عباس ثابتی راد/ خبرنگار:
بافت فرسوده همچنان چالش جدی و اساسی شهر تهران است. رئیس شورای شهر تهران اعلام کردهاست که «شهرسازی با محوریت نوسازی بافتهای فرسوده از برنامههای شهرداری و شورای شهر تهران است.» این میزان اهمیت به بافت فرسوده حتی در سخنان رئیسجمهور به هنگام ارائه لایحه بودجه سال 1397به مجلس نیز دیده شد.
به گزارش همشهری، دفتر حزب کارگزاران سازندگی روز شنبه تلاقی فعالیت سیاسی نبود، بلکه این دفتر در راستای گفتوگوی شهری، این بار میزبان مدیران شهری و دولتی بود تا بازآفرینی شهری را مورد توجه قرار دهد. محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران، سیدرضا میرصادقی مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران و مجید روستا عضو هیأت مدیره شرکت عمران و بهسازی وزارت راه و شهرسازی در نشستی با عنوان«بافت فرسوده فرصتی برای بازآفرینی شهری» که در دفتر حزب کارگزاران سازندگی برگزار شد، حضور یافتند و از لزوم توجه بیشتر به نوسازی و بازآفرینی شهری سخن گفتند.
رئیس شورای شهر تهران با اشاره به اینکه اقدامات مربوط به نوسازی در تمام سالهای گذشته اساسی نبوده و تقریبا هیچ اتفاقی نیفتاده است، گفت: تعریفها از بافت فرسوده متفاوت است و آمارهای مختلفی در این زمینه منتشر میشود. براساس یکی از تعاریف رایج بافت فرسوده، امروز حدود 3هزار و 200هکتار بافت فرسوده در تهران داریم، اما در تعریف دیگر این رقم تا 15هزار هکتار افزایش پیدا میکند. محسن هاشمی با تأکید بر اینکه از گذشته در ایران اقدامات مربوط به نوسازی عمدتاً جنبه میراث فرهنگی داشته است، گفت: پروژه مسکن مهر ازجمله اقداماتی بود که میتوانست تغییراتی در بافت فرسوده ایجاد کند.
به گفته وی، در پروژه مسکن مهر هدف این بود که قیمت زمین را حذف کنند و خانهها را خارج از شهر در بخشهایی که آب، گاز و برق وجود نداشت، احداث کردند. یقیناً، اگر بودجهای که به مسکن مهر اختصاص داده شده بود در اختیار سرمایهگذار قرار میگرفت، این امکان وجود داشت که مسکن مهر مناسبتری در داخل شهر ساخته شود.
جاذبه باغات بیشتر از بافت فرسوده
هاشمی در ادامه این نشست گفت: واقعیت این است که سرمایهگذار به جای آنکه جذب بافت فرسوده شود، جذب باغات شمال تهران میشود. در تمام این سالها هم بهگونهای رفتار شده که هر مشکلی که برای سرمایهگذار در این زمینه بهوجود میآمد را به فوریت حل میکردیم، اما در بافت فرسوده سرمایهگذار هزاران مشکل داشت و هیچکس مشکل او را حل نمیکرد. به گفته وی شورای پنجم بهدنبال این است تا معماری در شهر را بر اصل بافت فرسوده بگذارد و سرمایهها را از باغات شمال تهران به سمت بافت فرسوده سوق دهد.
رئیس شورای اسلامی شهر تهران در بخش دیگری از سخنانش به بافت فرسوده در محله هرندی پرداخت و تصریح کرد: در دورهای که در دانشگاه آزاد حضور داشتم به شهرداری پیشنهاد دادم در محدوده پارک هرندی واحد تهران مرکز را تاسیس کنیم. طرح این بود که دانشکدهها را دور پارک هرندی بچینیم و از فضای موجود به درستی استفاده کنیم. آن موقع خدمت آقای قالیباف رفتم و طرح را ارائه دادم اما استقبال نشد.
رئیس شورای شهر تهران در ادامه افزود: در دوره آقای کرباسچی برای ساماندهی بافت فرسوده محله هرندی، باراندازهای ماشین از آنجا خارج شدند، اما بهدلیل عدمپیگیری در دورههای بعد دوباره به هرندی بازگشتند. ضمن اینکه، بسیاری از مالکان بافت فرسوده موجود در این محله اصلاً ایران نیستند و در این مورد باید قوه قضاییه و مجلس اقدام کنند. وی در پایان در پاسخ به این سؤال که تا چه اندازه از پروژه نواب که در دوره آقای کرباسچی انجام شد، رضایت دارد، گفت: انتقاداتی به این طرح است که 2 بافت موجود در محدوده را جدا کرد و میتوانست بهتر عمل کند.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران نیز در این جلسه با بیان اینکه تنها 40درصد از کل بافت فرسوده در تهران نوسازی شدهاست، اظهار کرد: از سال 1384تا 1394میانگین نرخ تورم زمین و مستغلات در تهران 1100برابر شدهاست. البته، در 6منطقه بالای شهر این میزان تا 2هزار برابر تخمینزده شدهاست. این در حالی است که در برخی از مناطق همچون منطقه 18، 16، 17، 15و 19با رشد نهایتاً 317برابری روبهرو بودهایم. سیدرضا میرصادقی با بیان اینکه تعداد قابل توجهی از بیمارستانهای موجود در بافت فرسوده بهدلیل فقدان پزشک تعطیل شدهاند، گفت: در تهران مناطقی وجود دارد که با 800هزار نفر جمعیت تنها یک بیمارستان نیمهتخصصی فعالیت میکند.
مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران اظهار امیدواری کرد در سال آینده با پیشرفت 70درصدی نوسازی نسبت به امسال روبهرو باشیم. مجید روستا، عضو هیأت مدیره شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران هم بهعنوان آخرین سخنران نشست «بافت فرسوده فرصتی برای بازآفرینی شهری» گفت: بافت فرسوده در اصل خود یک فرصت است اما از آنجا که سیاستگذاری مشخصی نداریم همواره به این موضوع بهعنوان یک تهدید نگاه میکنیم.
وی افزود: تا زمانی که نتوانیم اقتصاد و کارکرد بافت فرسوده را به اقتصاد و کارکرد شهر وصل کنیم اتفاق خاصی در حوزه نوسازی رخ نمیدهد. روستا در پایان با بیان اینکه در سنوات گذشته 55هزار فقره تسهیلات نوسازی مسکن به شهروندان ارائه شد، عنوان کرد: سؤال این است که نوسازیهای انجام شده چه تأثیری بر ارتقای کیفیت زندگی مردم داشته است؟ مشکل اینجاست که پیشنیازهای نوسازی همیشه در کشور مورد غفلت قرار گرفته است و تنها به ظواهر امر توجه میشود.