سکوت باید کرد

میثم قاسمی

وقتی جامعه دوپاره و دوقطبی می‌شود، هر موضوعی می‌تواند به محل نزاع بی‌منطق و بی‌حاصل دوطرف تبدیل شود؛ چیزی شبیه دعواهای استادیومی میان طرفداران تیفوسی تیم‌های فوتبال. در این دعواها، آنچه دیده نمی‌شود، اندکی انصاف است و دوطرف تنها تلاش می‌کنند با فریادهایی بلندتر، نظر خود را به اثبات برسانند و متأسفانه کم‌کم هرگونه تهمت و دروغی برای پیروزی در میدان نبرد، مجاز شمرده می‌شود. در میانه این دعواها فقط کافی است کسی بیاید و نشان دهد فلان موضوعی که یک گروه می‌گویند، واقعیت ندارد یا اغراق شده است. اینجا گوینده خیلی سریع به انواع و اقسام صفت‌ها آراسته می‌شود. صفت‌هایی که این روزها مثل نقل و نبات در دهان آدم‌ها می‌چرخند و من به عمد آنها را تکرار نمی‌کنم. حمله طرفداران هر قطب به کسانی که برخلاف نظرشان سخن گفته‌اند آنچنان وسیع و شدید است که گوینده ابتدا در موضع دفاعی قرار گرفته و کم‌کم وادار به سکوت می‌شود. در حقیقت ما با یک لشگرکشی روبه‌رو هستیم. گوینده سکوت می‌کند و از آن پس نظراتش را برای خودش نگه می‌دارد یا حداکثر در جمعی دوستانه آنها را به زبان می‌آورد. حمله‌کنندگان هم خوشحال از اینکه توانسته‌اند سر یک مخالف دیگر را به طاق بکوبند، می‌روند سراغ نفر بعدی. غافل از اینکه بر اثر این حمله همه‌جانبه، کسی نظرش تغییر نکرده و تنها وادار به سکوت شده و بین این دو تفاوت فاحشی وجود دارد. خلاصه که این روزها بسیاری از آدم‌ها را می‌بینیم که نظر متفاوتی با جریان‌های غالب دارند؛ اما ترجیح می‌دهند سکوت کنند. نتیجه این سکوت چیست؟ توهم اکثریت‌بودن. توهم اکثریت‌بودن یعنی آدم‌ها وقتی هیچ صدای مخالفی نمی‌شنوند، تصور می‌کنند واقعا مخالفی وجود ندارد و نظرشان تمام و کمال در جمع پذیرفته شده است؛ اما این توهم به‌زودی با دیوار واقعیت برخورد می‌کند و آدم‌ها ناگهان متوجه می‌شوند نه‌تنها اکثریت نداشته‌اند که تنهای‌تنها هستند. آن‌وقت است که معمولا شروع می‌کنند به فحش‌دادن به دیگران و آنها را متهم به صفت‌های جدیدی مانند دورویی می‌کنند.اگر بخواهم درباره این روند، مثالی بزنم، حتما از سوی لشگر طرفداران یک قطب مورد نوازش قرار می‌گیرم و برای همین ترجیح می‌دهم پیداکردن مصداق‌ها را به خواننده بسپارم که در ذهن خود و بدون بر زبان‌آوردن‌شان به آنها فکر کند و تنها به ذکر این نکته اکتفا می‌کنم که جامعه دوقطبی تحمل شنیدن هیچ صدایی از سمت مخالف را ندارد و بدتر، نمی‌تواند هیچ انتقادی را از سمت قطب خودی تحمل کند. پس سکوت کنید؛ به‌خصوص وقتی نسبت به ‌خودی‌ها انتقادی دارید.