عراقچی در جمع راهبردیها
شورای راهبردی روابط خارجی 15سال پیش با دستور مقام معظم رهبری بهعنوان یک بازوی مشورتی در حوزه سیاست خارجه آغاز بهکار کرد
با حکم کمال خرازی، از دیروز سیدعباس عراقچی به سمت دبیری شورای راهبردی روابط خارجی منصوب شد.
خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، در این حکم از عراقچی خواسته است « نسبت به بازسازی دبیرخانه و توسعه نقش آن در تبیین سیاستهای نظام و تنویر افکار عمومی جهانیان و تحقق منافع کشورمان» اقدام کند.پیش ازعراقچی، محمدباقر خرمشاد عهدهدار این سمت بود.
عراقچی از مذاکرهکنندگان ارشد کشورمان درمذاکرات حصول برجام و مذاکرات احیای آن بود. او در ماههای پایانی عمر دولت سیزدهم بهعنوان رئیس هیأت مذاکرهکننده کشورمان در نشستهای احیای برجام در وین حضور داشت، در دولت تدبیر و امید جایگاه رسمی عراقچی در وزارت خارجه، معاونت سیاسی وزیر امور خارجه– محمد جواد ظریف– بود.
مسئولیتهایی چون سفیر ایران در فنلاند و ژاپن و معاونت حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه از دیگر تجارب او در سالهای خدمتش در وزارت امور خارجه است. عراقچی اواخر شهریورماه گذشته در پایان مسئولیتش در معاونت سیاسی وزارت امور خارجه در پیامی که در حساب کاربریاش در اینستاگرام منتشر کرد نوشت: «اتمام یک دوره از مسئولیت بهمعنای چشمپوشی از خدمتگزاری به این میهن، نظام و آرمانهای مردم شریف و نجیب ایران نیست. در کسوت یک دیپلمات جمهوری اسلامی ایران، تا واپسین دم حیات، تمامی توان و استعداد و تجربهخود را همچنان با افتخار در خدمت وطنم و سازمانی که بیش از 3دهه از عمر خود را با وظایف و ماموریتهای آن زیستهام- وزارت امور خارجه- و یا هر کجای دیگر که لازم باشد، قرار خواهم داد.» حالا او کمتر ازیکماه پس از خداحافظی با معاونت سیاسی وزارت خارجه به جمع شورای راهبردیها پیوسته است و قرار است در ریلگذاری سیاست خارجی کشور سهیم باشد.
شورای راهبردی روابط خارجی چه میکند؟
شورای راهبردی روابط خارجی 15سال پیش یعنی در سال۱۳۸۵ به دستور مقام معظم رهبری تشکیل شد. اعضا و رئیس این شورا از سوی رهبر معظم انقلاب منصوب میشوند. طی 15سال گذشته با حکم مقام معظم رهبری ریاست این شورا بر عهده کمال خرازی است. آنطور که در سایت اطلاعرسانی این شورای آمده مسئولیت شورا «تهیه راهبردها و سیاستها و راهکارهایی است که جمهوری اسلامی را در سیاست خارجی به نتایج مطلوب برساند» و «ایجاد هماهنگی بیشتر در کلیه فعالیتها در عرصه روابط خارجی» است. از سوی دیگر نیز با توجه به متن حکم مقام معظم رهبری برای انتصاب خرازی در سمت ریاست شورا مبنی بر اینکه لازم است برای کمک به تصمیمگیریهای کلان و جستوجو از افقهای نو در روابط خارجی جمهوری اسلامی و بهرهمندی از نظرات نخبگان در این عرصه شورای راهبردی روابط خارجی تشکیل گردد». 3وظیفه اصلی برای شورای روابط خارجی عیان میشود که یکی کمک به تصمیمگیریهای کلان، دیگری جستوجو از افقهای نو در روابط خارجی و سومی بهرهمندی از نظرات نخبگان است. موید این ادعا نیز ترکیب سیاسی متنوع و حضور چهرههای شناخته شده در ترکیب شوراست که در عرصه سیاست خارجی و امنیتی کشور سابقه حضور، همراهی و همکاری با دولتهای مختلف از سازندگی و اصلاحات گرفته تا دولت بهار رادر کارنامه خود دارند. بهنظر میرسد این ترکیب نقش مکمل در حوزه دیپلماسی در قبال دولتهای مستقر را ایفا میکنند. به گزارش همشهری، در کنار خرازی علیاکبر ولایتی، علی شمخانی، محمد شریعتمداری و محمدحسین طارمی دیگر اعضای این شورا در دوره نخست یعنی از ابتدای تشکیل تا خردادماه سال 93بودند. در دوره دوم که قریب به 7سال گذشته شروع شد، تغییراتی در ترکیب اعضا صورت گرفت و شمار اعضا از5 به 6نفر افزایش یافت. در این دوره نیز باحکم مقام معظم رهبری خرازی ریاست شورا را بر عهده گرفت.سعید جلیلی، دبیر سابق شورایعالی امنیت ملی وابراهیم شیبانی، سفیر پیشین ایران در اتریش، محمدحسین طارمی و سیدمهدی مصطفوی اهری، سرپرست سابق معاونت بینالملل دفترمقام معظم رهبری و سردار احمد وحیدی، وزیر سابق دفاع به عضویت شورا در آمدند. از27خرداد93 تاکنون ترکیب شورا تغییری نکرده است.
کمال خرازی در کتاب خاطراتش درباره اهمیت و ماموریت این جایگاه نوشته است:«مقام معظم رهبری همیشه احساس میکردند که ما به راهبردهایی که آیندهنگر باشد و با دیدی درازمدت به مسائل سیاست خارجی نگاه کند نیاز داریم. این تلقی را ایشان نهتنها در مورد روابط خارجی، بلکه در مورد مسائل داخلی هم دارند و اصرار دارند که ارگانهای راهبردی در حوزههای مختلف تاسیس شود، بهطوری که یک مقدار آنطرفتر را ببینند و بتوانند آیندهپژوهی کنند. در صحنه روابط خارجی ما چنین ارگانی را نداشتیم. وزارت خارجه که مسائل جاری را انجام میدهد. شورای امنیت، مسائل جاری را دنبال میکند. یک جایی که بتواند با دید بلندتر به تحولات نگاه کند وجود نداشت. واقعا هم ضرورت داشت یک چنین کاری انجام گیرد؛ لذا ایشان امر فرمودند و من هم اطاعت کردم و چنین شورایی متشکل از افرادی که هرکدام در بخشی از روابط خارجی اعم از سیاسی، اقتصادی، امنیتی، فرهنگی سالها تجربه دارند تشکیل شد. خب، این جمع از ایشان حکم گرفتند. شورا از آن موقع مشغول فعالیت است و در هرکدام از حوزههای روابط خارجی کمیسیونهایی دارد. شورا راهبردهایی را تنظیم میکند و خدمت ایشان میفرستد. ایشان هم این راهبردها را اگر صلاح بدانند به دولت یا به شورایعالی امنیت ملی یا دستگاههای دیگر ابلاغ میکنند تا دنبال کنند. در واقع علت تاسیس چنین شورایی، دادن مشورتهای راهبردی به رهبری در زمینه روابط خارجی بود تا بتوانند سیاستهای کلی خارجی را در جهت آرمانهای انقلاب اسلامی تعیین و ابلاغ نمایند.»