به سوی آینده
خیز تاریخی برای رسیدن به مریخ
ایلان ماسک که به‌عنوان مرد سال مجله تایم انتخاب شده در حال پیگیری برنامه‌هایش برای فرود انسان روی سیاره سرخ با یک فضاپیمای ۱۲۰ متری است
عمادالدین قاسمی‌پناه- خبرنگار
ماه جاری میلادی برای ایلان ماسک مملو از حوادث گوناگون بود. ثروتمندترین مرد جهان و بنیانگذار تسلا و اسپیس‌ایکس، به‌طور بحث برانگیزی، به‌عنوان شخصیت سال مجله تایم انتخاب شد. او همچنین در یک دعوای توییتری برای مالیات با سیاستمداری درگیر شد که ماسک او را «سناتور کارن» می‌نامید. آن طور که خود ماسک اعلام کرده، برای سال 2021 مبلغی معادل 11 میلیارد دلار باید پرداخت کند. همچنین مشکلات خانوادگی هم برای او پیش آمد.
با این حال،ماه آینده یا شاید چند هفته بعدتر، ماسک می‌تواند به دستاوردی برسد که از هر کاری که قبلا انجام داده، فراتر باشد.
اولین پرتاب آزمایشی بزرگ‌ترین و قدرتمندترین سفینه موشکی که تاکنون زمین را ترک کرده است، انجام می‌شود. این پرتاب مداری شاید برای نخستین بار مسیری برای بازگشت به‌ماه طی 50سال گذشته باز کند و البته نخستین وسیله نقلیه‌ای باشد که در نهایت انسان را روی مریخ فرود می‌آورد.
پروژه‌ای که بیش از یک دهه پیش در ذهن بیش‌فعال ماسک آغاز شد، آنچنان بلندپروازانه است که او هفته گذشته گفت:«اگر ظرف 5سال آینده روی مریخ فرود نیاییم، تعجب خواهم کرد.»
استارشیپ نخستین فضاپیمایی خواهد بود که همه اجزای آن کاملاً قابل استفاده مجدد هستند و هزینه‌های نجومی سفرهای فضایی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. استارشیپ ظرفیت سوخت‌گیری بی‌سابقه‌ای حین پرواز دارد که امکان انجام عملیات‌های مکرر و کارآمدتر را فراهم می‌کند. ماسک 50ساله مطمئن است که فضاپیمای 120متری او که بیش از 9متر طویل‌تر از سفینه Apollo-era Saturn V است، می‌تواند موفق باشد.
مجله تایم در بزرگداشت این کارآفرین میلیاردر تصدیق کرد که بزرگ‌ترین دستاوردهای بشر از ذهن‌های غیرمتعارف ناشی می‌شود. این مجله عنوان کرد که ماسک «ترکیب بی‌پروایی از توماس ادیسون، پی‌تی بارنوم، اندرو کارنگی و شخصیت خیالی دکتر منهتن(خدایگانی با پوست آبی که خودرو‌های برقی را اختراع می‌کند و به مریخ می‌رود) است.»
شان اوکیف، رئیس پیشین ناسا می‌گوید که که ماسک بارها و بارها قوانین سنتی پرواز به فضا را با دستاوردهای بزرگ به چالش کشیده است.
او به گاردین گفته است: «یکی از کارهایی که [او] به طرز ماهرانه‌ای فهمیده است که چگونه باید انجام دهد، این است که هر زمان تردیدی در مورد توانایی او برای انجام کاری وجود داشته باشد، مدتی پس از آن، توجه، تخصص و استعداد خود را نمایان می‌کند. حالا وقت آن است که ببینیم این دستاورد به کجا می‌رسد.»
استارشیپ به وسیله یک «موشک تقویت‌کننده مرحله اول» به نام Super Heavy به مدار خواهد رفت. استارشیپ با نیروی رانش حدود 16متر پوند و ظرفیت صعود 165تن از سطح زمین، تقریباً دوبرابر قدرتمندتر از موشک‌های Saturn V است که 12فضانورد را بین سال‌های 1969تا 1972به‌ماه فرستاد.
جنیفر هلدمن، دانشمند اخترشناس مرکز تحقیقاتی آمس ناسا در کالیفرنیا، می‌گوید:«شما واقعاً می‌توانید از معماری استارشیپ بهره ببرید و با روش‌هایی که قبلاً به آن فکر نکرده‌ایم به بخش بیرونی منظومه شمسی بروید. این می‌تواند یک راه انقلابی جدید برای کاوش در این جهان‌ها ارائه دهد.»
کاربردهای ابتکاری و گمانه‌زنی‌های دیگر، ازجمله مأموریت‌های متلاشی کردن سیارک‌ها برای محافظت از زمین، برای این فضاپیمای جدید پیشنهاد شده است.
با این حال، ماسک جاه‌طلبی خود را برای رسیدن به‌ماه و درنهایت سکونت در مریخ با هدف تبدیل انسان به‌گونه‌ای چندسیاره‌ای پنهان نکرده است. او به تایم می‌گوید:«کار بزرگ بعدی، ساختن یک شهر خودکفا و خودگردان در مریخ و آوردن حیوانات و موجودات زمین به آنجاست. این کار شبیه کشتی نوح است. البته ما بیش از 2حیوان می‌آوریم.» با این حال، ابتدا فضانوردان باید به‌ماه برگردند و استارشیپ فقط یکی از 2 فضاپیمای در حال تولید با قابلیت فرود فضانوردان در آنجاست. سیستم پرتاب فضایی ناسا(SLS) که بخشی از برنامه آرتمیس است، با افزایش بودجه و تأخیر در توسعه مواجه شده است و نخستین فرود خدمه خود را حداقل تا سال 2025به عقب انداخته است.
اسپیس ایکس همچنین در آرتمیس سهیم است. او قرارداد 9/2میلیارد دلاری ناسا برای ساخت فرودگر‌ماه را از آن خود کرد و شکایتی را علیه بلواورجین(شرکت رقیب) که‌ماه گذشته به نفع ماسک حل و فصل شد، مطرح کرد.
هیچ تاریخ قطعی در ژانویه برای پرتاب آزمایشی استارشیپ تعیین نشده است. در صورت موفقیت، ماسک گفته است که در سال 2022ممکن است 12پرواز دیگر انجام شود و نخستین سفر استارشیپ به ماه(یک سرمایه‌گذاری برای گردشگری فضایی که از سوی یوساکو مائزاوا، میلیاردر ژاپنی تامین می‌شود) برای سال 2023برنامه‌ریزی شده است.
