواهیم داشت، می‌گوید: «اگر محصولات ما تولید شود و بقیه مجموعه‌ها همکاری کنند، 50درصد نیاز داخل را می‌توانیم تامین کنیم. در این صورت می‌توانیم حدود 7 تا 10میلیون دلار در یک بازه 3ساله صرفه‌جویی ارزی داشته باشیم. این در حالی است که اگر همه نیاز کشور در داخل صورت بگیرد، رقم کنونی واردات 25میلیون دلاری، می‌تواند به صفر نزدیک شود.»

کشاورزی و منابع طبیعی
در این بخش شاهد تولید قارچ‌های خوراکی-دارویی (ارینچی، انوکی و گانودرما)، تولید نیمه‌صنعتی ریزجلبک اسپیرولیناپلاتنسیس، کشت بافت و تکثیر گیاهان دارویی، کسب دانش فنی و تولید بچه ماهی سی‌باس برای پرورش در قفس، تولید واکسن‌های پرکاربرد در صنعت پرورش ماهی، تولید رنگ‌های طبیعی خوراکی، اصلاح نژاد دام سبک، تولید خارج‌رحمی جنین منجمد تعیین جنسیت شده دام سنگین، تولید داروهای گیاهی انسانی، دامی و آفت‌کش‌های گیاهی هستیم.

تجاری‌سازی‌ فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان
سازمان تجاری‌سازی‌ فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان جهاد دانشگاهی با هدف مشارکت در تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در کشور و تسهیل در تجاری‌سازی‌ فناوری تاسیس شده است. بخشی از قابلیت‌های این حوزه شامل توسعه انواع کسب‌وکارهای نوآورانه، پیش‌بینی سازوکارهای مناسب برای تجاری‌سازی‌ فناوری و همکاری در تولید نیمه‌صنعتی و تجاری‌سازی‌ همه محصولات یا خدمات مربوط به توسعه فناوری است. همچنین مدیریت و راهنمایی واحدهای فناور و شرکت‌های متقاضی استقرار در شبکه مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری جهاد دانشگاهی بخشی دیگر از قابلیت‌های این حوزه به‌شمار می‌آید.