مذاکره با شریک اتمی

 رئیس سازمان انرژی اتمی راهی مسکو شد؛ سفری همزمان با ادعاهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و غربی‌ها درباره عدم‌اجازه ایران برای دسترسی نظارتی به مجتمع تسای کرج. محمد اسلامی قرار است در مسکو با الکسی لیخاچوف، مدیرعامل سازمان دولتی انرژی اتمی روسیه موسوم به روس‌اتم و برخی مقامات عالی‌رتبه سیاسی این کشور گفت‌وگو کند. به‌گفته اسلامی در این سفر، رایزنی‌های منظم بین تهران و مسکو ‌ با هدف توسعه و تقویت همکاری‌های دو کشور در زمینه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای انجام می‌شود. در چنین شرایطی رئیس سازمان انرژی اتمی به محض ورود به مسکو در نخستین اظهارنظر خود گفت‌که ادعای آمریکایی‌ها درباره ضرورت دسترسی‌های بیشتر آژانس  مردود و بی‌اعتبار است.
 البته پیش از این، نماینده ایران در سازمان‌های بین‌المللی و سخنگوی سازمان انرژی اتمی به ادعاهای مطرح‌شده پاسخ داده بودند.  با این همه اسلامی نیز در این زمینه افزود: واشنگتن در جایگاهی نیست که در زمینه نحوه همکاری ایران و آژانس اظهارنظر کند.
به‌گفته اسلامی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تحت فشار آمریکا و رژیم صهیونیستی، برخورد سیاسی را جایگزین همکاری فنی کرده است.
 این در حالی است که رئیس سازمان انرژی اتمی پیش از مسکو در راس هیأتی برای شرکت در اجلاس سالانه آژانس به وین رفته بود و مذاکراتی با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس داشت. با این حال به‌نظر می‌رسد که چالشی جدید پیش‌روی ایران و آژانس قرار گرفته و گمانه‌زنی‌ها درباره اقدامات غربی‌ها در روزهای آتی بالا گرفته است؛ اقداماتی که حتی مقامات اروپایی و آمریکایی نیز اذعان دارند که بر روند مذاکرات وین و توافق هسته‌ای تأثیرگذار خواهد بود. همزمان اظهارنظرها درباره مذاکرات وین نیز ادامه دارد.
تاکنون سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان، اتحادیه اروپا و آمریکا در بیانیه‌هایی از ادعاهای آژانس علیه ایران حمایت کرده‌اند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادعا می‌کند که سازمان انرژی اتمی کشورمان برخلاف توافق شهریور‌ماه در تهران اجازه دسترسی بازرسان به مجتمع کرج برای تعویض کارت حافظه دوربین‌های مداربسته را نداده است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی اما با رد این ادعا تأکید کرده که این مجتمع به‌دلیل خرابکاری‌های گذشته همچنان تحت تحقیقات امنیتی و قضایی قرار دارد و این موضوع در جریان دیدار اسلامی با گروسی در تهران و وین به‌طور شفاف اعلام شده بود. این موضوع در توافق دوطرف در تهران نیز در بیانیه مشترک مورد توجه قرار گرفت و تأکید شد که ایران فقط اجازه دسترسی به سایت‌های مشخص‌شده را خواهد داد که شامل مجتمع کرج نمی‌شود.  با این همه، مدیرکل آژانس با وجود رایزنی با مقامات کشورمان در این زمینه اقدام به صدور بیانیه‌ای علیه ایران کرده است. البته در میان واکنش‌ها، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی تأکید کرده که اقدام ایران مغایرتی با توافق انجام‌شده در تهران ندارد. از میان طرف‌های برجام فقط چین تاکنون به این اتفاق واکنشی نشان نداده است. اما غربی‌ها از ایران خواستند تا هر چه سریع‌تر اجازه دسترسی بازرسان آژانس برای تعویض کارت حافظه مجتمع کرج را صادر کند. آنها تأکید کردند که در غیر این صورت در روزهای آتی نشستی برای رسیدگی به این موضوع تشکیل می‌دهند. البته طبق گفته‌های بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران نیز نامه‌ای به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارسال کرده و توضیحات لازم در این زمینه را داده است.

مسیر پرمانع مذاکرات وین و احیای برجام
این روزها مقامات آمریکایی نیز در اغلب نشست‌های خود درباره مذاکرات وین و توافق هسته‌ای اظهارنظر می‌کنند. به گزارش ایسنا جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به سؤالی درخصوص دیدگاه رئیس‌جمهور آمریکا درباره لغو تحریم‌ها و منافع ایران پس از بازگشت آمریکا به برجام، گفت: فکر می‌کنم هنوز چند قدم فاصله داریم. البته ما نسبت به اینکه برگردیم و در دور بعدی مذاکرات، مباحثاتی دیپلماتیک داشته باشیم مشتاقیم. ساکی افزود: آنها ممکن است نسبت به تمامی جزئیات علاقه‌مند نباشند. ما مطمئنا به تمامی جزئیات توجه نشان می‌دهیم. اما در موقعیتی نیستم که ارزیابی کنم این موضوع چگونه خواهد بود. این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان در رایزنی‌های خود با اعضای برجام در نیویورک تأکید کرد که ایران مذاکرات وین را به‌زودی از سر می‌گیرد. او در پاسخ به مقامات غربی درباره مشخص‌نکردن زمان از سوی ایران نیز تأکید کرد به‌زودی؛ یعنی به محض اتمام بررسی‌های لازم و اسناد مذاکرات تاکنون. پیش از آن رئیس‌جمهور نیز در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگویی را مفید می‌داند که نتیجه آن لغو تحریم‌های ظالمانه باشد. وزیر خارجه نیز در نشست‌های مختلف تأکید کرده که دولت سیزدهم به‌دنبال گفت‌وگوهای نتیجه‌محور است و در عرصه سیاست خارجی عمل‌گراست.
با این همه به‌نظر می‌رسد که مسیر دیپلماسی پس از شش دور مذاکره برای احیای برجام همچنان با موانع بسیاری روبه‌رو است.

 مکث
پاسخ هیأت ایران به ادعاها و اتهام‌های نخست‌وزیر رژیم اسرائیل

 ادعاها و اتهام‌زنی‌های نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در مجمع عمومی سازمان ملل واکنش هیأت ایران را در پی داشت. مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل در پاسخ به سخنرانی نفتالی بنت که بخش زیادی از آن به ادعا علیه ایران اختصاص داشت، در توییتر نوشت: «سخنرانی نخست‌وزیر رژیم‌اسرائیل در مورد ایران پر از دروغ بود. این رژیم درحالی‌که صدها کلاهک هسته‌ای دارد، نمی‌تواند در مورد برنامه صلح‌آمیز ایران بحث کند. سکوت او در قبال فلسطین نشانگر عزم آنها برای سلب حقوق فلسطینی‌ها است.» البته واکنش ایران به این توییت خلاصه نشد و هیأت کشورمان در نیویورک بیانیه‌ای تفصیلی در این ارتباط صادر و نماینده کشورمان آن را قرائت کرد. در پاسخ ایران تأکید شد که بنت با اطلاعات نادرست، ادعاهای بی‌اساس و مظلوم‌نمایی، نومیدانه تلاش کرد تا رژیم اسرائیل را بی‌گناه معرفی کند. در ادامه پاسخ هیأت کشورمان نیز تأکید شد: «هدف خباثت‌آمیز او روشن است: سرپوش‌گذاشتن بر تمام سیاست‌های توسعه‌طلبانه و بی‌ثبات‌کننده و رفتارهای جنایتکارانه رژیم صهیونیستی در منطقه طی هفت دهه گذشته.» به گزارش ایسنا در بخش دیگری از این پاسخ نیز نماینده کشورمان گفت: «او به‌جای ارائه چنین اطلاعات نادرست و طرح اتهامات بی‌پایه و اساس، باید می‌گفت که به‌عنوان تنها قدرت اشغالگر در منطقه که بیش از ۱۵جنگ به‌راه انداخته و بلااستثنا به همه همسایگانش بلکه حتی کشورهای فراتر از منطقه حمله کرده است، هنوز هم به اشغال برخی سرزمین‌ها ادامه می‌دهد و هر چهار جنایت اصلی بین‌المللی را نه یک‌بار بلکه بارها و گاهی همزمان مرتکب شده است و این فهرست سیاه و طولانی همچنان ادامه دارد.» نماینده ایران افزود: «تمام سیاست‌ها و اقدامات وحشیانه این رژیم ناقض آشکار اصول اولیه اخلاقی و انسانی و قواعد حقوق بین‌الملل به‌ویژه حقوق بین‌الملل بشردوستانه بوده و همچنان ادامه دارد. این رژیم نمی‌تواند با راه‌اندازی یک برنامه نظام‌مند ایران‌هراسی، ازجمله آنچه امروز در مورد برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ما گفت، توجهات را از فعالیت‌های شرورانه و بی‌ثبات‌کننده خود در منطقه منحرف کند.» نماینده کشورمان در ادامه نیز درباره سخنرانی نفتالی بنت گفت: «او همچنین با رد تمام اصول حاکم بر این سازمان ازجمله این مجمع مهم و با نقض آشکار منشور سازمان ملل، بار دیگر از زبان تهدید علیه کشورم استفاده کرد. او نباید در مورد توانایی و عزم ما برای دفاع از امنیت و منافع‌مان توهمی داشته باشد. رژیم او باید از هرگونه اشتباه محاسباتی و اقدامات ماجراجویانه در منطقه اجتناب کند. ما نشان داده‌ایم که از اعمال حق ذاتی خویش برای دفاع از خود در برابر هرگونه تهدید و در هر زمان تردید نمی‌کنیم.» 
رافائل گروسی،  مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در واکنش به ادعاهای نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مبنی بر ضرورت توقف برنامه هسته‌ای ایران، با تصریح این مهم که «قرار نیست سانتریفیوژها در ایران متوقف شود»، گفت: جامعه جهانی موافقت کرده که تهران می‌تواند تاحد مشخصی اورانیوم غنی کند. گروسی افزود: البته برخی دیدگاه‌های متفاوتی دارند و ترجیح می‌دهند ایران کاری نکند اما تصمیم‌گیری در این زمینه به من ارتباطی ندارد.