
موشک کرهشمالی ، غرب را غافلگیر کرد
ادعای پیونگیانگ درباره آزمایش یک موشک هایپرسونیک میتواند معادلات تسلیحاتی در شرق آسیا را برهم بزند

کرهشمالی مدعی شده موشکی که سهشنبه در سواحل شرقی خود آزمایش کرده، یک موشک جدید هایپرسونیک است.
به گزارش الجزیره، آژانس خبری مرکزی کره دیروز اعلام کرد که تولید و توسعه این موشک، قابلیتهای دفاعی این کشور را افزایش میدهد و آن را «سلاحی استراتژیک» خوانده است.
رودونگ سینمون روزنامه رسمی کرهشمالی هم عکسی از این سلاح را در مراحل اولیه پرتاب و در حال اوجگیری به آسمان منتشر کرده است.
کرهشمالی در پی بنبست در مذاکرات خلع سلاح هستهای با آمریکا، بهصورت منظم زرادخانه تسلیحاتی خود را به روزرسانی کرده و در هفتههای اخیر، به آزمایشهای موشکی خود شتاب بیشتری بخشیده است. کیم جونگ اون، رهبر کرهشمالی در 2ملاقات با دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا موافقت کرده بود که در مقابل برداشته شدن تحریمهای آمریکا، خلع سلاح هستهای را در پیش بگیرد و آزمایش موشکهای بالستیک را متوقف کند. با این حال این توافق به سرانجام نرسید. آزمایش اخیر، بدون حضور کیم جونگ اون انجام شده و به جای او، پارک جونگ چون از مقامات ارشد رژیم کرهشمالی بر انجام آن نظارت کرده است. در گزارش آژانس مرکزی خبر کرهشمالی آمده است: «در نخستین پرتاب، دانشمندان دفاع ملی کنترل ناوبری و ثبات موشک را تأیید کردند.» این موشک که هواسونگ-8 نام دارد، بهگفته آژانس خبری مرکزی کره، موفق شد به اهداف تاکتیکی از پیش تعیین شده ازجمله مانورپذیری هدایتشونده و پرواز با مشخصههای هایپرسونیک برسد. آنکیت پاندا، از اندیشکده آمریکایی صلح بینالملل کارنگی در توییتر نوشته است: «این نخستین بار از نوامبر سال2017 است که کرهشمالی موشکی با پیشران سوخت مایع آزمایش میکند.» لئونید پتروف، کارشناس کرهشمالی و استاد دانشکده بینالمللی مدیریت سیدنی به الجزیره گفته است که این فناوری تعیینکننده است؛ «این سلاح قطعا بسیار قوی است و کرهشمالی حتما بهخودش افتخار میکند که نخستین تست را با موفقیت انجام داده است.»
کیم در زمستان و در جریان نشست حزب حاکم کرهشمالی قصدش برای ارتقای قابلیتهای نظامی ارتش این کشور را نشان داد و از ساخت 5سیستم نوین تسلیحاتی پرده برداشت که یکی از آنها موشک هایپرسونیک بود. این سومین آزمایش موشکی کرهشمالی در این ماه بوده است. همزمان با کرهشمالی، کرهجنوبی هم به تولید سلاحهای پیشرفته پرداخته و اخیرا از برخی دستاوردهای خود رونمایی کرده است. 2هفته پیش، هر دو کشور تنها با فاصله چند ساعت از همدیگر، موشک بالستیک آزمایش کردند. سهشنبه هم که کرهشمالی موشک جدید خود را آزمایش کرد، کرهجنوبی مراسمی برای رونمایی از سومین زیردریایی پیشرفته خود داشت. این زیردریاییها میتوانند موشک بالستیک حمل کنند.
تغییر معادلات
تولید موشک هایپرسونیک، حتی برای کرهشمالی هم که سابقه طولانی در ساخت موشکهای بالستیک دارد دستاورد بزرگی محسوب میشود و پیامدهای آن میتواند معادلات نظامی در شرق آسیا را به هم بزند.
این موشکها تا 20برابر سرعت صوت حرکت میکنند و چنان مانورپذیرند که ساقط کردن آنها با سیستم دفاع موشکی عملا غیرممکن میشود.
لیونل فاتون، استاد دانشگاه وبستر در سوئیس و محقق دانشگاه میجی در ژاپن به سیانان گفته است: «اگر این خبر درست باشد، به این معناست که سیستمهای دفاع موشکی ژاپن و کرهجنوبی عملا دیگر کارایی ندارند.»
سامانههای دفاع موشکی این دو کشور برای مقابله با موشکهای بالستیک طراحی شدهاند. موشکهای بالستیک از ارتفاعی بسیار بالاتر از موشکهای هایپرسونیک بر سر اهداف خود فرو میآیند و به همینخاطر، شناسایی و انهدام آنها راحتتر است.
درو تامسون، از مقامات سابق وزارت دفاع آمریکا و محقق مهمان در دانشگاه ملی سنگاپور هم درباره این موشک جدید کرهشمالی گفته است: «یک موشک هایپرسونیک که بتواند سیستمهای دفاع موشکی را شکست بدهد و کلاهک هستهای داشته باشد، یک تحول بزرگ به شمار میرود و بازی را تغییر خواهد داد. با این حال خواستن یک چیزی و داشتن آن، 2امر کاملا متفاوت هستند.»
کرهشمالی یکی از قدرتهای هستهای دنیاست و تا حالا 6انفجار هستهای آزمایشی انجام داده است. آنها همچنین تعدادی کلاهک هستهای دارند اما آنطور که پیشتر مت کوردا و هانس کریستینس، کارشناسان فدراسیون دانشمندان آمریکا گفتهاند، مشخص نیست که پیونگیانگ موفق شده باشد یک کلاهک هستهای را روی یک موشک گذاشته و با موفقیت آن را به هدفی که از پیش تعیین شده رسانده باشد. کارشناسان غربی بعد از بررسی تنها عکس منتشر شده از این موشک آن را یک موشک هایپرسونیک با توانایی پروازی بالا خواندهاند.
ارتش کرهجنوبی هم بعد از تحلیل این موشک گفته است که احتمالا در مراحل اولیه قرار دارد و مدت زمانی طول خواهد کشید که بهعنوان یک موشک عملیاتی تحویل ارتش کرهشمالی داده شود.
ویژگی عجیب
بعد از اعلام خبر آزمایش موشک هایپرسونیک کرهشمالی، بسیاری درباره سرعت بالای آن صحبت کردند اما جفری لوئیس، استاد انستیتو میدلبری در مطالعات بینالملل، نکته عجیبی در گزارش رسمی کرهشمالی درباره این موشک را برجسته کرده و در توییتر به آن پرداخته است.
گزارش رسمی کرهشمالی میگوید که از «آمپول سوخت» استفاده شده، به این معنا که موشکها به جای اینکه بعد از اعزام به مناطق عملیاتی پر شوند، در خود کارخانه سوخت دریافت میکنند.
لوئیس با اشاره به این بخش از گزارش در توییتر نوشته است: «اگر کرهشمالی به موشکها در کارخانه سوخت بزند، واحدهای نظامی دیگر مجبور نخواهد بود که در میدان به موشکها سوخت بزنند و این خود دستاورد بزرگی برای جمهوری دمکراتیک کرهشمالی است.»
کیم دونگ یوک، استاد دانشگاه مطالعات کره در سئول هم به این مسئله اشاره کرده و گفته که کرهشمالی در تلاش است تا از معایب دست و پاگیر تزریق سوخت مایع قبل از پرتاب خلاص شود.
ارتش آمریکا در بیانیهای بعد از آزمایش موشک گفته است که این آزمایش، تهدید فوری علیه پرسنل و یا قلمروی آمریکا و متحدانش بهحساب نمیآید. پیونگیانگ براساس قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل، از آزمایش موشک بالستیک و تسلیحات هستهای منع شده است. آزمایشهای پیشین در این سطح معمولا با واکنش شدید مواجه میشد و هر آزمایش، علاوه بر تحریمهای آمریکا، تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل را هم به همراه داشت.
موشک هایپرسونیگ چطور کار میکند؟
همچون موشکهای بالستیک، موشکهای هایپرسونیک در شروع پرتاب خود، تا ارتفاع بسیار زیادی در اتمسفر بالا میروند. بعد از اوجگیری تا ارتفاع هزارکیلومتر، موشک بالستیک با استفاده از نیروی گرانش به سمت هدف میرود. اما موشک هایپرسونیک بسیار زودتر ارتفاع کم میکند و به زمین برمیگردد و مسیر پروازی کمارتفاعی را در پیش میگیرد و هزاران کیلومتر پیش میرود تا به هدف برسد.
این سلاح از ابزار ناوبری داخلی برای اصلاح مسیر و زیرنظر داشتن هدف خود استفاده میکند، آن هم درحالیکه تا 12برابر صوت سرعت دارد.
رادریک لی، از دانشگاه آمریکایی هوا و فضا گفته است که مسیرهای پروازی ارتفاع پایین موشکهای هایپرسونیک باعث میشود که این موشکها برای مدتی طولانی زیر رادارهای دشمن قرار بگیرند. او گفته است: «این ویژگی باعث میشود که اوضاع برای سامانههای دفاعی، بسیار پیچیده شود.»
موشکهای هایپرسونیک، پیشرفتهترین موشکهای دنیا به شمار میروند و تا حالا فقط کشورهای روسیه و چین این موشکها را در اختیار واحدهای عملیاتی خود قرار دادهاند.
روسیه در دسامبر2019 اعلام کرد که سیستم موشکی هایپرسونیک این کشور، با نام آوانگارد، وارد خدمت شده است. ولادیمیر پوتین رئیسجمهور این کشور در سال 2018در یک سخنرانی در پارلمان گفته بود که سامانه آوانگارد در برابر دفاع هوایی غربی آسیبناپذیر نیست.
روسیه زمستان گذشته هم یک سیستم دیگر با نام کینژال را رونمایی کرد.
چین هم در سال2019 در یک رژه نظامی، موشک دیاف-17 خود را به معرض نمایش گذاشت.
براساس گزارش انجمن کنترل تسلیحاتی در واشنگتن، آمریکا در حال کار روی 8مدل سلاح هایپرسونیک است و همینماه گذشته، یک مدل را با موفقیت تست کرده است.