به‌دنبال جای شارژ

ساسان شادمان‌منفرد-  روزنامه‌نگار

پیشرفت درخصوص پایداری و تغییرات آب و هوایی هنوز برای آنچه جهان به آن نیاز دارد، بسیار کند است. با این حال، یکی از حوزه‌هایی که سرعت آن واقعا در حال افزایش بوده، صنعت خودروهای الکتریکی است. در این حوزه، هم تولید رو به رشد بوده و هم خرید با افزایش قابل توجهی روبه‌رو بوده است. وقتی نوبت به زیرساخت‌های عمومی برای مطابقت با این تقاضای فزاینده می‌رسد، بسیاری از کشورها هنوز از برنامه ارائه شارژ مناسب به‌خودروها عقب هستند.

پرسش اساسی زیست‌محیطی
استفاده از خودروهای برقی می‌تواند به پاکیزه‌شدن شهرها کمک شایانی کند اما اگر قرار باشد برق این خودروها را با سوخت‌های فسیلی تامین کنیم، آن‌وقت است که یک علامت سؤال بزرگ پیش‌روی‌مان قرار می‌گیرد؛ فایده چنین رویکردی چیست؟ اگرچه بیشتر نیروگاه‌ها دورتر از شهرهای بزرگ بنا شده‌اند اما در هر صورت آنها اگر وابسته به سوخت‌های فسیلی باشند، به آلایندگی هوا کمک خواهند کرد که در مجموع برای محیط‌زیست مضر خواهند بود. با این حال باید گفت که حتی با چنین فرضی هم توسعه وسایل نقلیه برقی باید در اولویت برنامه‌های دولت‌های مختلف جهان باشد.

استانداردهای متفاوت
یکی از معضلات مربوط به شارژ خودروهای برقی، مشکل استانداردهای متفاوت است. با این حال، ارائه‌دهندگان جایگاه‌های شارژ با روش‌های گوناگون درصدد رفع این معضلات هستند. به همین منظور در برخی از ایستگاه‌ها، دستگاه‌های چندمنظوره نصب شده است.

روند رو به رشد فروش
چندی پیش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) اعلام کرد که فروش جهانی خودروهای الکتریکی (EV) در سال2021 با افزایش قابل‌توجهی روبه‌رو بوده است اما اقدامات بیشتری از سوی دولت‌ها در مورد ایستگاه‌های شارژ و ممنوعیت خودروهای سوخت‌ فسیلی مورد نیاز است تا این شتاب ادامه داشته باشد. درحالی‌که همه‌گیری کووید-19 باعث کاهش 16درصدی فروش جهانی خودرو در سال2020 شد، فروش خودروهای برقی با افزایش 41درصدی به حدود 3میلیون دستگاه رسید.

انواع ایستگاه‌های شارژ
به‌طور کلی، ایستگاه‌های شارژ وسایل نقلیه الکتریکی به 4دسته تقسیم می‌شوند:

 شارژرهای خانگی
شاید راحت‌ترین کار این باشد که شما شب خودروی برقی‌تان را در پارکینگ به برق متصل کنید؛ یعنی خیلی راحت، دوشاخه را به پریز زده تا در طول شب، وسیله نقلیه شما شارژ شود. اگر نیاز به شارژ سریع وجود داشته باشد، آن وقت است که نیاز به سیم‌کشی متفاوت پیدا خواهد شد. اما در حالت عادی، کار بسیار ساده است.

پارکینگ‌های عمومی
این ایستگاه‌ها هم عملکردی مشابه با شارژرهای خانگی دارند. دارنده خودروی برقی زمانی که وسیله نقلیه‌اش را در پارکینگ مخصوص پارک کرده و دنبال کاری می‌رود، می‌تواند خودروی خود را نیز به برق وصل کند تا در این فاصله، وسیله نقلیه شارژ شود. البته در اینجا موضوع پرداخت هزینه و سازوکار وجه نیز مطرح است. البته دیده شده که بین برخی از رانندگان بر سر جای پارک‌های این‌چنینی کشمکش و حتی درگیری نیز رخ داده است.

جایگاه‌های مخصوص
 این جایگاه‌ها درست مانند همان پمپ‌بنزین‌ها عمل می‌کنند. خودرو را به دستگاه شارژ سریع متصل می‌کنید و وسیله نقلیه با توان دست‌کم 40کیلو وات شارژ می‌شود. بسته به شارژ و نوع بسته باتری خودرو، بین 10تا 30دقیقه شارژ می‌تواند حدود 100کیلومتر به برد خودرو بیفزاید. برای شارژ کامل البته نیاز به زمان بیشتری وجود دارد.

 جایگاه تعویض باتری
 این یکی از جدیدترین روش‌های شارژ خودروهای برقی است. در واقع در این میان اصلا خبری از شارژ نیست بلکه در مدت زمان تقریبی 10دقیقه، باتری خودروی شما در یک ایستگاه مخصوص تعویض می‌شود و شما می‌توانید با یک باتری کاملا شارژ به مسیر خود ادامه دهید. هم‌اکنون برخی از شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها چنین خدماتی را ارائه می‌دهند که البته فعلا بسیار محدود است.
 
نگاهی اجمالی به ایستگاه‌های شارژ در دنیا
همانطور که این نمودار با استفاده از داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی نشان می‌دهد اختلاف زیادی در کشورهایی مانند نیوزیلند وجود دارد؛ جایی که در سال2020 به ازای هر ایستگاه شارژ عمومی، 52وسیله نقلیه الکتریکی وجود داشت. کره‌جنوبی که در آن دعوا بر سر جای پارک در ایستگاه شارژ مطمئناً یک اتفاق بسیار نادر است، به ازای هر دو خودروی برقی در کشور، یک شارژر عمومی وجود دارد.