تجربه عرضه محصولات کشاورزی ازجمله جو، ذرت، گندم و... طی چند سال گذشته در بورس کالا نشان می‌دهد که می‌توان به رویکرد معاملات سایر محصولات کشاورزی چون پسته، زعفران و خرما در این بازار مالی نیز خوش‌بین بود.
به گزارش کالاخبر، در سال ۱۳۹۶ مسئولان بر عرضه فراگیر خرما به‌عنوان یکی از محصولات کشاورزی استراتژیک کشور تأکید داشته‌اند؛ زیرا طبق اعلام معاون وزیر جهادکشاورزی، ایران با دارا بودن ۱۷درصد سطح زیرکشت خرمای جهان، ۱۳درصد تولید خرمای جهان را در اختیار دارد. به‌تازگی وزیر اقتصاد از مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار خواسته هر چه سریع‌تر مقدمات عرضه محصول خرما در بورس کالا را فراهم آورند. این موضوع نشان می‌دهد که از یک سو، دولت ذات معاملات براساس سیاست قیمت تضمینی را به‌عنوان یک راهکار برای حمایت از بخش کشاورزی و کاهش هزینه‌های دولت به رسمیت شناخته و از طرف دیگر می‌داند این فرصت را باید برای سایر بازارهای محصولات کشاورزی نیز در نظر گرفت.
با سید راضی نوری، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس درباره عرضه خرما در بورس کالا گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.
عرضه خرما در بورس کالا را چطور ارزیابی می‌کنید؟
بورس کالای ایران با شکل‌دهی یک بازار منسجم و اطلاعات قیمتی شفاف، فضای مناسبی را برای کالاهای مختلف به‌ویژه در بخش کشاورزی ایجاد کرده که این موقعیت علاوه بر توسعه بازار، فرصت‌های مناسبی را نیز برای جذب سرمایه‌گذاران و صادرات محصولات فراهم آورده است. نکته مثبت و حائز اهمیت این بازار مالی این است که با توجه به ساختار شفافی که دارد دیگر جایی برای حرف و حدیث‌های نرخ‌های متفاوت خرما در بازار آزاد باقی نمی‌گذارد. از طرفی نیز اظهارنظرهای غیرکارشناسی دیگر موجب هیجانات و ناملایمت‌های قیمتی در بازار این محصول نمی‌شود. از همه مهم‌تر آنکه مشخص شدن مبدأ تولید، قیمت‌گذاری شفاف و مولفه‌های اقتصادی داخلی از دستاوردها و مزیت‌های عرضه خرما در بورس کالاست که این موضوع خود مزیت بزرگی برای جذب معامله‌گران خواهد بود.
آیا با توجه به تفکر سنتی کشاورزان می‌توان انگیزه آنها را برای ورود به بورس کالا افزایش داد؟
محصولات خشکبار به‌ویژه خرما و پسته به‌صورت خرده‌فروشی در بازار عرضه می‌شوند؛ بر همین اساس این موضوع موجب عدم‌ورود برخی محصولات به بورس کالا در گذشته شده بود؛ چراکه به‌دلیل ناآشنایی کشاورزان با معاملات در بورس، این نگرانی برایشان به‌وجود می‌آمد که با ورود به این بازار مالی، بازار خرده‌فروشی خودشان را از دست دهند که این موضوع به تفکر سنتی کشاورزان ما بر‌می‌گردد و نیاز به آموزش دارد.
ورود کشاورزان به بورس چه فوایدی برای آنها در پی خواهد داشت؟
همیشه بحث اتحاد موج مثبتی را به همراه داشته است؛ تعاونی‌های کشاورزان می‌توانند با هماهنگی یکدیگر، محصولات خود را تجمیع کرده و به فروش برسانند و موجب حذف دلالان از زنجیره تأمین محصولات کشاورزی شوند که این امر علاوه بر تقویت بورس کالا موجب آن خواهد شد که تعاونی‌ها بتوانند در فضایی شفاف محصولات خود را به خریداران عمده واقعی و نه دلالان، عرضه کنند؛ بنابراین حذف دلالان و واسطه‌های غیرضروری، بدون شک باعث می‌شود که منافع نصیب کشاورزان شود و محصول نیز با قیمت مناسب‌تری به‌دست مصرف‌کننده برسد.
آیا عرضه خرما در بورس می‌تواند وضعیت صادرات این محصول را ساماندهی کند؟
صادرات از طریق بورس کالا فکر بسیار مناسبی است؛ چراکه علاوه بر ایجاد بازارهای فروش جدید می‌توان ارزآوری بهتری را برای کشور به ارمغان آورد و صادرات هدفمندی را شاهد بود. در این بازار علاوه بر کشف قیمت واقعی و عادلانه، کوتاه کردن دست واسطه‌ها و رسیدن سود واقعی به تولیدکنندگان، امکان برندسازی و استانداردسازی در این صنف نیز مهیا می‌شود.
مزایای اساسی ارائه محصولات کشاورزی ازجمله خرما در بورس کالا چیست و چه فوایدی برای کشاورزان به همراه خواهد داشت؟
تداوم تولید و توسعه نظام انبارداری، ۲مزیت اساسی ارائه محصولات کشاورزی در بورس کالا به شمار می‌آید؛ مهم‌تر اینکه بازگشت بهای محصول کشاورز در کوتاه‌ترین زمان، یک ضرورت است که با عرضه در بورس کالای ایران این مهم محقق می‌شود. البته نباید فراموش کرد که ایجاد بازار رقابتی، مدرن شدن فرایند بسته‌بندی، توسعه صنایع جانبی، کاربردی شدن صنایع تبدیلی و تولید خرما طبق سلیقه مشتریان، از دیگر مزایای مهم عرضه در بورس به‌منظور بهبود وضعیت خرماداران در بازار تلقی می‌شود.
پیامدهای عرضه خرما در بورس
در همینه زمینه :
گشتی در اقتصاد ایران
گشتی در اقتصاد ایران