نزول نرخ دلار با سیگنال هسته‌ای

سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران و انجام توافق‌های اولیه، از تنش در بازار ارز کم کرد و موجب شد دیروز قیمت هر دلار آمریکا بار دیگر به کانال 26هزار‌تومان باز‌گردد.
به گزارش همشهری، بازار ارز که از اواخر هفته قبل به‌دلیل گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک روند صعودی را آغاز کرده بود، از یکشنبه‌شب تحت‌تأثیر اخبار توافق با آژانس در مورد ادامه کار دوربین‌های نظارتی با نزول مواجه شد. ساعاتی بعد از اعلام خبر توافق بین ایران و آژانس اتمی، میزان عرضه در معاملات پشت‌خطی دلار به شکل محسوسی افزایش یافت و این روند صبح دیروز در بازار نقدی ارز ادامه یافت. در واقع سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران، تا‌حدی انتظارات معامله‌گران را تغییر داد. درحالی‌که تا انتهای هفته قبل معامله‌گران تصور می‌کردند‌ شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی بیانیه‌ای علیه ایران صادر خواهد کرد، سفر رافائل گروسی موجب شد که تصور افزایش تنش‌ها در میان معامله‌گران کاهش پیدا کند. این سفر قبل از برگزاری نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برگزار شد و با توافق انجام‌شده این پیام به بازار مخابره شد که طرفین در رسیدن به توافق جدی هستند. ضمن اینکه برخی مقامات اروپایی نیز بعد از این توافق ابراز امیدواری کردند که مذاکرات هسته‌ای در وین به شکل مطلوبی ادامه پیدا کند. در همین رابطه دیروز انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پیامی در توییتر با استقبال از توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این توافق را گام مثبتی برای تداوم اطلاع درباره برنامه هسته‌ای ایران توصیف کرد. همین پیام میزان فروش‌ها را در معاملات پشت خطی ارز بیشتر کرد.
بعد از دیدار مقام‌های ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز  تأکید کرد: گفت‌وگوهای وین از سر گرفته می‌شود. دولتی رفته و آمده است. ضمن اینکه دولت اعلام کرده گفت‌وگوهای وین را در تاریخ نزدیک از سر می‌گیرد. به‌گفته او، حسن‌نیت نشان‌دادن یک اتوبان دو‌طرفه است. آنچه بین ایران و آژانس رخ داده اگر بار دیگر تخریب شود، پاسخ ایران را در پی خواهد داشت. این اظهارات نیز اثرات بیشتری بر بازار ارز گذاشت و به افت محسوس قیمت دلار در بازار آزاد منجر شد.
آراد پورکار، کارشناس بازار‌‌ ارز درباره اثر اخبار منتشر‌شده مبنی بر تفاهم ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اثر آن بر قیمت ارز، گفت: این اتفاق به‌دلیل زنده‌شدن امیدها برای ایجاد نتیجه مثبت در مذاکرات برجام به نزول قیمت دلار منجر شد. به‌گفته او، درصورت فراهم‌شدن زمینه‌های لازم برای توافق برجام، شاهد کاهش کوتاه‌مدت نرخ دلارخواهیم بود.

کاهش قیمت
قیمت هر دلار آمریکا که اواخر هفته قبل بار دیگر تا 27هزارو 900تومان پیشروی کرده بود، دیروز به‌دنبال انتشار اخبار مثبت هسته‌ای بلافاصله عقب‌نشینی کرد. این نزول درپی آن اتفاق افتاد که احتمال ورود قیمت دلار به کانال 28هزار‌تومان به‌دلیل تردیدهای ایجاد‌شده در مورد مذاکرات هسته‌ای به‌شدت افزایش یافته بود اما از یکشنبه‌شب به‌دنبال انتشار خبرهای مربوط به توافق ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قیمت دلار شروع به نزول کرد و صبح دیروز ابتدا قیمت دلار در بازار آزاد تا محدوده 27هزارو 500تومان عقب‌نشینی کرد و بعد از آن قیمت تا بعد‌از‌ظهر به 26هزارو 900تومان رسید. قیمت هر دلار آمریکا حتی در بازار هرات و سلیمانیه عراق تا محدوده 26هزارو 800تومان عقب‌نشینی کرد. همزمان با افت قیمت دلار قیمت هر سکه هم تا 11میلیون و 850هزار‌تومان و قیمت هر گرم طلای 18عیار با 1.5درصد افت تا محدوده یک میلیون و 142هزار تومان عقب‌نشینی کرد. شاخص کل بورس تهران هم به موازات نزول قیمت دلار 15هزار واحد افت کرد. بازار‌های سهام و طلا به‌دلیل همبستگی که با قیمت ارز دارند، به‌سرعت به نوسان‌های قیمت ارز واکنش نشان می‌دهند.

آزاد‌سازی‌ ارز
صرف‌نظر از توافق اولیه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دیروز یک خبر دیگر نیز بازار ارز را تحت‌تأثیر قرار داد. مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق در صدر یک هیأت عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی وارد تهران شد و آنطور که از خبرها بر‌می‌آید، در جریان سفر الکاظمی به ایران توافق‌هایی در زمینه آزاد‌سازی‌ منابع ارزی ایران در عراق و حتی افزایش سطح روابط تجاری که می‌تواند به افزایش درآمد‌های ارزی ایران منجر شود، با رئیس‌جمهوری انجام شده است.
هنوز ازجزئیات توافق انجام‌شده اطلاعاتی در دست نیست، اما برخی خبر‌ها نشان می‌دهد قرار است بعد از موفقیت‌آمیز‌بودن مذاکرات منطقه‌ای با کشور‌های همسایه، بخشی از منابع ارزی ایران در عراق که گفته می‌شود رقمی بالغ بر 8میلیارد دلار است، آزاد شود. برخی خبر‌ها نیز نشان می‌دهد قرار است سطح روابط تجاری ایران با عراق تا 30میلیارد دلار افزایش یابد که این موضوع نیز می‌تواند حجم درآمدهای ارزی ایران را افزایش دهد. این خبر را دیروز یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق هم تأیید کرد و گفت: توافقاتی در مورد پول‌های بلوکه‌شده ایران در عراق صورت گرفته و تعامل در حال انجام است، از همین رو‌ به‌نظر جای نگرانی در این مورد نیست و توسعه روابط 2کشور مهم‌تر از این مسئله است.
او با بیان اینکه روابط ایران و عراق مبتنی بر استراتژی و بلندمدت است، گفت: حجم مبادلات ایران و عراق در گذشته بین ۳‌تا‌۷میلیارد دلار بوده که در آینده می‌تواند به ۲۰ تا ۳۰میلیارد دلار نیز برسد. در موارد مختلفی همچون صادرات کالاهای غیرنفتی، صادرات نفتی، پروژه‌های عمرانی و غیره امکان توسعه روابط بین 2کشور وجود دارد. پیش‌بینی می‌شود که تعاملاتی در مورد پروژه‌های توسعه‌ای در این کشور انجام شود. کارشناسان بر این باورند توافق بر سر آزاد‌سازی‌ منابع ارزی ایران و توسعه روابط تجاری با کشور‌های دیگر، می‌تواند سیگنال مثبتی برای احیای برجام نیز باشد، چرا‌که از سال‌97 تاکنون به‌دلیل آغاز دور جدید تحریم‌ها نه فقط منابع ارزی ایران و سایر کشور‌ها ازجمله عراق مسدود شده ‌بلکه روابط تجاری ایران نیز تحت‌تأثیر قرار گرفته است. گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که سفر نخست‌وزیر عراق به ایران و انجام توافق‌های اولیه در این زمینه می‌تواند علامت مثبتی برای رسیدن به یک توافق در مذاکرات هسته‌ای وین و چراغ سبزی برای احیای برجام باشد.

   برآورد‌های آینده

تحلیلگران بر این باورند که قیمت هر دلار آمریکا صرف‌نظر از اثر روانی کاهش تنش‌های سیاسی به لحاظ بنیادی هم متاثر از مذاکرات هسته‌ای در وین است زیرا رفع یا کاهش تحریم‌ها می‌تواند جریان ورود ارز به کشور را تقویت کند و این موضوع می‌تواند به افت قیمت دلار منجر شود. بر همین اساس اقتصاد‌دانان انتظار دارند درصورتی که مذاکرات هسته‌ای در وین به احیای برجام منجر شود، قیمت هر دلار آمریکا وارد یک روند نزولی شود. برخی تحلیل‌ها حاکی از آن است که درصورت آزاد‌سازی‌ منابع ارزی ایران در سایر کشور‌ها ازجمله کره‌جنوبی، چین و عراق در نتیجه احیای برجام، این ظرفیت وجود دارد که قیمت هر دلار آمریکا تا محدوده 22هزار تومان نزول کند. از نظر تکنیکی نیز چنانچه قیمت هر دلار آمریکا برای چند روز در کانال 26هزار تومان مبادله شود، این احتمال که حجم عرضه ارز در بازار افزایش یابد، بیشتر خواهد شد. به‌نظر می‌رسد درصورت تداوم نزول ظرف چند روز آینده، موج دوم فروش ارز در بازار آغاز شود.  متغیر دیگری که برای بازیگران بازار ارز اهمیت دارد، محدوده 7هزار و 200تومانی حواله درهم است. کاهش حواله درهم به زیر این سطح یادشده، انتظارات کاهشی در بازار ارز داخلی را بیشتر خواهد کرد. تحلیلگران تکنیکی بر این باورند که محدوده 26هزارو 700تومان نوعی خط حمایت برای قیمت دلار محسوب می‌شود و نزول قیمت دلار به زیر این مرز می‌تواند عرضه‌ها را افزایش دهد و سرعت کاهش قیمت دلار را بیشتر کند. همچنین پیش‌بینی می‌شود چنانچه منطقه حمایت 11میلیون و 200هزار تومانی قیمت سکه از دست برود، فشار هیجانی فروش بیشتری به بازار سکه وارد شود.