اسکارها و یادها

بدون شک مهم‌ترین و معروف‌ترین رویداد سینمایی امروز را باید همین اسکار بدانیم و بنامیم؛ هرچند بین اسکاری‌ها و کنی‌ها همیشه رقابتی و اختلاف نظری وجود داشته. البته آمریکایی‌ها، امروز بزرگ‌ترین و مولف‌ترین و مهم‌ترین سنت سینمایی جهان را دارند و به اسم خودشان ثبت کرده‌اند. شاید به همین دلیل است که درست مثل کارهای دیگرشان، سعی می‌کنند غریبه‌ها را زیاد وارد اسکار نکنند و صرفا به فیلم‌های انگلیسی‌‌زبان و غالبا آمریکایی مربوط می‌شود. بقیه هم اگر دل‌شان بخواهد، در قسمت اسکار غیرانگلیسی می‌توانند شرکت کنند. از همه اینها که بگذریم، خوب یا بد، اسکار مهم‌ترین رویداد سینمایی است که آمریکایی‌ها رقم می‌زنند. اسکار وقتی که برگزار می‌شود، همه خبرهای دیگر هنر و فرهنگی و حتی غیرهنری را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. با هم نگاهی به برخی از اتفاقات و نکته‌های جالب درباره اسکار می‌اندازیم تا با تاریخچه آن بیشتر آشنا شویم.

سال‌های نژادپرستی
در سال‌های اول اسکار، سیاست‌های تبعیض نژادی در آمریکا خیلی پابرجا بود. به همین دلیل هتی مک‌ دنیل، بازیگر نقش «بر باد رفته» که جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن را گرفت، نتوانست در کنار بقیه عوامل فیلم در میزی که برای‌شان درنظر گرفته شده بود، بنشیند. او به‌تنهایی در انتهای تالار هتل و پشت میزی جدا نشسته بود. بله، همه این اتفاق‌ها در همین اسکار و هالیوود افتاده است؛ در سال1940. جالب اینکه حتی به وصیت او دال بر خاکسپاری در گورستان هالیوود هم توجهی نکردند؛ به‌دلیل قوانین جداسازی نژادی در آمریکا. جا خوردید؟ بالاخره اسکار است دیگر... .

براندو علیه اسکار
اسکار البته خیلی بزرگ است و برند معروفی محسوب می‌شود، اما دست روی دست بسیار است. در تاریخ اسکار، بوده‌اند کسانی که یک‌تنه می‌توانستند این رویداد را به حاشیه ببرند. یکی از این بزرگان، مارلون براندو بوده است که از اسطوره‌های تاریخ بازیگری جهان محسوب می‌شود. او در سال 1973 اسکار بازیگری را برای ایفای نقش اصلی پدرخوانده از آن خودش کرد؛ یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما. اما مراسم را تحریم کرد و حاضر نشد به آن برود و سپس یکی از بومیان آمریکایی را به جای خودش فرستاد تا پیام تحریمش را بخواند و این کاری بود که فقط از براندو بر می‌آمد.

دیوانگان در صحنه
یکی از عجیب‌ترین اتفاقاتی که در اسکار افتاده به سال1974 مربوط می‌شود که هنوز هم در یادها مانده است. در این دوره در مراسم اسکار، ناگهان یک نفر روی صحنه دوید و حسابی همه‌‌چیز را به هم ریخت. این اتفاق وقتی که دیوید نیون داشت الیزابت تیلور را معرفی می‌کرد تا جایزه‌اش را بدهد، افتاد. فردی بدون لباس وسط صحنه اسکار دوید. البته نیون جا خورد و جمله‌هایی هم گفت. فردی که اقدام به این کار کرده بود، مالک یک گالری هنری بود. البته مردم و رسانه‌ها گفتند که همه این اتفاقات برنامه‌ریزی شده بود؛ چیزی که هیچ‌گاه اثبات نشد.

اعتراضات سیاسی و سانسور
یکی از اتفاقات خاص تاریخ اسکار در سال 1993میلادی افتاد. سه‌نفر پشت میکروفن رفتند و صحنه اسکار را با سخنرانی‌های سیاسی حسابی در تسخیر خود قرار دادند و به هم ریختند. این سه‌نفر ریچارد گیر، سوزان ساراندون و تیم رابینز بودند. آنها درباره حمله چین به تبت و مسائل هائیتی صحبت کردند. اسکاری‌ها هم به‌شدت عصبانی شدند و گفتند که این سه‌نفر، دیگر مادام‌العمر محروم هستند و نمی‌توانند در اسکار شرکت کنند. البته دونفر از این سه‌نفر سال‌های بعد اسکار گرفتند و روی صحنه رفتند و مشکلی هم پیش نیامد؛ ظاهرا که تهدید اسکار زیاد جدی نبود.

ستاره‌ای که تخم گذاشت
یکی دیگر از جالب‌ترین اتفاقات تاریخ اسکار در سال 2001 افتاد. بیورک، ستاره ایسلندی سینما برای اینکه روی فرش قرمز برود، لباسی شبیه قو سفارش داده و پوشیده بود. تا اینجای کار شاید بگویید یک بازی هنری بوده و نکته‌ای نداشته. اما او شش بار در فرش قرمز تخم گذاشت. این اتفاق در زمان خودش حسابی خبرساز شد. به‌گفته رسانه‌ها، این بازیگر بعدها نقل می‌کرد که محافظان باقی سینماگران و بازیگران و مهمان‌ها تخم‌مرغ‌ها را از زمین برمی‌داشتند و فکر می‌کردند از دست او افتاده است. بالاخره این هم خلاقیتی بود برای در یادها ماندن!

نقدهای همیشگی
اسکار البته منتقدان جدی خودش را هم دارد. یکی از نقدهایی که به جایزه‌های آن وارد می‌کنند، این است که آدم‌ها و فیلم‌های انتخاب شده، گاهی نتوانسته‌اند خودشان را ادامه بدهند و در طول زمان از دست رفته‌اند. «بن‌هور» را یکی از این نمونه‌ها ذکر می‌کنند. همچنین برخی از فیلم‌های جایزه نگرفته اسکار را جزو شاهکارها دانسته‌اند؛ مانند «همشهری کین» و «پرتقال کوکی» و «راننده تاکسی» و.... جالب اینکه فیلمی مثل راننده تاکسی که مورد بی‌مهری قرار گرفت، توانست نخل طلای کن را به‌دست بیاورد. «رستگاری در شائوشنگ» هم ازجمله فیلم‌هایی بود که بی‌مهری اسکار را تجربه کرد.

تحریم توسط سیاهپوست‌ها
در سال 2016 نیز، تحریم اسکار توسط برخی از سینماگران و بالاخص سینماگران سیاهپوست حسابی خبرساز شد. آنها که حسابی به انتخاب‌های صورت‌گرفته و نامزدهای بخش‌های مختلف معترض بودند، تصمیم گرفتند که در این مراسم حضور به هم نرسانند. چنین بود که اسکار هشتاد و هشتم با شائبه‌های نژادی و تحریم‌ها برگزار شد. البته برخی از سیاهپوستان هالیوود هم در این تحریم شرکت نکردند؛ مانند کریس راک که اجرای مراسم را هم عهده‌دار بود. او حتی به دیگر بازیگرانی که به اسکار نیامده بودند هم حسابی توپ و تشر زد که راه اعتراض این نیست. ویل و جودا اسمیت ازجمله تحریم‌کنندگان بودند.

شوخی علیه دیکتاتور تپل
یکی از اتفاقات خیلی عجیب و غریب هم در سال2012 افتاد. ساشا بارون کوهن، بازیگر و کمدین و تهیه‌کننده انگلیسی، کار عجیبی انجام داد که البته می‌توانست به یک تنش نظامی تمام‌عیار هم تبدیل شود. او که در حال مصاحبه با رایان سیکرست بود، خیلی جدی و برخلاف رویه همیشگی‌اش، به توصیه‌ای از صدام به ‌خودش اشاره کرد؛ که به او گفته خرج زیادی برای جوراب‌هایش نکند. بعد کوزه‌ای را که در دست داشت نشان داد و گفت داخلش خاکستر کیم جونگ ایل، رهبر درگذشته کره‌شمالی است. او خاکستر را عمدا روی سیکرست ریخت و گفت اگر پرسیدند چه پوشیده‌ای بگو کیم جونگ ایل!

بزرگ‌ترین گاف
اما بخوانید از بزرگ‌ترین گافی که اسکاری‌ها داشته‌اند. در یکی از اسکارهای اخیر، قرار بود جایزه بهترین فیلم اعلام شود. این جایزه مهم بود؛ چرا که همه عوامل یک فیلم در آن دخیل بودند و برای جایزه می‌رفتند. وارن بیتی که برای خواندن کارت جایزه حضور داشت، کلی مکث کرد. نمی‌دانست چه کار کند، تا اینکه فی داناوی که در کنارش ایستاده بود کارت را از دستش ربود و فیلم «لالالند» را خواند. همه بازیگران و دست‌اندرکاران فیلم روی صحنه ریختند. اما... یک اشتباه نسبتا بزرگ؛ برنده بهترین فیلم «مهتاب» بود نه لالالند. مجری حسابی به دردسر افتاده بود. در واقع کارت اشتباه به او داده شده بود؛ به جای کارت بهترین فیلم، کارت بهترین بازیگر نقش زن را داده بودند که برای لالالند بود.

رکوردداران
اما برسیم به رکوردداران اسکار. اجازه بدهید اشاره کنیم که بیشتر اسکارهای غیرانگلیسی زبان به اروپایی‌ها رسیده؛ نزدیک به 56مورد. 6مورد هم برای آسیاست؛ ژاپن رکورددار است و بعدش ایران. بقیه هم برای تایوان و کره‌جنوبی. در این حوزه، فدریکو فلینی کارگردان شاخص ایتالیایی با چهارجایزه پیشتاز است. «ارباب‌حلقه‌ها: بازگشت پادشاه» در کنار «تایتانیک» و بن‌هور، فیلم‌هایی هستند که بیشترین جایزه را دریافت کرده‌اند؛ 11تا. تا به حال هم سه فیلم «همه‌‌چیز درباره ایو»، تایتانیک و لالالند با نامزدی در 14بخش مختلف، رکورددار بیشترین نامزدی‌ها بوده‌اند. در ضمن فیلم ارباب حلقه‌ها: بازگشت پادشاه هم تنها فیلمی بود که در همه رشته‌هایی که نامزده شده بود، برنده هم شد.