فانوسِ راه

حمیدرضا محمدی

روزی را در تقویم مقبول جهانی به نام «کودک» - که دیروز بود - نام نهاده‌اند. روزی که به ما یادآوری می‌کند، کتاب چقدر در زیست کودکان اثرگذار است و تا چه اندازه می‌تواند راه را نشان‌شان دهد و آینده‌شان را بسازد.
کتاب برای کودکان امروز، چه‌بسا، مهم‌تر از نسل پدران‌شان باشد. از‌آن‌رو بااهمیت‌تر که کودک‌سالان روزگار اکنون، شاید بیش از هر زمان دیگری، و البته به‌سبب گسترش گستره لجام‌گسیخته شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی و بازی‌های رایانه‌ای، از خواندن و فهمیدن دور مانده‌اند. ورا و فرای این، آنها چون در میان آلودگی‌های صوتی و تصویری درهم‌تنیده گرفتار آمده‌اند، از دیدن و شنیدن جهان اطراف‌شان هم محروم شده‌اند. حال شاید زمان آن رسیده‌ باشد که راهی جست تا کودکان امروز بسان همسالان دیروزشان، کتاب از برشان به کناری نرود. نیل به این آرزو، به‌گمان، لازمه‌اش آشتی پدر و مادر با خواندن است. اینکه نسل گذشته، از آغاز رشد تا گام گذاشتن به دانشگاه، بسیار خوانده بودند و پیرامون‌شان را به‌درستی فهم کرده بودند به گستردگی مطالعه‌شان برمی‌گشت؛ کتاب‌هایی که یا از کتابخانه خانه پدری می‌آمد، یا از کتابخانه محله و یا کتابفروشی‌ها. هرچه بود کتابخوانی بخش جدایی‌ناپذیر زندگی‌شان بود. زیرا که کتاب وسعت نظرشان می‌بخشد و به شخصیت‌شان قوام و دوام می‌بخشد. همین حساسیت اگر نبود و جایگاه و پایگاه کتاب، نزدیک به 60‌سال قبل، شورای کتاب کودک از سوی دلسوزانی که در رأس‌شان توران میرهادی قرار داشت، شکل نمی‌گرفت تا یکی از اهدافش، ایجاد امکانات لازم برای برانگیختن رغبت کودکان و نوجوانان به مطالعه بیشتر و بهتر باشد. پس باید تلنگری زد به والدین، تا کودکان‌شان را پیوندی مضاعف و افزون دهند که مبادا این عنصر فکرآفرین و زندگی‌بخش از زندگی‌شان، که بیش از پیش در معرض بلایا و خطایاست، رخت بربندد که همانا راهنما و راهبرشان است. کتاب فانوس مسیر پرسنگلاخ زندگی است، برای همه، بزرگ و کوچک نمی‌شناسد، اما برای کودکان لازم است و ضروری.