رؤیای هجوم در جامجهانی
دراگان اسکوچیچ قول کاری را میدهد که تقریبا هرگز انجامش ندادهایم
بهروز رسایلی
دوران حضور کارلوس کیروش در فوتبال ایران آنقدر طولانی و پرخبر بود که مطمئنا تا یکی دو دهه همه جانشینان مربی پرتغالی با خود او مقایسه خواهند شد. این شرایط در مورد مارک ویلموتس وجود داشت و حالا داستان دراگان اسکوچیچ هم همین است. از نظر فنی شاید بزرگترین ویژگی تیم کیروش را بتوان فوتبال دفاعی آن دانست؛ مدافعان سینیور اسمش را میگذارند صلابت ساختار تدافعی و منتقدانش از آن بهعنوان نوعی فوتبال زشت و محافظهکارانه یاد میکنند. بنابراین مزیت نسبی مربی جانشین کیروش این است که علاوه بر کسب نتایج مطلوب، فوتبال تهاجمی هم ارائه بدهد. خود دراگان اسکوچیچ هم در مصاحبهای که اخیرا با سایت فیفا داشته، روی همین مسئله تأکید کرده و گفته: «ایران پیش از این دفاعی بازی کرد و ما سعی میکنیم در جامجهانی عملکرد هجومیتری داشته باشیم.» او حتی از شایستگی تیم ملی برای صعود به دور دوم جامجهانی هم سخن گفته است. با این حال تحقق هیچکدام از این دو مورد واقعا کار آسانی نیست.
آمار ایران در6 بازی آخر جامجهانی
تیم ملی ایران در مسابقات جامجهانی معمولا با شیوه تدافعی بازی کرده است. اگر به 2جام گذشته مراجعه کنیم، صحت این گزاره با دادههای آماری دقیقتری قابل اثبات است. در جامجهانی2014، تیم ملی ایران برابر نیجریه فقط 37درصد مالکیت توپ داشت و طی 63درصد از زمان توپ را به تیم حریف سپرد. در کرنرها هم نیجریه 7 بر 2 از ایران بهتر عمل کرد. بهطور کلی این بازی کیفیت بسیار پایینی داشت و همان زمان هم اعتراضات زیادی به آن شد. در بازی با آرژانتین که از نظر تاکتیکی یکی از بهترین نمایشهای تیم ملی کشورمان را رقم زد، باز هم تیم حریف 77 به 23 بیشتر مالک توپ بود. آرژانتین 21ضربه به سمت چارچوب داشت و ایران 4تا. در مصاف آخر با بوسنی هم همین داستان تکرار شد. آن روز ایران مالکیت توپ را 38 به 62 به تیم حریف باخت و در تعداد شوتها هم 13 به 7 پایینتر از تیم مقابل بودیم. اما برسیم به جامجهانی2018؛ جایی که با وجود نتایج بهتر، شرایط کیفی چندان تغییری نداشت. در بازی با مراکش که یکی از بدترین نمایشهای تیم ملی در دوران کیروش را دیدیم، رقیب آفریقایی 64 به 36 در بحث مالکیت توپ از ما بهتر بود. آنها 13ضربه به سمت چارچوب داشتند و ایران فقط 9تا، این تیم 5کرنر ارسال کرد و ایران فقط 2تا. در بازی با اسپانیا تیم ملی ایران از تدافعیترین ورژن خود رونمایی کرد. آن روز 78درصد از مالکیت توپ در اختیار اسپانیا بود و فقط 22درصد برای ایران باقی ماند. اسپانیا 5 شوت داخل چارچوب داشت و ایران هیچی، اسپانیا 6کرنر داشت و ایران 2تا. شاید بهنظر برسد تیم ملی در بازی با پرتغال هجومیتر بازی کرد، چرا که ما تا آخرین لحظه شانس صعود داشتیم، اما اینطور نیست. در آن مسابقه شاگردان کیروش 33درصد مالک توپ بودند و پرتغال 67درصد، تیم حریف 14بار برای گلزنی تلاش کرد و ایران 8بار، پرتغال 614بار پاس داد و ایران تنها 211بار...
از قرعه غافل نشو
وقتی ما حتی برابر مراکش و نیجریه هم تیم برتر زمین نبودهایم و هجومی بازی نکردهایم، این مسئله نشان میدهد تیم کشورمان در جامجهانی2022 نیز کار سختی برای ارائه فوتبال تهاجمی دارد. با تمام این تفاسیر از اهمیت قرعهکشی نباید غافل شد. طبیعتا در مصاف با تیمهایی مثل آلمان یا فرانسه مجال چندانی برای حمله کردن باقی نمیماند. با این حال اگر با تیمهای مناسبتری همگروه شویم و مخصوصا رقیب سیددومی تیم ملی کشورمان کمی آسانتر باشد، میتوان امیدوار بود تیم ملی به یمن تجاربی که از قبل اندوخته است، با اعتمادبهنفس بالاتری به میدان برود و از حمله به رقبا نهراسد.
امتیاز ویژه؛ مهاجمان باکیفیت
در این مبحث از یک نکته هم نباید غافل شد؛ اینکه تیم ملی ایران هماکنون مهاجمان و هافبکهای باکیفیتی دارد که تجربه حضور در فوتبال اروپا را هم دارند. از مهدی طارمی و سردار آزمون تا امثال کریم انصاریفرد، علی قلیزاده، علیرضا جهانبخش، سامان قدوس و... همگی از کیفیت قابل اتکایی بهره میبرند. نمایش اغلب این بازیکنان در دوران اسکوچیچ بهتر شده، هرچند رقبایی که تا امروز با آنها بازی کردهایم قابل مقایسه با حریفان کشورمان در جامجهانی نیستند. سرانجام باید منتظر ماند و دید مربی کروات میتواند از این سرمایه استفاده کند یا نه.