همه ایران را عشق است

فاطمه عباسی
از قدیم سردر خیلی از مغازه‌ها و فروشگاه‌ها با اسم‌هایی که مورد علاقه صاحب مغازه بود مزین می‌شد. برخی دلشان می‌خواست نام فامیلی‌شان یا اسم‌های ایرانی را روی سردر مغازه بنویسند، بعضی هم از اسم‌های خارجی استفاده می‌کردند. اما چند سال پیش گفتند چه معنی دارد اسم مغازه خارجی باشد؟ حق هم داشتند، به هر حال پاس داشتن زبان فارسی واجب است. این شد که اسم‌های خارجی مغازه‌ها به نام‌های فارسی و ایرانی تغییر پیدا کرد و حتی برخی از برندهای خارجی که روی شیشه فروشگاه‌ها نوشته شده بودند، با اندکی تغییر ایرانیزه شدند تا اسم همه مغازه‌ها یکدست ایرانی باشد. حالا به تازگی رئیس پلیس اماکن تهران گفته است که استفاده از نام‌های محلی (ترکی، کردی، لری، شمالی و...) هم برای واحدهای صنفی پایتخت ممنوع است. البته مرجع نامگذاری واحدهای صنفی وزارت ارشاد است. طبق بخشنامه‌ای که این وزارتخانه به پلیس ابلاغ کرده، واحدهای صنفی باید نامی که برای خود انتخاب می‌کنند حتماً فارسی باشد. به همین دلیل واحدهای صنفی اگر اسمی جز نام‌های فارسی برای مغازه خود انتخاب کرده باشند، مجوز نمی‌گیرند. برخی از کسبه هم که قبل از گرفتن مجوز اقدام به نصب تابلو با اسم‌های ممنوعه کنند، با آنها برخورد می‌شود. آنطور که معلوم است از این به بعد به‌طور مثال اسم‌های ترکی باید در استان‌های ترک‌زبان استفاده شود، اسم‌های کردی در استان‌های کرد‌زبان و قس‌علی‌هذا. اما چیزی که این وسط درنظر گرفته نشده این است که شهر تهران، سرای همه ایرانیان است و بسیاری از اهالی کنونی پایتخت از قومیت‌های مختلف ایرانی هستند. به همین دلیل کسی که ترک‌زبان و ساکن تهران است، قاعدتا نام مغازه‌اش را ترکی می‌گذارد. ضمن اینکه در سراسر ایران زبان‌ها و گویش‌های مختلفی وجود دارد که همه ایرانی محسوب می‌شوند و اغلب جزئی از زبان فارسی هستند و هیچ‌کدام نسبت به دیگری برتری ندارد. در قانون ممنوعیت به‌کارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه که سال1393 تصویب شده هم آمده است که در واحدهای صنفی و تولیدات داخلی لازم است از اسامی غیربیگانه استفاده شود. غیربیگانه‌بودن هم به‌معنای آن است که اسامی فارسی یا به زبان و گویش‌های اقوام مختلف کشورمان باشند. بر اساس همین ضوابط  علاوه بر اسامی فارسی و سایر اسامی مربوط به اقوام مختلف ایران که غیربیگانه محسوب می‌شوند؛ آن دسته از کلمات عربی و همچنین بعضی از واژه‌های مربوط به سایر زبان‌ها که از دیرباز در زبان فارسی رواج یافته و هم‌اکنون جزئی از زبان فارسی محسوب می‌شوند یا برخی از واژه‌ها و اصطلاحات عربی برگرفته از متون و معارف و فرهنگ اسلامی که با بافت زبان فارسی همخوانی و تناسب داشته باشند، واژه بیگانه تلقی نشده و استفاده از آنها  مجاز اعلام شده است. هر چند نگرانی از بابت تهدید زبان فارسی، موضوعی مهم است که از سال‌های گذشته تاکنون بارها و بارها از سوی مسئولان مطرح شده است و قابل درک هم هست، اما شاید بد نباشد که مسئولان وزارت ارشاد تجدید نظری نسبت به این طرح داشته باشند و به نامگذاری ایرانی اکتفا کنند.