نور، صدا، خاطره

در عصر اینترنت که با چند کلیک می‌توان فیلم دلخواه را دانلود و در خانه تماشا کرد کمتر کسی برای رفتن به سینما رغبت دارد اما عده‌ای هنوز هم تماشای فیلم سینمایی در یکی از سینماهای قدیمی و خاطره‌انگیز را ترجیح می‌دهند. اگر چه بسیاری از سینماهای قدیمی و اسم و رسم‌دار تهران مثل سینما کریستال در لاله‌زار، سینما آسیا در خیابان ولی‌عصر(عج) یا سینما تیسفون در خیابان قزوین و سینما رنگین‌کمان در حوالی میدان امام حسین(ع) با گذر زمان به مخروبه‌ای بدل شدند، اما هنوز تعدادی از آنها در خیابان‌های پایتخت نفس می‌کشند و لذت تماشای فیلم سینمایی را برای تماشاگران دو چندان می‌کنند. سینماهای قدیمی، بعد از شیوع کرونا جلال و شکوه گذشته را ندارند اما هنوز هم به‌عنوان نماد ظهور و پیشرفت صنعت فیلمسازی‌ در ایران به شمار می‌روند و برخی از آنها مثل سینما آزادی با گذر زمان قبای نو بر تن کرده‌اند.

سینما عصر جدید    نام قدیم: تخت جمشید    خیابان طالقانی

وقتی از قدیمی‌ترین سینماهای تهران صحبت به میان می‌آید قبل از هر چیز باید به قدمت سینما عصر جدید که در سال‌های قبل از انقلاب با نام تخت جمشید شناخته می‌شد نام ببریم. این سینما در سال 1321 افتتاح شد و در همان سال‌ها یکی از مدرن‌ترین سینماهای ایران بود. سینما عصر جدید بعد از پیروزی انقلاب به‌طور کامل تخریب و بازسازی شد و حیات تازه‌اش را از سال  1358 شروع کرد. سالن شماره 3 این سینما محبوبیت خاصی بین نسل جدید دارد و خیلی‌ها بر این باورند که تماشای فیلم در این سالن 75نفره حس صمیمیت را به تماشاگر القا می‌کند. این سینما دو سالن بزرگ و مجهز دیگر هم دارد.

سینما سپیده    نام قدیم: دیانا    خیابان وصال شیرازی

در تاریخچه سینماهای قدیمی تهران، از سینما سپیده یا همان سینما دیانای قدیم به‌عنوان دومین سینمای تهران که در سال 1322 و بعد از سینما تخت جمشید ساخته شده نام برده‌اند. این سینما با ظرفیتی بالغ بر 600تماشاگر و با یک سالن فعالیتش را شروع کرد و سالنی با ظرفیت 85نفر در سال 1383به آن اضافه شد. سینما سپیده این روزها درجه کیفی ممتاز را دارد و تا قبل از شیوع کرونا، تنها سینمای پایتخت به شمار می‌رفت که همه روزه بلیت نیم‌بها ارائه می‌داد، چرا که عنوان سینمای دانشجویی کشور روی سردر آن حک شده و برای این قشر تخفیف ویژه قائل می‌شود. سینما سپیده در روزگار قدیم محل اکران فیلم‌های پرتماشاگر خارجی با زیرنویس فارسی بوده است.

سینما سروش    نام قدیم: مولن روژ     خیابان شریعتی

سینما سروش یکی از نخستین سینماهای تهران است که در دهه 30 ساخته شد. قدمت این سینما به زمانی بر می‌گردد که فیلم‌های خارجی هنوز دوبله نمی‌شد و با صدای اصلی بازیگران برای مردم پخش می‌شد. سینما سروش در سال 1335 افتتاح شد و 65سال از عمر آن گذشته اما هنوز هم یکی از بهترین سینماهای تهران به شمار می‌رود و خیلی‌ها برای تماشای فیلم سینمایی یا تئاتر این سینما را که به واسطه موقعیت جغرافیایی‌اش در دسترس است انتخاب می‌کنند. این سینما از ابتدا به دو سالن مجهز بوده که یکی به اکران فیلم سینمایی و دیگری به اجرای تئاتر اختصاص داشته است.

سینما آفریقا    نام قدیم: آتلانتیک    میدان ولیعصر(عج)

سینما آفریقا یکی از سینماهای پرماجرای تهران است که اتفاقات بسیاری حول آن رخ داده است. این سینما که در سال 1343 افتتاح شد و به نام سینما آتلانتیک معروف شده بود خیلی زود به یکی از مدرن‌ترین و شلوغ‌ترین سینماهای پایتخت بدل شد. این سینما هم مثل تعداد دیگری از سینماهای تهران در سال 1357 دچار آتش‌سوزی شد اما حدود یک سال بعد با نام جدیدی فعالیتش را شروع کرد. سینما آتلانتیک سابق با نام سینما آفریقا و ظرفیت پذیرش هزار تماشاگر آغوشش را به روی تماشاگران باز کرد و هنوز هم به‌عنوان تنها سینمای بالکن‌دار پایتخت شناخته می‌شود.

سینما آزادی    نام قدیم: شهر فرنگ     خیابان شهید بهشتی

به ظاهر بزک دوزک شده سینما آزادی که حالا عنوان یکی از مدرن‌ترین سینماهای پایتخت را یدک می‌کشد نگاه نکنید. این سینما از سال 1348 تاکنون فعال است و در همه این سال‌ها یکی از شلوغ‌ترین سینماهای پایتخت بوده است. سینما آزادی یا سینما شهر فرنگ قدیم هم تا‌کنون سه بار در مقاطع مختلف دچار آتش‌سوزی شده و در آخرین آتش‌سوزی که شدید بود به‌مدت یک دهه تعطیل شد. بعد از این اتفاق تلخ، سینما آزادی به‌کلی در آتش سوخت اما یک دهه بعد از نو ساخته شد و امروز با شمایلی متفاوت و با 5سالن مجهز پذیرای تماشاگران است. سینما آزادی تاکنون چندبار رکورد پرفروش‌ترین سینمای تهران را شکسته است.

سینما بهمن    نام قدیم: کاپری    میدان انقلاب

پایتخت‌نشین‌های قدیم خوب می‌دانند که سینما کاپری که بعد از انقلاب به سینما بهمن تغییر نام داد پاتوق دانشجویان و قشر روشنفکر بود و قشر دانشجو برای تماشای فیلم‌های روشنفکری به این سینما می‌رفتند. سینما کاپری از سال 1344 فعالیتش را شروع کرد و به واسطه واقع شدن در یکی از میدان‌های اصلی تهران جزو شلوغ‌ترین سینماهای پایتخت بوده است. از آن سینمای قدیمی که غبار خاطره روی آن نشسته بود دیگر خبری نیست و سینما بهمن که به سالن مجهز و سیستم دالبی و سیستم پخش دیجیتال مجهز شده به‌عنوان یکی از مدرن‌ترین و امروزی‌ترین سینماهای تهران شناخته می‌شود.

سینما ایران    نام قدیم: پاسیفیک    خیابان شریعتی

در دهه 40 شمسی که موج ساخت سینماهای مجهز و پیشرفته در تهران راه افتاده بود، سینما پاسیفیک را به‌عنوان پیش‌قراول این سینماها می‌دانستند. این سینما که در همسایگی سینماهای سروش و صحرا واقع شده روزهای پرفراز و نشیبی را از سر گذرانده است. این سینما یک‌بار در سال  1345 افتتاح شد اما 3سال بعد به‌کلی در آتش سوخت. سینما پاسیفیک که بعد از انقلاب به سینما ایران تغییر نام داد یک‌بار دیگر هم در سال 1392 دچار حریق شد و بخش‌هایی از آن آسیب دید اما هنوز یکی از مجهزترین سینماهای تهران است و 3سالن با ظرفیت‌های مختلف دارد.

سینما صحرا    نام قدیم: ریولی    خیابان شریعتی

سینمای خسته و رنگ‌و‌رو رفته‌ای که این روزها در تقاطع خیابان‌های شریعتی و طالقانی می‌بینید در زمانه خودش یکی از بزرگ‌ترین سینماهای خاورمیانه بود و برای خودش جلال و شکوهی داشت. سینما صحرا یا همان سینما ریولی قدیم در سال 1345 با 1200صندلی فعالیتش را شروع کرد و لقب بزرگ‌ترین سینمای خاورمیانه را یدک می‌کشید. این سینما در دهه‌های اخیر جایی برای اکران فیلم‌های کم‌تماشاگر بوده و به همین دلیل روزهای خلوتی را سپری کرده اما در روزهای برپایی جشنواره فیلم فجر پاتوق عشق فیلم‌ها به شمار می‌رود.

سینما قدس    نام قدیم: پولیدور   میدان ولیعصر(عج)

سینما قدس که در سال‌های قبل از انقلاب نام سینما پولیدور روی سردر آن حک شده بود در سال ۱۳۴۶ به دستور فردی به نام محمد خان اعلایی ساخته شد. در آن سال‌ها این سینما
۴۵ صندلی داشته و هدف از ساخت آن، نمایش فیلم‌های آپاراتی برای مردم بود. از ابتدا قرار بود این سینما 3سالن نمایش فیلم داشته باشد اما این اتفاق هرگز رخ نداد. گفته می‌شود بنای زیبا و منحصربه‌فرد این سینما کار یکی از معمارهای اهل کاشان است. جالب است بدانید که این سینما قبلا با نام‌های پولیدور، پولیساریو و آهنگ شناخته می‌شد و بعد از پیروزی انقلاب برای چهارمین بار تغییر نام داد.

سینما حافظ    نام قدیم: حافظ    خیابان جمهوری اسلامی

سینما حافظ را هم باید در زمره سینماهای قدیمی تهران قرار داد. این سینما در سال ۱۳۳۷ و با دو سالن و ظرفیت ۴۴۰نفر با همین نام افتتاح شد و یکی از معدود سینماهای پایتخت است که در این دهه‌های نسبتا طولانی اصالتش و هویتش را حفظ کرده است. سینما حافظ در اواخر دهه 80  به‌طور کامل بازسازی شد و هم‌اکنون دوسالن مجزا برای نمایش فیلم با ظرفیت ۸۰۰صندلی دارد. سینما حافظ از بدو تاسیس به‌صورت خصوصی اداره شده و هنوز هم به بخش خصوصی تعلق دارد. از نمای قدیمی ساختمان این سینما هم خبری نیست و نمای نوستالژیک سینما بعد از بازسازی با کامپوزیت پوشانده شده است.