بال‌هایی برای گریز از کرونا
هنرمندان سراسر جهان آثار هنری خود را به‌صورت آنلاین ارائه می‌دهند
فتانه احدی ـ روزنامه‌نگار
همه‌گیری جهانی کرونا تأثیرعمیقی بر بخش هنر و فرهنگ داشته است. این بخش در بسیاری از درآمدها و روابط خود نیز دچار اختلال اساسی شده است. با این حال، فاصله فیزیکی به همه ما نشان داده که چقدر به ارتباط، فرهنگ و هنر نیاز داریم و برایش ارزش قائل هستیم. در دوران شیوع کرونا، بیش از پیش شاهدیم که هنر به‌عنوان ابزاری برای ایجاد جوامع قویتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنر می‌تواند به ما این امکان را بدهد که به درک عمیق‌تری از خودمان برسیم. در دوران کرونا، هنرمندان هم مثل صاحبان بسیاری از مشاغل دیگر به ارائه آثار خود در فضای مجازی روی آوردند. در یک سال و نیم اخیر مخاطبان به ارتباط آنلاین با آثار هنری عادت کردند و از این طریق با مسائل و رویدادهای جاری ارتباط عمیق‌تری برقرار کردند. روش‌های متعددی برای تجربه مجازی هنرها در دوران کرونا به‌وجود آمد. موزه‌ها، نمایشگاههای خود را به‌صورت آنلاین در معرض عموم قرار دادند. گالری‌های مجازی همچنان میزبان افتتاحیه‌های نمایش آنلاین و گفت‌وگوهای هنرمندان هستند. هنر یک نیاز در دوران کروناست و حتی با خانه‌نشینی مخاطبان خود سلامت را ارتقا داده است. اینطور به‌نظر
می‌رسد که گذراندن بیشتر اوقات در خانه باعث استقبال بیشتر از هنر و صنایع‌دستی شده. براساس آثار انتشار یافته در فضای مجازی، می‌توان ادعا کرد که خانواده‌ها در این دوران خلاق‌تر شده‌اند و خیلی‌ها روی به خلق آثار هنری آورده‌اند. هنر عمومی به ما اجازه می‌دهد تا خود و هویت خود را در یک جامعه بزرگ‌تر ببینیم و در محیط اطراف خود احساس راحتی کنیم.
تحول در فعالیت‌های هنری کشورهای جهان
چین برای بهبود فرهنگ و خلاقیت حین و بعد از همه‌گیری، سعی دارد مسیری تازه برای تولید و ارائه چنین آثاری بیابد. در چین نوآوری برای پاسخگویی به چالش‌های فوری ناشی از کرونا ضروری است، اما برای موفقیت در آینده، بخش فرهنگ نیز برای آنها بسیار ضرورت دارد. هنر در طول همه‌گیری کرونا، راهی برای کشف و یافتن معنا حتی در محدوده خانه است.
در سراسر آسیای شرقی، عزمی ملی برای راهنمایی‌ها یا کمک‌های مالی کوتاه‌مدت فوری در بخش هنری و فرهنگی به جریان افتاده است. ما شاهد تغییر در جهت کشف خلاقیت به‌عنوان نوعی
تاب‌آوری هستیم. هنرمندان سراسر آسیا و اقیانوسیه به روش‌های گوناگون با تعطیلی سازگار می‌شوند و بسیاری از آنها فضاهای عملکرد فیزیکی را با فضاهای مجازی عوض می‌کنند. دولت ژاپن توسعه ظرفیت‌های دیجیتال را سنگ بنای بهبود هنرها، فرهنگ و صنایع خلاق می‌داند. ژاپن در زمینه فناوری و نوآوری در جهان مشهور است.
در سراسر قاره آمریکا مشارکت در همکاری‌های مفید متقابل با بخش‌های دیگر که نوآوری را تقویت می‌کنند از جمله، تحقیقات علمی، کارآفرینی دیجیتال، اقدامات جامعه و همکاری‌های بین‌المللی، بسیار اهمیت دارد. سازمان‌های هنری و فرهنگی در منطقه در حال بررسی مجدد مشارکت مخاطبان از طریق رویکردهای دیجیتال و همچنین مأموریت هنرمندان برای الهام بخشیدن به کارهای جدید هستند. در سراسر اروپای متنوع که شامل روسیه، ترکیه، اوکراین، قفقاز جنوبی، بالکان غربی و آسیای مرکزی و... است، قرنطینه زمینه دیجیتال جدیدی را برای سازمان‌های فرهنگی در منطقه ایجاد کرد. در کشورهای اروپایی، هنرمندان و سازمان‌های فرهنگی با تصمیماتی در مورد نحوه ارتباط با مخاطبان و سازگاری با شرایط جدید در حال تغییر دادن شیوه‌های ارائه خلاقیت و تطبیق مدل‌های تجاری با شرایط روز هستند.
راهی پیش پای هنرمندان جهان
پس از شیوع ویروس کووید- 19برای دنیای هنر چاره‌ای نماند جز اینکه به شکلی سازمان‌یافته به پروتکل‌های قرنطینه و فاصله اجتماعی که مردم را از فضاهای فیزیکی دور می‌کند، واکنش نشان دهد. نمایشگاه‌هایی مانند آرت بازل و آرت دبی آنلاین شدند و گالری‌های متعددی در سراسر جهان با اتاق‌های مشاهده آنلاین به این واقعیت جدید پاسخ دادند.
هنرمندان و سازمان‌های هنری در طول همه‌گیری برای بقای خود نیاز به مخاطب دارند. از این‌رو بسیاری به اجرای آنلاین روی آورده‌اند. ارکسترها، گروهها و نوازندگان از زوم، فیسبوک و اینستاگرام و سایر منابع تحت وب استفاده کرده‌اند. برای کنسرت‌های زنده نکته مهم این است که بعضی از پلتفرمهای مجازی عملکردهای خصوصی را فعال می‌کنند که امکان بیشتری را فراهم می‌کند. دسترسی به کنترل بازدیدکننده‌ها باعث می‌شود هنرمندان بتوانند بلیت بفروشند و درآمدی برای کنسرت‌های خود ایجاد کنند. بعضی از نوازندگان نیز به تدریس روی آورده‌اند و در بسیاری از موارد از بسترهای مجازی به‌عنوان منبع درآمد استفاده می‌کنند. از سوی دیگر، درحالی‌که بسترهای مجازی یکی از پرکاربردترین ابزار برای سازمان‌های هنری بوده‌اند اما هنرمندان را با محدودیتهای شدیدی نیز مواجه کرده‌اند. برای مثال، بسیاری از هنرمندان و سازمان‌های هنری مجبور شده‌اند تجهیزات و سیستم‌های جدید بخرند و مهارت‌های جدیدی مانند ویرایش ویدئو و صدا و نحوه انجام آن را بیاموزند. در عین حال، تضمین نمی‌شود که مخاطبان قادر به سازگاری کامل با محیط مجازی باشند.
نیاز جهانی به بازدیدکننده‌های آنلاین
در دوران شیوع ویروس کووید-19موزه‌ها نیز برای آگاهی بیشتر جامعه تلاش می‌کنند. البته هم به لحاظ رویکرد سنتی این مجموعه‌ها و هم به لحاظ نوع مخاطبانی که این مجموعه همواره داشته‌اند، تغییر رویکرد در این بخش سخت‌تر به‌نظر می‌رسد. با این حال، موزه‌های زیادی وجود دارند که برای غلبه بر شیوه‌های سنتی تلاش می‌کنند. بسیاری از مؤسسات تمرکز خود را روی شیوه‌های جدید برای جذب مخاطب گذاشته‌اند. چند موزه که در گذشته به‌صورت حضوری میزبان افراد زیادی از سراسر دنیا بوده‌اند، اکنون فعالیت خود را مجازی کرده‌اند. این مؤسسه‌ها تلاش می‌کنند با استفاده از فرصت‌هایی که اینترنت ایجاد می‌کند، ارائه‌ای متفاوت از صدا و تصویر داشته باشند. برای مثال، اسمیتسونیان، موزه ملی تاریخ و فرهنگ آفریقایی -آمریکایی در واشنگتن دی سی با استفاده از راهنمای دیجیتال و امکان دسترسی به نمایشگاههای آنلاین و آرشیو ویدئوها، بازدیدکنندگان خود در طول زمان به سفری برای درک سیاهپوستان آمریکایی می‌برد. نمونه دیگر از این دست فعالیت‌های مجازی را می‌توانیم در تنها موزه مزارع در لوئیزیانا به نام «مزارع ویتنی» ببینیم. این موزه منحصراً بر زندگی افراد در دوران بردهداری تمرکز دارد. بازدیدکنندگان و بینندگان آنلاین می‌توانند از طریق یک باشگاه کتاب مجازی و با مطالعه و مشاهده عکس‌ها و فیلم‌های موجود در سایت اطلاعات و تصاویر مرتبط با موضوع را دریافت کنند. نمونه دیگر موزه استودیو درهارلم است که بر نمایش آثارهنرمندان نوظهور ومشهور آفریقایی تبار تمرکز دارد. آثارتلما گلدن، هنرمند مشهور دنیای هنر نیز در این موزه برای بازدید عموم قرار گرفته است. او یکی از رهبران صریح دنیای هنر است که با تعهد خود به بازکردن ذهن و برجسته‌سازی صداهای جدید، طرز تفکر متصدیان هنر را تغییر می‌دهد.
قدردانی در مواقع سخت، به لطف هنر
درحالی‌که ما نمی‌توانیم با دوستان و خانواده خود مانند همیشه در طول این بیماری همه‌گیر ملاقات کنیم، هنر به ما این امکان را می‌دهد که از راه دور یک پیام قدردانی ایجاد کنیم. اخیرا، هنرمندان از نژادهای مختلف و از سراسر جهان در حال خلق آثار هنری هستند که با ارائه آنها از کادر درمان تشکر کنند. برای مثال، شهر نیویورک از طریق یک کمپین هنری درشهر، خدمات عمومی دیجیتال و پیام‌های امید و همبستگی را منتشر می‌کند. هنرمندان در حال خلق آثاری برای جایگزینی تبلیغات در شهر هستند.
در دنور، زوکینی فاولر مجموعه‌ای از نقاشی‌های دیواری را آغاز کرده که کادر درمان را به‌صورت فرشته نشان می‌دهد؛ فردی نقابدار، با بال و دستکش بوکس. او حتی معلمی با بال را برای هفته معلم و یک سرآشپز بالدار را روی دیوار مرکز شهر به تصویرکشیده است. اوسیان گوئنت، نقاشی دیواری عمومی به ابعاد 17.5فوت در 8فوت را در شهر ولانیدلوز ولز نقاشی کرده است. او در این نقاشی دیواری بزرگ مکان‌های دیدنی شناخته شده و افراد مختلف محلی در منطقه لیانیدلوز را به تصویر کشیده و از کارگران جامعه قدردانی کرده است.
