شهر مکتوب/ داراییهای فراموش شده شهری
میثم قاسمی
در شهری که قدم میزنی، امکانات شهری بسیاری را میبینی که به حال خود رها شدهاند. این امکانات در روزهای کمی پیشتر با پول شهروندان ایجاد شدهاند و کارکردهای مختلفی دارند؛ اما متأسفانه پس از مدتی فراموش میشوند.
پلهای عابرپیاده که برقی شدهاند، یکی از همین داراییهای رها شده هستند. هرکدام از این پلها با هزینهای نه چندان کم در نقاط مختلف شهر نصب شدهاند و اتفاقا مورد استقبال شهروندان قرار گرفتند؛ اما مدتی است که بیشتر آنها نهتنها خاموش هستند؛ بلکه به حالتی زشت و نیمهخراب به حال خود رها شدهاند. بهگونهای که میتوان گفت اگر برچیده شوند، بهتر است. چرا پلهای برقی، خاموش هستند؟ کسی نمیداند. و اگر به هر علتی امکان روشن شدنشان وجود ندارد، چرا باید اینقدر کثیف و بدشکل باشند؟ این را هم کسی نمیداند. تنها نکته مشخص این است که بخشی از داراییهای شهری به حال خود رها شدهاند تا از بین بروند. پلها را رها کنید و به پارک بروید. بوستانهای متعددی در پایتخت، استخر و آبنما دارند؛ اما بیشتر آنها سالهاست که بدون آب و خالی ماندهاند. تصویر گودالی رنگ و رو رفته که میلههایی زنگزده در میانه آن قرار دارد، تا چه اندازه مناسب یک بوستان شهری است؟ اگر دیگر نمیخواهیم این همه آبنما در پارکها داشته باشیم، آیا نمیشود فکری به حال آنها کرد؟ مثلا تبدیلشان کرد به محل اسکیتبازی بچهها؟ از این دست داراییهای رها شده در شهر بسیار است. متأسفانه با کلی ذوق و شوق چیزی ساخته میشود و پس از مدتی بلااستفاده و خراب میماند. انگار کودکی است که برای مدتی با اسباببازی جدیدش بازی میکند و سپس آن را به شوق اسباببازی جدیدتر رها میکند. چند سال پیش خبر رسید که شهرداری تهران یکی از سولههای مدیریت بحران را در اختیار یک برنامه تلویزیونی قرار داده است. این در حالی است که سولههای شهری با هدف امدادرسانی در لحظه وقوع حوادث طراحی و ساخته شدهاند. احتمالا در آن لحظه خاص، آن مدیر شهری پیش خود فکر کرده است یک سوله بزرگ خالی را که استفادهای ندارد، میتواند تبدیل به منبع درآمدی برای شهرداری کند و پیش خود فکر نکرده بود اگر در همان مدت، زلزلهای در تهران رخ میداد، چطور میخواست اوضاع را مدیریت کند؟ این روزها از سولههای شهرداری بهعنوان مراکز واکسیناسیون کرونا استفاده میشود و اگر سری به آنها زده باشید، میبینید که چه استفاده بجا و درستی است و از آنجا که روند واکسیناسیون تجهیزات زیادی ندارد، حتی درصورت وقوع حادثهای غیرمترقبه میتوان بهسادگی از سوله استفاده کرد. ساخت امکانات شهری یک موضوع است و نگهداری بهینه از آنها موضوع دیگری که متأسفانه این دومی، در شهر ما مغفول مانده است و نیازمند نگاهی دوباره... .