در گفتوگوی همشهری با مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهادکشاورزی اعلام شد:
هیچ کمبودی در مرغ و تخممرغ نداریم
چانهزنی برای اصلاح نرخ مصوب، منشأ گرانی اخیر تخممرغ
علی ابراهیمی ـ خبرنگار
با نزدیکشدن به فصول سرد سال و رشد نسبی تقاضای تخممرغ، سیر صعودی قیمت این ماده پروتئینی تندتر شده است؛ بهنحوی که نرخ هر شانه تخممرغ به 45تا بیش از حدود 60هزار تومان و نرخ هر عدد تخممرغ به 1200تا حدود 2هزار تومان رسیده است. سیاستگذاران بخش تولید از کمبود مرغ و تخممرغ خبرداده، اما فعالان صنفی، رشد هزینه تمامشده ناشی از گرانی نهادههای تولید و پایین بودن نرخ مصوب دستوری این اقلام را عامل زیاندهی، افت تولید و تخلفات عرضه این اقلام تلقی میکنند. بر این اساس درخواست افزایش نرخ مصوب هرکیلوگرم تخممرغ درب مرغداری را به 17هزار و 300 تا 17هزار و 800تومان به شورای سیاستگذاری ارائه کردهاند که دراین صورت هر شانه تخممرغ به 43تا 45هزار تومان میرسد. با حسن عباسیمعروفان، مدیرکل دفتر خدمات بازرگانی معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهادکشاورزی دراین خصوص گفتوگو کردهایم.
نیاز سالانه بازار و تولید تخممرغ چقدر است. آیا طی 2ماه اخیر تغییری در عرضه و تقاضای این محصول ایجاد شده است؟
میزان نیاز سالانه بازار مصرف تخممرغ در کشورمان حدود یکمیلیون تن است که در طول سال نیز در همین میزان یا بیشتر تولید میشود. با وجود این، میزان مصرف تخممرغ تابع فصل و شرایط دیگری است؛ بهنحوی که در برخی فصول سال مانند تابستان با گرمی هوا یا در ماه مبارک رمضان و ایام محرم میزان مصرف و تقاضا برای این محصول کاهش مییابد و با خنکی هوا میزان مصرف تخممرغ بیشتر میشود.
تولیدکنندگان مرغ و تخممرغ کمبود و گرانی و عرضه با تأخیر نهادهها را عامل رشد هزینه تمامشده تولید میدانند. آیا کمبودی در این زمینه وجود دارد؟
در مورد کمبود و عرضه با تأخیر نهادههای تولید مرغ و تخممرغ با بررسی که در زمینه عرضه این نهادهها از ابتدا تا 23شهریورماه امسال نسبت بهمدت مشابه سال گذشته داشتیم، تاکنون 7میلیون و 600هزار تن نهاده در سامانه بازارگاه فروخته شده است که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به میزان یکمیلیون و 900هزار تن بیشتر بوده است. با این روند کمبودی در تامین نهادههای تولید مرغ و تخممرغ نداشتهایم، اما اینکه تولیدکنندگان اعلام میکنند نهادههای تخصیصیافته در سامانه بازارگاه با تأخیر بهدست آنها میرسد، درست است؛ مثلا مرغدار نهاده را در سامانه مذکور خریداری کرده و مقرر بوده تا ظرف مدت یک هفته به دستش برسد، اما بهدلیل مشکلات سیستم حملونقل در بنادر کشور با تأخیر یکهفتهای ارسال شده است.
اما تولیدکنندگان با استناد به رشد هزینه تمامشده تولید، خواستار بازنگری در قیمت مصوب تخممرغ هستند. آیا نرخ مصوب این محصول افزایش مییابد؟
بدیهی است که تولیدکنندگان این صنف بهدنبال دریافت قیمت مصوب جدید هستند و اعلام میکنند که تولید هر کیلوگرم تخممرغ درب مرغداری با نرخ مصوب 14هزار و 500تا 15هزار تومانی برای تولید تخممرغ بهصرفه نیست. تولیدکنندگان مرغ گوشتی نیز قیمت مصوب 24هزار و 500تومانی مصرفکننده این محصول را غیرواقعی میدانند و دستاندرکاران تولید جوجه یکروزه نیز خواستار افزایش نرخ مصوب این نهاده تولید به حداقل 6هزار تومان هستند که این درخواستها به همراه مستندات رشد هزینه تمامشده تولید به دستگاههای ذیربط ارائه شده است. اما با توجه به اینکه وزیر جدید جهادکشاورزی کار خود در این وزارتخانه را اخیرا آغاز کرده است، مسئولان این وزارتخانه در حال بررسی هزینه تمامشده تولید و تثبیت یا افزایش نرخ مصوب مرغ و تخممرغ و جوجه یکروزه هستند. این در حالی است که هزینههای تولید مرغ و تخممرغ در شرایطی افزایش یافته که بهدلیل فشار گرانی بر معیشت مردم، دولت اقبال چندانی به افزایش نرخ مصوب کالاها و خدمات ندارد. با این شرایط بهنظر میرسد نتایج بررسی درخواست تولیدکنندگان مرغ و تخممرغ برای افزایش نرخ مصوب این اقلام در شورای سیاستگذاری در حال انجام کار کارشناسی است و تا هفته آینده اعلام میشود.
با این روند طی 2ماه اخیر کاهشی در تولید تخممرغ بهدلیل کمبود و تحویل با تأخیر نهادههای تولید و جوجه یکروزه نداشتهایم؟
هیچ کاهش تولید یا کمبودی در مرغ و تخممرغ نداشتهایم، اما تولیدکنندگان با استناد به رشد هزینه تمامشده تولید خواستار اصلاح نرخ مصوب این اقلام هستند. با وجود این فعلا قیمت مصوب جدیدی برای مرغ و تخممرغ تعیین نشده است. درواقع تولیدکنندگان مرغ و تخممرغ خواستار دریافت قیمت مصوب جدید برای این محصولات هستند و سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان در حال بررسی مستندات این تولیدکنندگان برای رشد هزینه تمامشده تولید است، اما هنوز عدد خروجی در مورد میزان افزایش هزینه تمامشده تولید مرغ و تخممرغ نسبت به نرخ مصوب قبلی اعلام نشده است. لذا تلاش میشود در تعیین نرخ مصوب جدید مرغ و تخممرغ دغدغههای مردم و مشکلات تولیدکنندگان بهگونهای لحاظ شود که هم تولید نخوابد و هم شاهد افزایش قیمت بازار این اقلام بهدلیل افزایش نرخ مصوب نباشیم.
با وجود کاهش نیافتن تولید، آیا درخواست تولیدکنندگان مرغ برای اصلاح نرخ مصوب موجب افت عرضه، کمبود، گرانی یا صادرات این محصول نشده است؟
ممکن است چنین رویکردی وجود داشته باشد، اما باید توجه کرد که تخممرغ محصولی فسادپذیر است که نمیتوان آن را برای یک تا 3ماه دپو کرد، بلکه کالایی است که بعد از تولید باید حداکثر طی مدت یک هفته به بازار مصرف عرضه شود. همچنین اکنون تولیدکنندگان مجوز صادرات تخممرغ را ندارند و تنها چندماه قبل و در فصول گرم سال که مازاد تولید تخممرغ داشتیم، مجوز صادرات 20هزار تن از این محصول صادر شده بود. همچنین واردات تخممرغ نطفهدار در کوتاهمدت منجر به رشد عرضه تخممرغ و کاهش قیمتها نخواهد شد، بلکه هدف برنامهریزی برای جلوگیری از کمبود تخممرغ نطفهدار و مرغ تخمگذار در ماههای آینده است.
اگر کمبودی در تولید تخممرغ نداریم، علت وعده برخی فعالان صنفی مبنی بر کاهش قیمتها طی 2هفته آینده با واردات 10هزار تن تخممرغ چیست؟
گرچه ممکن است با توجه به درخواست تولیدکنندگان برای افزایش نرخ مصوب تخممرغ، چالشی در عرضه و تامین نیاز بازار به تخممرغ خوراکی ایجاد شده باشد، اما امکان واردات تخممرغ نطفهدار، مرغ تخمگذار یا تخممرغ نطفهدار مرغ گوشتی برای جلوگیری از افزایش قیمت جوجه یکروزه وجود دارد.