دکترفریبا فتحی / معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه ۱۸
کنترل آسیبهای اجتماعی با رونق بوستانها
بوستانها از سوی مدیریت شهری با هزینههای عمومی برای افراد، اشخاص و خانوادههایی که قصد دارند برای بهبود شرایط جسمی و روحیشان از این تفرجگاهها بهرهببرند، ساخته شدهاند، اما با کمال تأسف اکنون شهروندان عنوان میکنند که هنگام حضور در بوستانها با انواع مزاحمتها و آسیبهای اجتماعی چه از طرف برخی شهروندان و چه از جانب متخلفان مواجه میشوند.
باید توجه داشت که وقتی بوستانی مکانیابی درست و مناسبی در شهر و محله ندارد بروز این مشکلات دور از انتظار نیست؛ مثلاً بوستانهایی که پیرامون کمربند فضای سبز یا کمی دورتر از بافت شهری و مسکونی قرار گرفتهاند خانوادهها به راحتی به آنجا دسترسی ندارند و در کنار آن وقتی روشنایی کافی، زیرساخت مناسب، امکانات و خدماتی چون جمله کتابخانه، پاتوق فرهنگی و... ندارند خیلی زود از رونق میافتد و جای خود را به انواع و اقسام ناهنجاریها و آسیبهای اجتماعی میدهند. بنابراین، یکی از راههای کنترل مشکلات اجتماعی بوستانها این است که این اماکن رونق پیدا کند. در واقع زمانی که بوستانها رونق ندارند به پاتوق معتادان و کسانی تبدیل میشوند که جامعه هدف احداث این بوستانها نبودهاند.
اگر در جنوب تهران بخواهیم بوستانهای پررونق و بیرونق را نام ببریم میتوان بهترتیب به بوستان پرواز و بوستان پلیس اشاره کرد. در اولی امکانات و خدمات متنوع مانند پارک ژوراسیک در مجاورت بوستان پرواز، باغهای جانبی و بازیهای مهیجی که به نوعی آدرنالین خون را بالا میبرد باعث شده تا این بوستان رونق ویژهای پیدا کند و معضلات اجتماعی آن نیز کمرنگتر شود. اما در نقطه مقابل، میبینیم با وجود اینکه بوستان پلیس(باغ اناری قدیم) دسترسی محلی و موقعیت جغرافیایی نسبتاً خوبی هم دارد، اما به دلیل عدم ارائه خدمات مناسب و کمبود امکانات، با آسیب اجتماعی نظیر خرید و فروش موادمخدر دست به گریبان است. با بررسی این الگوها مشخص میشود که هنجارشکنان و بزهکاران در بوستانهای پررونق احساس امنیت نمیکنند به همین دلیل در اینگونه پارکها کمتر دیده میشوند.
شاید به همین دلیل بود که در گذشته از نظر برخی خانوادهها وقتگذرانی در بوستانها کار ناپسندی بود و بیشتر خانوادهها اجازه چنینکاری را نمیدادند، اما در شرایط کنونی و با وجود ارتقای زیرساختهای شهری و فرهنگ عمومی، راه انداختن «پیک نیک خانوادگی» در بوستانها رونق زیادی پیدا کرده و همچنان در حال توسعه است و باید بیش از این توسعه یابد. اینکه عدهای نحوه حضور در فضاهای عمومی را یاد نگرفتهاند نیاز به فرهنگسازی را ضروری میگرداند. در مجموع، برای اینکه برخی از مشکلات اجتماعی بوستانها را کاهش دهیم باید تلاش کنیم که آگاهی و بینش شهروندان افزایش پیدا کند؛ یعنی هرچه شهروند آگاهتر باشد آرامش و امنیت بیشتری در بوستانها حاکم خواهد شد.